واضح آرشیو وب فارسی:مهر: یادداشت داوود مهدوی زادگان؛
عملکرد بسیاری از عالمان سیاست به نحو یک بام و دو هوا
شناسهٔ خبر: 3784063 - شنبه ۱۰ مهر ۱۳۹۵ - ۱۴:۴۶
دین و اندیشه > اندیشمندان
.jwplayer{ display: inline-block; } بسیاری از عالمان سیاست و طرفدارانشان، در ارزیابی کارآمدی حکومتها به نحو یک بام و دو هوا عمل می کنند؛ یعنی به طور یکسان از روش شناسی علمی تبعیت نمی کنند. به گزارش خبرگزاری مهر، حجت الاسلام داوود مهدوی زادگان عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی در یادداشتی با مضمون «یک بام و دو هوا دیدن سیاست» آورده است: نگاه به حکومت ها بر دو گونه پیشینی و پسینی است: نگاه اول بر فلسفه سیاسی استوار است و نگاه دوم برعلم سیاست. در نگاه اول، مشروعیت حکومت مورد سوال است و در نگاه دوم، کارآمدی آن مورد نظر است. هر دو نگاه به ارزیابی و قضاوت منتهی می شوند. بنابراین، حکومت به نحو پیشینی و پسینی مورد ارزیابی و قضاوت قرار می گیرند. ارزیابی پیشینی، قضاوت مشروعیتی است و مبتنی بر داده های محض عقلانی است ولی ارزیابی پسینی، قضاوت کارآمدی حکومت است و مبتنی بر داده های عینی است. شاید بتوان گفت قضاوت پیشینی سهل تر از ارزیابی پسینی است، زیرا در ارزیابی فلسفی نیاز به داده های عینی نیست و فقط به کنکاش دقیق عقلانی در باب مشروعیت نیاز است ولی ارزیابی پسینی راه سختی را در پیش دارد زیرا به داده های دقیق عینی احتیاج است. مسأله این است که این داده های عینی، چقدر باید باشد تا شرایط ارزیابی علمی (کارآمدی) حکومت را مهیا بدانیم، مسلما این داده ها در گذر زمان بدست می آید. پس، سوال دقیق تر در ارزیابی علمی آن است که داده های عینی، باید چه مقدار و در چه فاصله زمانی گردآوری شود؟ آیا برای این کار استانداردی وجود دارد؟ قطعاً شاخص های علمی وجود دارد زیرا علم، قبل از دست بکار شدن به جمع آوری داده های عینی، به روش شناسی فهم موضوع و مسأله خود می پردازد. بنابراین، علم در ارزیابی های خود بی گُدار به آب نمی زند. پس، نباید از جهت دانش نگرانی چندانی داشت بلکه اگر نگرانی باشد، از ناحیه حاملان علم یا همان فاعل شناسایی است. بسیاری از عالمان سیاست و طرفدارانشان، در ارزیابی کارآمدی حکومت ها به نحو یک بام و دو هوا عمل می کنند؛ یعنی بطور یکسان از روش شناسی علمی تبعیت نمی کنند زیرا علقه های سیاسی و تمایلات غیر عقلانی مانع بزرگی برای این کار است. برای مثال، بعد گذشت سه چهار سده از تاسیس دولت مدرن، علی رغم تناقضات و تعارضات کارکردی آن، موضوع «تجربه ناتمام» را پیش می کشند. بدین ترتیب، ارزیابی علمی دولت مدرن را به تاخیر می اندازند اما همین افراد در بررسی و ارزیابی تجربه حکومت دینی نو ظهور، با کمترین داده های عینی و در بازی زمانی کوتاه، خیلی زود به نتیجه گیری و ارزیابی علمی می رسند و از نا کارآمدی حکومت دینی سخن می گویند. عمده نگرانی در همین جاست، یعنی وقتی که فاعل شناسایی با نگاه ایدئولوژیک به ارزیابی علمی حکومت ها می پردازد اما آیا علم راه حلی برای این مسأله دارد؟
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: مهر]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 95]