واضح آرشیو وب فارسی:الف: بر ما چنین گذشته است
سیاوش کیمیایی؛ 4 تیرماه 1396
تاریخ انتشار : يکشنبه ۴ تير ۱۳۹۶ ساعت ۱۹:۵۱
«کتابها و آدمها» نویسنده: مهران افشاری ناشر: چشمه، چاپ اول 1395 159صفحه، 14000تومان شما میتوانید کتاب «کتابها و آدمها» را تا یک هفته پس از معرفی با ۱۰ درصد تخفیف از فروشگاه اینترنتی شهر کتاب خرید کنید. **** ‹‹كتابها و آدمها››، مجموعه ای از 15 گفتار ساده پیرامون زبان و ادبیات فارسی و تاریخ فرهنگ و ادب سرزمین ایران است كه برای عموم علاقه مندان و دوستداران این حوزه نوشته شده است. برای آنها که با نام مهران افشاری آشنا هستند، این کتاب اثری متفاوت محسوب می شود که نه براساس پژوهش های درازدامن او در تاریخ و فرهنگ این سرزمین که براساس تجربیاتش در آشنایی با کتابها و آدمها شکل گرفته است. مهران افشاری در این اثر خواندنی و جذاب كوشیده است تا تجربههایی را كه طی نیم قرن زندگی همراه و همپا با زبان و ادبیات فارسی، زندگی با کتابها و آشنایی شخصیت ها بدست آورده در اختیار خوانندگان بگذارد. از این حیث نیز باید گفت كه ‹‹كتابها و آدمها››، اثری متفاوت در عرصه ادبیات فارسی است، چرا كه كمتر بدین تجربیات توجه کرده و بازگویی روایت آن را برای دیگران مفید فایده و خواندنی محسوب می کنند؛ در صورتی که اگر درست و بج عرضه شوند هم سودمند هستند و هم خواندنی. بنابراین خصوصیت اصلی این اثر، ارائه بدون چشم داشت تجارب و دریافت هایی است كه نویسنده آن در سیر و سلوكش با كتاب ها و آدم های این حوزه داشته است، به زعم مهران افشاری، این اثر هیچ مقاله تحقیقی متخصصانه و یا سخنان و سخنرانی علمی و پیچیده ای را در بر نمی گیرد. ‹‹كتابها و آدمها››، بسیار ساده پیرامون حضور ادبیات فارسی سخن به میان آورده است؛ شاید برای خوانندگانی كه از نویسنده این اثر، تنها بحث های تخصصی و مقالات تحقیقی را انتظار داشتند، كتاب حاضر كاملاً متفاوت جلوه نماید، اما به اعتقاد افشاری، این اثر، كتابی است كه خواندن و مطالعه آن برای همه فارسی زبانان، سودمند خواهد بود. به خصوص برای جوانان و علاقه مندانی كه می خواهند از گذشته فرهنگ و ادبیات فارسی در ایران، بیشتر و بهتر بدانند. زمانی افشاری در دیباجه كتاب پیشین خود یعنی ‹‹نكته های ناگفته›› (تهران، نشر زاوش، 1393)، شرح داده بود كه بر اساس آن چه در جهان پیشرفته امروزی متداول است، مقاله تحقیقی (Article)، یادداشت (Note) و گفتار (Essay)، هر سه از لحاظ صورت و محتوا با همدیگر فرق دارند، اما متأسفانه نزد بیشتر مؤلفان ایرانی باب شده است كه آن ها را در هم بریزند و از هم تفكیك نكنند. مهران افشاری در كتاب ‹‹كتابها و آدمها›› كوشیده است كه با تألیفات متعدد خود، تفاوت مقاله و یادداشت و گفتار را نشان بدهد و ساحت این سه مقوله را از هم جدا بكند؛ آن چه افشاری در این كتاب عرضه می كند، صرفاً گفتار (Essay)است. بخش نخست كتاب ‹‹كتابها و آدمها›› تحت عنوان ‹‹كتابها››، شامل 10 گفتار درباره برخی از آثار ادبیات فارسی از شاهنامه حكیم ابولقاسم فردوسی تا اشعار فروغ فرخزاد است. این بخش نظرها و نقد و تحلیل های نویسنده را درباره كتاب هایی كه یاد آن ها در خاطرش باقی مانده است و در سیر مطالعات ادبی او مؤثر بوده اند، دربردارد. بخش دوم كتاب با عنوان ‹‹آدمها›› درباره 5 تن از شخصیت های برجسته ادبی، علمی و فرهنگی ایران در دوره معاصر است كه به قول نویسنده، سعادت دوستی و همنشینی با آنان را داشته و از محضرشان نكته ها آموخته و خاطرات آن بزرگان را برای ثبت در تاریخ بازگفته است. افشاری در ‹‹كتابها و آدمها›› کوشیده مطالبی را بنویسد كه برای شناخت فرهنگ و ادبیات ایران سودمند و برای خواننده عمدتاً جوان امروزی، آموزنده و جذاب باشد. در پایان هر مبحث هم نمونه ای كوتاه از شعر (نظم) یا نثر مرتبط با آن مبحث را هم آورده است تا خواننده را با مبحثی كه مطالعه كرده، بیشتر آشنا كند و بدین ترتیب، گزیده هایی از نظم و نثر در زبان و ادبیات فارسی در پیوند با روزگاران كهن تا دوران حاضر، در ‹‹كتابها و آدمها›› فراهم آورده است. در یك نگاه کلی، باید گفت كه این كتاب ماحصل نیم قرن زندگی نویسنده است؛ یک زندگی متفاوت با اکثریت قریب به اتفاق مردم این سرزمین با خوشی ها و رنج های خاص خود. افشاری در بخشی از مقدمه به زیبایی با ارجاع به نص صریح این آیه مباركه ‹‹لقد خلقنا الانسان فی كبد: به راستی كه نوع انسان را در رنج و مشقت آفریدیم›› در قرآن كریم، بدان اشاره داد که به جز هنگامه ها و اوقات شیرینی كه زندگی او با كتاب و نویسندگان كتاب ها پیوند داشته؛ مابقی، یكسره پر از رنج و كوشش بوده است. ‹‹مهران افشاری›› در ‹‹كتابها و آدمها››، می کوشد به شیوه خاص خود، شرح ایام رفته از این زندگی ادبی را برای خواننده باز گفته و همچنین در معرض واكاوی و تأمل قرار دهد. از هنگام آغاز آشنایی مهران افشاری با سرچشمه عظیم و غنی زبان و ادبیات فارسی، از روزگاری که فرصت خواندن آثار ارزنده گنجینه فرهنگ ادب ایران برای او فراهم آمده، یاد و خاطره شیرین هم صحبتی با بزرگان اندیشه و ادبی معاصر و ... چنان با او در این سالها همراه و همنشین بوده اند که گویی چاره ای جز مکتوب کردن آن در قالب ‹‹كتابها و آدمها››، نداشته است. ‹‹كتابها و آدمها››ی مهران افشاری، تجربه جذاب و شیرینی است كه در یك جرعه به كام خوانندگان اثر ریخته می شود تا آنان از لب چون لعل او بنوشند و گوش فرا بدهند كه در نیم قرن تاریخی از زندگی او، افشاری چه تجربه ها و دانش افزایی های پر فراز و نشیبی را از سر گذرانده است.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: الف]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 5]