انواع "لرزش دست" + 6 روش درمان لرزش دست

حرکت کنترل نشده عضلات، باعث ایجاد لرزش دست می‌شود. لرزش یک اختلال حرکتی شایع است. انقباض غیر ارادی و ریتمیک عضلانی باعث لرزش در عضو می‌شود. لرزش، بیشتر در دست‌ها دیده می‌شود، اما ممکن است در بازوها، سر، تارهای صوتی، تنه و پاها نیز وجود داشته باشد. لرزش می‌تواند متناوب باشد، هر چند وقت یک بار اتفاق بیفتد یا ثابت باشد. گاهی لرزش به خودی خود و بدون علت خاص ایجاد می‌شود و در برخی از موارد نشان دهنده‌ یک مسئله اساسی در سلامتی است. علل اصلی لرزش دست شامل موارد زیر هستند:

● تصلب چندگانه (MS)

● سکته مغزی

● خونریزی مغزی

● ضربه های مغزی

● پارکینسون

● رعشه اساسی

● ترمور (رعشه) دیستونیک

● بیماریهای روانپزشکی مثل افسردگی یا اختلال استرس پس آسیبی (PTSD)

● بعضى بيماريهاى نورولوژيك مثل آتاكسى خانوادگی

● استفاده بیش از حد یا محرومیت از الکل

● مسمومیت با جیوه

● پرکاری تیروئید

● اختلال کبد یا کلیه

● اضطراب منتشر یا پانیک

انواع لرزش دست

لرزش اساسی:

 این مشکل شایع‌ترین اختلال حرکتی است. لرزش‌های اساسی ممکن است در طول چند سال به صورت ثابت باقی بمانند و پیشرفت نکنند. اما ممکن است به مرور زمان نیز پیشرفت داشته باشند. لرزش‌هایی که با گذشت زمان پیشرفت می‌کنند، معمولا از یک سمت شروع می‌شوند و به تدریج به طرف دیگر بدن نیز منتقل خواهند شد.

لرزش دیستونیک:

 این لرزش در افراد مبتلا به دیستونی ایجاد می‌شود، مقطعی بوده و معمولا با استراحت از بین می‌رود. بیماری دیستونی باعث انقباض ناخودآگاه در عضلات می‌شود. احتمال بروز آن در هر سنی وجود دارد و باعث ایجاد حالت‌های غیر عادی مانند پیچ خوردن گردن می‌شود.

لرزش دست به دلیل آسیب‌های مخچه‌ای:

آسیب‌هایی که به مخچه وارد می‌شود نیز ممکن است عامل لرزش باشند. مخچه در پس سر قرار دارد و نقش کنترل تعادل در بدن را ایفا می‌کند. سکته مغزی، تومور و مصرف بی‌رویه الکل یا مواد مخدر از فاکتورهایی است که به مخچه آسیب می‌رساند و باعث ایجاد لرزش دست می‌شود. همچنین ممکن است ضربه به سر و مشکلات مغزی ناشی از آن باعث ایجاد آسیب برای مخچه و لرزیدن دست‌ها و بازوها شود.

لرزش فیزیولوژیکی:

واکنش عصبی به شرایطی همچون مصرف داروهای خاص، ترک الکل، ترک مواد، افت قند خون، و ...

بیشتر بخوانید:  کمر درد ، علت ، تشخیص و درمان آن

پارکینسون یک بیماری نورودژنراتیو مغز است که زندگی شخص را با مشکل مواجه می‌کند و با لرزش اساسی دست تفاوتهای زیر را دارد:

● زمان لرزش: لرزش اساسی دست‌ها معمولاً هنگامی رخ می‌دهد که افراد از دستان خود استفاده می‌کنند. لرزش ناشی از بیماری پارکینسون اغلب زمانی رخ می‌دهد که دستان فرد بیمار در کنار او قرار دارند و فرد در حال استراحت است.

● سایر شرایط بیمار: لرزش اساسی دست موجب ایجاد سایر مشکلات در سلامتی نمی‌شود، اما بیماری پارکینسون با حالت خمیده، حرکت آهسته و مشکلات راه رفتن بیمار همراه است. با این حال، افرادی که دارای لرزش اساسی دست هستند، گاهی اوقات علائم عصبی دیگری مانند راه رفتن ناپایدار (آتاکسی) پیدا می‌کنند.

● لرزش در سایر اعضای بدن: لرزش اساسی اغلب در لرزش دست‌ها خلاصه می‌شود. در حالی که لرزش بیماری پارکینسون معمولاً از دستان بیمار شروع می‌شود و می‌تواند روی پاها، چانه و سایر قسمت‌های بدن نیز تأثیر بگذارد.

به نظر دکتر محمد صمدیان (جراح مغز و اعصاب) در صورتی که افراد دچار لرزش دست باشند باید در اولین فرصت برای تشخیص دقیق علت لرزش دست و درمان مناسب آن آن به پزشک مراجعه کنند.

بیشتر بخوانید: روش های پیشگیری، تشخیص و درمان سکته مغزی

عوامل افزایش دهنده‌ی ریسک ابتلا به لرزش دست کدامند؟

جهش ژنتیکی:

افرادی که والد یا والدینی دارند که به لرزش اساسی دست دچار هستند، به احتمال ۵۰ درصد دچار این اختلال خواهند شد.

سن:

لرزش اساسی بیشتر در افراد بالای ۴۰ سال دیده می‌شود.

آسیب‌های مغزی:

هر آسیبی که باعث ایجاد علت‌های لرزش که در قسمت قبل بیان کردیم، شود؛ می‌تواند یک عامل برای افزایش ریسک این مشکل باشد.

عوارض لرزش دست چیست؟

علائم لرزش اغلب با گذشت زمان تشدیدمی‌شوند. پیشرفت لرزش ممکن است نشان از پیشرفت آسیب مغزی باشد و به همین دلیل باید پیگیری شود. اگر لرزش شدید شود، ممکن است فعالیت‌های زیر و نظیر آن برای بیمار دشوار شوند:

● نگهداشتن یک لیوان پر از آب بدون ریختن و نوشیدن مایعات.

● انجام کارهای ظریف (آرایش یا اصلاح صورت)

● نوشتن

روش های درمان لرزش دست

در بسیاری موارد خفیف نیازی به انجام عمل جراحی نیست و با استفاده از مصرف دارو و تغییر در سبک زندگی می توان شدت لرزش دست را کاهش داد. در مورد برخی لرزش های دست نیز روش درمانی خاصی وجود ندارد.

دارو درمانی

داروهای مختلفی برای درمان لرزش دست تجویز می شوند که بستگی کاملی به علت ایجاد آن دارند. استفاده از داروها بدون تجویز دکتر محمد صمدیان  و همکاران ایشان شدیدا رد می شود.

تغییر سبک زندگی:

کاهش یا محدود کردن مصرف کافئین، آمفتامین، مواد و الکل می‌تواند کامل سودمند باشد.

فعالیت فیزیکی و ورزشی:

 با تمرکز بر بهبود و تقویت عضلات

تکنیک های روان درمانی:

 روش های آرمیدگی تنفسی و آرمیدگی عضلانی، و مدیریت استرس

روش تحریک عمقی مغز:

نوعی جراحی تالاموس که در آن یک الکترود در تالاموس قرار گرفته و به یک دستگاه تحریک کننده که در زیر پوست قفسه سینه جای می گیرد، متصل می شود.

روش تالاموتومی:

 یک نوع عمل جراحی مغز است که در آن یک بخش از مغز یا تالاموس تخریب می شود.

سوالات متداول:

1. آیا میان ترک اعتیاد و لرزش دست ارتباطی وجود دارد؟

از جمله عوارض ترک انواع مواد، الکل، و دخانیات لرزش دست و بدن است. به همین منظور پزشکان متخصص اغلب داروهای آرامبخش و کاهنده لرزش دست و بدن را نیز برای این دسته از افراد تجویز می نمایند.

2. آیا بین لرزش دست و میگرن ارتباطی وجود دارد؟

تاکنون بین میگرن و سایر بیماری ها رابطه خاصی یافت نشده است. اما ممکن است یک بیماری زمینه ای مغز و اعصاب مشترک منجر به بروز همزمان سردردهای میگرنی و لرزش دست شود. پیشنهاد می شود برای بررسی دقیق و همه جانبه و درمان موارد احتمالی به کلینیک جامع قاعده جمجمه و هیپوفیز ایران با مدیریت دکتر محمد صمدیان متخصص جراحی مغز و اعصاب ، مراجعه فرمایید.

3. آیا میان دیابت نوع ۲ و لرزش دست ارتباطی وجود دارد؟

خود بیماری دیابت به تنهایی تاثیری لرزش دست ارتباطی وجود ندارد. اما بخشی از عوارض این بیماری، بویژه افت قند خون، بهم خوردن تعادل ناقلین عصبی تعادل، و تخریب نواحی مغزی مربوط به کنترل حرکتی می توانند باعث ایجاد لرزش دست شوند.

4. آیا لرزش دست ارثی است؟ علت لرزش دست در کودکان و نوجوانان چیست؟

لرزش خوش خیم ارثی بوده و مبتلایان دارای لرزش غیر قابل کنترل در دست، سر، صدا، یا سایر نقاط بدن هستند. در کودکان و نوجوانان علت اصلی لرزش دست بلوغ، استرس و اضطراب است.

5. آیا میان رژیم غذایی و لرزش دست ارتباطی وجود دارد؟

برخی غذاهای محرک و تند منجر به تشدید لرزش دست می شوند. مواد محرک و یا مکمل های بدنسازی و لاغری که حاوی آمفتامین و کافئین هستند نیز به میزان زیادی منجر به لرزش دست خواهند.