محبوبترینها
قیمت دیگ بخار و تولیدکننده اصلی دیگ بخار
معروف‌ترین هدیه و سوغاتی یزد مشخص شد!
آشنایی با انواع دوربین مداربسته ضد آب
پرداخت اینترنتی قبوض ساختمان (پرداخت قبض گاز، برق و آب)
بهترین دوره آموزش سئو محتوا در سال 1403 با نام طوفان ۱۴۰۳ در فروردین ماه شروع می شود
یک صرافی ارز دیجیتال چه امکاناتی باید داشته باشد؟
تعمیرگاه مجاز تعمیر ماشین لباسشویی در شرق تهران
تعمیرگاه مجاز تعمیر ماشین لباسشویی در شرق تهران
جراحی و درمان ریشه دندان عفونی با خانم دکتر صفوراامامی
چه مواردی بر قیمت کابین دوش حمام تاثیر دارند؟
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1796910609
همه چیز درباره سنت «وقف» در ایران
واضح آرشیو وب فارسی:برترین ها: ماهنامه صنعت و توسعه: تورج دریانی در کتاب شاهنشاهی ساسانی آورده است که در اواخر شاهنشاهی ساسانیان بنیادهای نیکوکاری به منظور رستگاری روان در ایران ایجاد شد که پول آن صرف کمک به تنگدستان و احداث تاسیسات عام المنفعه می شد. همین بنیادها بعدها تبدیل به وقف اسلامی شدند.
در دوره صفویه، وقف رونق فراوانی یافت به طوری که حتی خود شاهان صفوی نیز در زمره واقفان بزرگ قرار گرفتند و بسیاری از املاک، وقف بقاع متبرکه شیعه، بالاخص آستان علی بن موسی الرضا (ع) گردید. حتی ساعت های قدیمی موجود در آستانه آن حضرت نیز از دوره صفویه دارای چند پارچه آبادی در اطراف مشهد بوده اند تا از درآمدشان برای تعمیرات ساعت ها استفاده شود. شاید بتوان گفت که در زمان شاه عباس اول، بیش از هر دوره دیگر به املاک موقوفه اضافه شد.
در دوره پهلوی بسیاری از موقوفات تخریب شد یا وقفیت خود را از دست داد اما همه مسائل و موضوعات مربوط به وقف، منفی و مایوس کننده نبود و در این دوره، وقف پیشرفت هایی هم داشت؛ زیرا اوقاف در شرایط اقتصادی و اجتماعی رشد کرد و سطح درآمدهای مردم افزایش یافت. از سوی دیگر اعتقادات دینی در مردم رشد کرد. نتیجه این دو این شد که قشرهایی از مردم بیش از گذشته به وقف توجه کردند.
وقتی حاکمیت نظام جمهوری اسلامی مستقر شد، برای وقف برنامه ریزی های جامع تدبیر کرد و سازمان اوقاف و امور خیریه در کانون این تحولات قرار گرفت.
جواد عباسی در بخشی از مقاله ای تحت عنوان مدارس ایلخانی اشاره می کند در کشورهای غربی و حتی نقاط دور افتاده جزایر استرالیا و آفریقا و در میان سرخپوستان آمریکای جنوبی نیز این سنت وجود داشته است و این اقوام برای معابد، پرستشگاه ها، کلیساها، صومعه ها و دیرهای شان، موقوفه هایی را اختصاص داده بودند، به ویژه در مصر باستان، یونان، چین، ژاپن، روم، بابل و فلسطین قبل از اسلام نیز موقوفاتی وجود داشته که برای جریان کار معابد و صومعه ها و بازسازی آنها و گذران زندگی اسقف ها، برهمن ها و کاهنان از درآمد آن بهره می گرفته اند و خود نیز آن را سرپرستی می کردند و به دانش آموزان مدارس وابسته به معابد، خدمات لازم را ارائه می دادند. آن هنگام که مسیحیت به عنوان دین رسمی مطرح شد، وقف نیز در این آیین موجودیت یافت. در انجیل مقدس و رساله حواریون عیسی مسیح (ع) همچون رساله پولس حواری نیز مطالبی راجع به وقف وجود دارد.
موقوفه ربع رشیدی
روزنامه خراسان در دی ماه سال 94 مقاله ای به موقوفه ربع رشیدی، از بزرگ ترین موقوفه های تاریخ ایران اختصاص داده که در بخشی از آن آمده است: حدود 700 سال پیش در تبریز، دانشگاهی به نام رشیدالدین فضل الله همدانی ایجاد شد. رشیدالدین وزیر غازان خان از حکمرانان وقت آن دیار بود. در آن زمان این دانشگاه شامل چهار دانشکده بود که در چهار طرف آن قرار داشت و اربع یا چهار عربی را به خود داد و این مکان به نام ربع رشیدی شهرت یافت. ربع رشیدی شهری کوچک بود شامل کتابخانه، مدرسه، مسجد، دارالایتام، حمام، مهمانسرا، بیمارستان، مدارس عالی و کارگاه های صنعتی.
فضل الله همدانی برای تامین هزینه های این مرکز املاک فراوانی را در نقاط مختلف اعم از ایران قدیم، بخش هایی از عراق، افغانستان، گرجستان، ولایت روم، آذربایجان و سوریه وقف این مرکز کرد.
خواجه فضل الله همدانی که پیش از حمله مغول در قلعه های اسماعیلیه زندگی می کرد و پس از آن مدتی به وزارت غازان خان رسیده و منشأ خدمات فراوانی در غرب ایران و آذربایجان شد، در سال 718 ه.ق. با دسیسه های سیاسی کشته شد و ربع رشیدی هم پس از مرگ وی غارت و ویران شد. هم اکنون آثار ناچیزی از آن در تبریز باقی مانده است.
وی برای ساماندهی املاک وقفی وقف نامه ای را تدوین کرده بود که به وقف نامه ربع رشیدی معروف است و هم اکنون تنها یک نسخه از آن باقی است که در کتابخانه مرکزی تبریز قرار دارد. این نسخه تا سال 1348 در دست بازماندگان حاجی ذکاءالدوله سراجمیر، ساکن تبریز بود. انجمن آثار ملی در همان سال آن را از خانواده ذکاءالدوله خرید. وقف نامه رشیدی در خرداد ماه 1386 از سوی سازمان کتابخانه ملی ایران به یونسکو معرفی شد و در نشستی که از 21 تا 25 خرداد در یونسکو برگزار شد، به همراه شاهنامه بایسنقری در فهرست میراث مستند این سازمان به ثبت رسید.
آستان قدس رضوی، بزرگ ترین موقوفه ایران
شواهد و اسناد تاریخ نشان می دهند که مدت کوتاهی بعد از شهادت امام رضا (ع)، وقف اموال به آستان قدس رضوی آغاز شد. اگرچه تاریخی دقیق از نخستین موقوفه یا نام واقف آن وجود ندارد اما بر اساس اسناد موجود، جریان وقف از قرن چهارم به بعد شتاب گرفته و به خصوص در دوران صفویه به اوج خود رسیده است.
مجموعه موقوفات آستان قدس رضوی به دو بخش اموال منقول و غیرمنقول تقسیم می شود. اموال منقول شامل قرآن ها، کتاب های خطی، جواهرات، اشیای نفیس، ظروف، پارچه ها، تابلوها و ... می باشد که بیشتر در موزه ها و خزانه نگهداری می شود و اموال غیرمنقول شامل املاک، اراضی، کشتزارها، باغ ها، نهرها، ابنیه و عمارت ها هستند که هر کدام طبق مقررات خاص خودشان اداره می شوند.
اسناد تمام این موقوفات در مخزن اسناد و کتب خطی آستان قدس رضوی نگهداری می شود. علیقلی خان مشهور به علیشاه، والی خراسان که برادرزاده نادر شاه بود، دستور داد از روی اسناد و دفترهای باقیمانده از زمان نادرشاه، تمامی موقوفات در طوماری ثبت و نگهداری شود. این طومار که به «طومار علیشاهی» معروف است، شامل صورت موقوفات، موارد مصرف و نام واقفان است. طومار معتبر دیگری به نام «طومار عضدالملک» وجود دارد که در دوره ناصرالدین شاه قاجار ثبت و تنظیم شده و به مهر و امضای عده ای از علمای اسلام هم رسیده است.
هم اکنون بیش از هزار سند و مدرک وقف در این آستان مقدس وجود دارد. اگرچه از دوران قبل از صفویه هیچ سندی مبنی بر وقف املاک و اموال غیرمنقول باقی نمانده اما موقوفات دوره صفویه حدود 40 درصد موقوفات این آستان مقدس را شامل می شود. هر چند در موزه، قرآن ها و اشیای عتیقه ای وجود دارد که قبل از صفویه وقف شده یا تاریخ آن به هزار سال می رسد اما به نظر می رسد اکثر وقف نامه ها آن دوران از بین رفته که موقوفات غازان خان مغول از آن جمله است. او سه محل را وقف آستان مقدس کرد که فقط رقبه فرهاد کرد از این مجموعه باقی مانده است.
از مجموع وقف نامه ها، دو طومار علیشاهی که قبلا ذکر شد و طومار عضدالملکی اهمیت خاصی دارند. در طومار علیشاهی، علاوه بر مشخصات و نشانی موقوفات و واقفان، وظایف کارگزاران و مستخدمان آستان مقدس همراه با مصارف و هزینه های جاری و حقوق و ساعت کار و نوع مسئولیت، تشریح شده است. طومار عضدالملکی نیز که 44 سانتی متر عرض و 1.9 متر طول دارد، به امضای 553 نفر از علما و رجال و مسئولان آستان قدس، وزیر دارایی وقت مستوفی الممالک و خود ناصرالدین شاه رسیده است.
به گزارش عصر ایران، پروفسور برنار اورکاد، در مقاله ای در ارتباط با آستان قدس رضوی که البته اطلاعاتی تا سال 82 را شامل می شود نوشته است: «آرامگاه امام هشتم شیعیان (ع)، موسوم به آستان قدس رضوی از زمان حکومت صفوی به این سو مهم ترین مرکز زیارتی ایران به حساب می آید و چون طی قرن ها شیعیان بسیاری بخشی از دارایی یا ماترک خود را برای این آستان به ارث می گذارند، به بزرگ ترین موقوفه ایران و شاید جهان بدل شده باشد... آستان قدس رضوی هفت هزار هکتار از زمین های شهر مشهد – محدوده ای که تا سال 53 خورشیدی – احداث شده بود و 13 هزار هکتار از فضایی را در اختیار دارد که در طرح شهرسازی پیش بینی شده است... فقط در استان خراسان حدود 4 میلیون هکتار که به 438 قطعه تقسیم شده به حرم تعلق دارد که بزرگ ترین بخش که به سرخس مربوط می شود از 60 هزار هکتار فراتر است.»
به موجب این پژوهش مستند «در سال های 50 و 51 خورشیدی (1971 و 1972) دفتر مطالعات فرانسه – ایران ماموریت یافت از اموال آستان قدس صورت برداری کند تا پیشنهادهایی برای افزایش بهره وری سرمایه آن ارائه کند زیرا آستان قدس به عنوان یکی از بزرگ ترین صاحبان املاک در جهان شناخته می شد اما تا آن زمان هیچ کس نمی دانست مساحت و وضعیت و حتی حدود دقیق این املاک چقدر است.»
۰۴ دی ۱۳۹۵ - ۱۰:۰۵
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: برترین ها]
[مشاهده در: www.bartarinha.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 118]
-
سبک زندگی
پربازدیدترینها