واضح آرشیو وب فارسی:فارس: مروری بر فعالیتهای آکادمی ملی علوم نخجوان
نقش و جایگاه آکادمی علوم جمهوری آذربایجان و جمهوری خودمختار نخجوان پس از تغییر خط رسمی نوشتاری به طور محسوسی بارز شد. در حال حاضر امکان فعالیت گسترده اساتید و محققان در آکادمی شعبه نخجوان صورت گرفته است.
به گزارش خبرنگار آیین و اندیشه خبرگزاری فارس، بر اساس دستور مورخ هفت آگوست سال 2002 رهبر فقید مردم آذربایجان حیدر علی اف که همیشه به رشد و توسعه علم توجه داشت، آکادمی ملی علوم آذربایجان شعبه نخجوان تاسیس شد. برای راهاندازی و فعالیت آکادمی ملی علوم آذربایجان شعبه نخجوان جلسات مشاوره در دوازده اگوست سال 2002 با ریاست رهبر فقید در جمهوری خودمختار نخجوان برگزار شد. در این جلسات رهبر فقید ضمن اشاره بهضرورت راهاندازی آکادمی بیان داشت: «هدف ما تهیه آثار علمی، کتب محبوب و یا نشریات دیگر و تحقیقات جدید در خصوص پیشینه تاریخی، علمی، ادبیاتی کمتر بررسیشده جمهوری خودمختار نخجوان است. همچنین هدف ما بررسی طبیعت، منابع طبیعی، خاک و آثار طبیعی مخصوص نخجوان است که متاسفانه کمتر بررسی شده و یا بهتر است بگویم اصلا پرداخت نشده است. به بررسی اینها، و مواردی که گفتم نیاز داریم ...» بر پایه زیرساخت نهادهای علمی که از دهه 70 قرن گذشته در نخجوان فعالیت میکردند از قبیل مرکز علمی منطقهای نخجوان، زیرساخت علمی_تحقیقاتی نخجوان و ایستگاههای باتابات و آغ دره رصدخانه اخترفیزیک شاماخی، آکادمی ملی علوم آذربایجان شعبه نخجوان راهاندازی شد. شش موسسه علمی ـ تحقیقاتی شامل انستیتو تاریخ، قومشناسی و باستانشناسی، انستیتو هنر زبان و ادبیات، انستیتو منابع طبیعی، انستیتو علوم زیستی و بنیاد آثار دستنویس و رصدخانه اخترفیزیک باتابات در ترکیب این آکادمی ایجاد شد. سال گذشته در نتیجه دقت و توجه رهبر جمهوری خودمختار اقدامات ساماندهی، تقویت زیرساختهای مادی_تکنیکی، امکان فعالیت گسترده اساتید و محققان در آکادمی شعبه نخجوان صورت گرفت. در سال 2003 ساختمان اصلی، در سال 2004 ساختمان انستیتو منابع طبیعی و سایر ساختارها و در سال 2005 ساختمان انستیتو علوم زیستی مورد بهرهبرداری کارکنان قرار گرفت. اراضی باغ نباتات توسعه داده شد، و ساختمان دو طبقه حراست بنا شد. در حوزه بانک ژن نیز اقدامات راهاندازی و تاسیس در مدت کوتاه صورت گرفت. تجهیزات لازم برای تهیه دارو از گیاهان تهیه شد، برای حراست رصدخانه اخترفیزیک باتابات یک ساختمان دوطبقه جدید احداث شد. تجهیزات موردنیاز برای آزمایشگاه انستیتو منابع طبیعی و علوم زیستی تامین شد، و نشریات طوسی و کتابخانه الکترونیکی برای آکادمی احداث شد. از سال 2005 انتشار مجله اخبار آکادمی در دو سری آغاز شد. از سال 2011 انتشار مجله جستجوها آغاز شد. در حال حاضر واحد مطالعات، موزه باستانشناسی و قومشناسی، شورای پایاننامهها در پنج رشته تخصصی، مرکز تحصیلات آموزش از راه دور و 4 ایستگاه لرزهنگاری در ترکیب آکادمی فعالیت میکنند. آکادمی که کار خود را با 139 پرسنل از جمله 51 کارمند علمی آغاز کرده بود در دوره گذشته اقداماتی را برای افزایش ظرفیت نیروی انسانی خود انجام داد. واصف طالب اف رئیس مجلس عالی جمهوری خودمختار بیان داشت: آکادمی ملی علوم آذربایجان شعبه نخجوان برای رسیدن به هدف باید از شرایط فراهم شده استفاده کند، نتایج حاصل از تحقیقات علمی داشته باشد، در عمل به آنها دقت کند، به تحقیقات در زمینه تاریخ، باستانشناسی، منابع طبیعی جمهوری خودمختار نخجوان و استفاده از آنها ادامه دهد، نشریات اساسی تهیه کند. بر اساس موارد ذکر شده نتایج علمی حاصل از تحقیقات تاریخی، قومشناسی، باستانشناسی، محیط فرهنگی، فولکلور، پوشش گیاهی و جانوری، منابع طبیعی جمهوری خودمختار نخجوان تهیه و منتشر شد. بطوریکه در دوران فعالیت آکادمی نشریات اساسی مثل دوره دوجلدی «دایرةالمعارف نخجوان»، «دایره المعارف آثار تاریخی نخجوان»، «اطلس تاریخی نخجوان» و دوره سهجلدی «تاریخ نخجوان»، «سالنامه تئاتر نخجوان» و دوره سهجلدی «مجموعه فولکلور نخجوان»، «منابع طبیعی جمهوری خودمختار نخجوان: وضعیت موجود و دیدگاهها» و دوره دوجلدی «کتاب قرمز جمهوری خودمختار نخجوان»، «گیاهان دارویی جمهوری خودمختار نخجوان» چاپ شد. بهطورکلی در دوران فعالیت 130 رساله، 157 کتاب، 17 روش علمی، 5866 مقاله، 183 پایاننامه، 18 نقشه همکار آکادمی چاپ شد. در کنفرانس سومین دوره رقابتهای جمهوری خودمختار در زمینه اختراعات که به مناسبت گرامیداشت نودوسومین سالروز تولد رهبر فقید مردم آذربایجان حیدر علی اف برگزار شد، اختراع ارائهشده توسط کارکنان آکادمی برندهشده و موفق به کسب لوح یادبود و هدایای نقدی رقابت شد. 14 رساله، 17 کتاب، 1245 مقاله و 58 پایاننامه همکاران آکادمی در کشورهای خارجی چاپشده است. تعداد 61 مقاله در مجلات دارای امپکت فاکتور چاپشده است. در دوره طی شده 44 شماره از مجله اخبار و 20 شماره از مجله جستجوها در آکادمی نخجوان چاپ شده است. بر پایه مقالات علمی کارکنان آکادمی، شمارههای ویژه مجلات ارث، نخجوان، راه، فولکلور و ادبیات ،قفقاز، علم و حیات به نخجوان اختصاص داده شد. در دوره فعالیت 16 موضوع علمی کارکنان آکادمی که دو مورد آن بینالمللی بود موفق به کسب طرحهای دارای حمایت مالی شدند. بر اساس دستور مورخ شش دسامبر 2005 واصف طالب اف رئیس مجلس عالی جمهوری خودمختار نخجوان در خصوص انجام اقدامات محافظتی و شناسنامهدار کردن آثار تاریخی و فرهنگی موجود در اراضی جمهوری خودمختار نخجوان تعداد 1202 اثر تاریخی و فرهنگی در اراضی جمهوری خودمختار نخجوان توسط کارکنان آکادمی نخجوان شناسایی و شناسنامهدار شده است. از میان آنها تعداد 57 اثر دارای اهمیت تاریخی و فرهنگی جهانی و 485 اثر دارای اهمیت ملی است. در دوران فعالیت آکادمی با مشارکت موسسات آموزشی و علمی مختلف کنفرانس و سمپوزیوم در سطح بینالمللی برگزار شد. که از میان آنها میتوان به «سمپوزیومهای بینالمللی نخجوان: حقیقت تاریخی، وضعیت معاصر، راهکارهای توسعه»، «نخجوان امروز: اصلاحات و دیدگاهها»، «مصطفی کمال آتاتورک _حیدر علی اف_ نخجوان: مدل زندگی و توسعه»، «نوح پیغمبر، طوفان جهانی و نخجوان»، «نخجوان: اولین محل اقامت و شهرسازی»، «نخجوان: اولین شهر و معدن نمک»، «موفقیتهای تاریخ خودمختاری نخجوان»، «دده قورقود در نخجوان»، «قلعههای نخجوان: در تاریخ و زمان حال» اشاره کرد. همکاران آکادمی نیز در 352 سمپوزیوم بینالمللی در کشورهای مختلف دنیا شرکت کرده و سخنرانی کردند. آکادمی در دوره فعالیت با موسسات آموزشی و علمی ایالاتمتحده امریکا، فرانسه، ترکیه، قزاقستان، روسیه، ایران و گرجستان ارتباط تنگاتنگ و همکاریهای علمی داشته است. به گفته وابستگی فرهنگی ایران در نخجوان، نقش و جایگاه آکادمی علوم جمهوری آذربایجان و جمهوری خودمختار نخجوان پس از تغییر خط رسمی نوشتاری بطور محسوسی بارز شده است، چرا که دیگر اکثریت مردم و بخش قابل توجهی از عالمان و صاحبنظران نمیتوانند با منابع مکتوب با خط فارسی-عربی به زبان آذربایجانی و منابع مکتوب به زبان فارسی که گنجینه ادبی، فرهنگی و هنری و... سرزمینهای مذکور شمرده میشوند، ارتباط مفهومی و ادراکی برقرار کنند. ازاینرو، یکی از وظایف عمده اعضای آکادمیهای علوم در این کشور، بازخوانی و بازتولید منابع مکتوب گذشته به خط لاتین زبان آذربایجانی تعریف شده است. انتهای پیام/ک
1395/06/02 :: 10:08
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فارس]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 13]