محبوبترینها
قیمت دیگ بخار و تولیدکننده اصلی دیگ بخار
معروف‌ترین هدیه و سوغاتی یزد مشخص شد!
آشنایی با انواع دوربین مداربسته ضد آب
پرداخت اینترنتی قبوض ساختمان (پرداخت قبض گاز، برق و آب)
بهترین دوره آموزش سئو محتوا در سال 1403 با نام طوفان ۱۴۰۳ در فروردین ماه شروع می شود
یک صرافی ارز دیجیتال چه امکاناتی باید داشته باشد؟
تعمیرگاه مجاز تعمیر ماشین لباسشویی در شرق تهران
تعمیرگاه مجاز تعمیر ماشین لباسشویی در شرق تهران
جراحی و درمان ریشه دندان عفونی با خانم دکتر صفوراامامی
چه مواردی بر قیمت کابین دوش حمام تاثیر دارند؟
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1797740087
توسعه جمعیت نیازمند سیاستگذاری صحیح و کارآمد
واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: به مناسبت 30 اردیبهشت روز ملی جمعیت؛ توسعه جمعیت نیازمند سیاستگذاری صحیح و کارآمد تهران- ایرنا- مقوله جمعیت نقش مهمی در افزایش اقتدار ملی هر کشوری ایفا می کند و بهبود ساختار آن در روند توسعه اقتصادی و اجتماعی جوامع تاثیر بسزایی دارد که اجرای سیاست های صحیح در این زمینه تنها با بسترسازی مناسب نهادهای مربوط و همراهی مردم امکان پذیر است.
جمعیت شناسی در واژه به معنای مطالعه جمعیت های انسانی به‌ویژه موالید، مرگ و میر و مهاجرت است اما در اصطلاح به مطالعه علمی، توصیف و تحلیل آماری ترکیب و حرکت های جمعیت های انسانی، بررسی سیاست های جمعیتی و روابط متقابلی که میان پدیده های جمعیتی و عوامل اقتصادی- اجتماعی و زیستی وجود دارد، نیز گفته می شود. مقوله جمعیت و مسائل مربوط به آن در سال های گذشته به دلیل تغییر در شرایط جامعه جهانی از اهمیت بسیاری برخوردار شده به گونه ای که اینک جمعیت شناسی به صورت یکی از رشته های کاربردی در تمام کشورهای دنیا مورد توجه قرار گرفته است. اهمیت یافتن جمعیت شناسی و به دنبال آن گسترش مطالعه های جمعیتی در دهه های گذشته به دلیل هایی چون پیشرفت علم آمار و انجام دادن سرشماری ها و اهمیت و نقش فزاینده پدیده های جمعیتی در زندگی انسان معاصر توانست نقش موثری در برنامه ریزی های اقتصادی- اجتماعی کشورها ایفا کند و اکنون با گذشت زمان بر اهمیت این امر افزوده نیز شده است.«شناخت و آگاهی در خصوص ساخت و حالت جمعیت در بخش مورد مطالعه، توصیف کامل گذشته جمعیت در یک منطقه و توزیع آن در بخش های مختلف، پژوهش در روندهای جمعیت و ارتباط با جنبه های مختلف سازمان اجتماعی یک منطقه و آینده نگری و پیش بینی جمعیت» از جمله هدف های جمعیت شناسی به شمار می روند.هر کشوری از سیاست های کنترل جمعیت برای پیشبرد هدف های اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و سیاسی بهره برده است و ایران نیز در این زمینه با رهنمودهای مقام معظم رهبری توانست به مدیریت و کنترل جمعیت بپردازد.رهبر معظم انقلاب در 30 اردیبهشت 1393 خورشیدی با توجه به اهمیت مقوله جمعیت در اقتدار ملی در جهت جبران کاهش نرخ رشد جمعیت و نرخ باروری در سال‌های گذشته، سیاست های کلی جمعیت را برای برنامه ریزی جامع به سبب رشد در تمامی زمینه ها در کشور، به همه نهادها و دستگاه های مربوط ابلاغ کردند. اهمیت این امر سبب شد تا به پیشنهاد سازمان ثبت احوال کشور و تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی، 30 اردیبهشت برابر با روز ابلاغ سیاست های کلی جمعیت از طرف رهبر انقلاب به عنوان روز «ملی جمعیت» در تقویم رسمی کشور به ثبت برسد.اینک به بهانه روز ملی جمعیت با «محمد میرزایی» استاد جمعیت شناسی دانشگاه تهران و رییس انجمن جمعیت شناسی ایران به گفت و گو با پژوهشگر گروه اطلاع رسانی ایرنا پرداخت و گفت: کاهش جمعیت و فرزندآوری هرکدام مقوله ای جدا محسوب می شوند. رشد جمعیت در ایران از 1335 خورشیدی افزایش یافت و از آن پس هر سال یک میلیون تن به جمعیت ایران افزوده شده است. بنابراین ایران دارای کاهش جمعیت نیست. البته کشورمان بالاترین رشد جمعیت را در دهه 60 دارا بود که در آن هنگامه رشد جمعیتی چهار درصد به شمار می رفت. گرچه در 1300 خورشیدی جمعیت به 10 میلیون تن می رسید اما اکنون به 80 میلیون تن رسیده است. یعنی در 1395 خورشیدی جمعیت ایران هشت برابر شده. برپایه آمار ثبت احوال در سال گذشته ایران بیش از یک میلیون و چهارصد زاد و ولد و کمتر از 400 هزار فوت داشته است. وی با اشاره به مساله نرخ رشد جمعیتی در کشور یادآور شد: در سطح کلان و کلی اکنون تمام ویژگی های جمعیتی ایران بسیار خوب برشمرده می شود. البته جمعیت ایران در نخستین سرشماری در 1335 خورشیدی، 18 میلیون تن بوده، یعنی اینکه از آن سال تاکنون در فاصله 60 سال این جمعیت به 80 میلیون تن رسیده که این امر بیانگر افزایش بسیار نرخ رشد جمعیت ایران در سطح بین المللی است و میزان سالیانه رشد جمعیت ایران اکنون 1.3 درصد برشمرده می شود. البته ساختار سنی ایران نیز در فرصت طلایی جمعیت قرار دارد و نشان دهنده این امر است که حجم زیادی از جمعیت ایران در سن فعالیت هستند، رویدادی که برای کشورمان بسیار مثبت است. استاد جمعیت شناسی دانشگاه تهران در ادامه افزود: در سطح داخل خانواده، چالشی به عنوان باروری زیر سطح جانشینی در کشور وجود دارد. این تنها چالشی محسوب می شود که جامعه ایران از نظر جمعیتی با آن رو به رو است. باروری زیر سطح جانشینی مربوط می شود به میانگین تعداد فرزندانی که یک زن تا پایان دوره باروری خود به دنیا می آورد. در دهه 60 این رقم به 6.5 رسید و این میزان از سطح بالایی برخوردار است، باروری طبیعی که هیچ کنترلی در آن وجود ندارد. پیامد آن رشد جمعیتی به شمار می رود که به دلیل مرگ و میر پایین، این امر به وجود آمد. این شتاب رشد جمعیتی حتی با وجود وقوع جنگ تحمیلی در کشور نیز ادامه داشت بنابراین این آهنگ رشد جمعیت برای دولتمردان و برنامه ریزان دغدغه بسیاری را ایجاد کرد. در آن هنگامه رشد جمعیت ایران چهار درصد بود که البته هشت دهم آن مربوط به مهاجرت افغان ها و... می شود و اگر هشت دهم از نرخ رشد جمعیتی کشورمان کم شود، 3.2 باقی می ماند که در آن هنگامه نیز این آمار رشد جمعیتی در جهان بسیار بالا بوده است و با این روند رشد 3.2 جمعیت، هر سال این رقم 20 برابر می شد؛ یعنی اینکه اگر این رشد 3.2 از دهه 60 ادامه می یافت، جمعیت ایران در 1385 خورشیدی به 100 میلیون و در 1405 خورشیدی به 200 میلیون تن می رسید. بنابراین این آهنگ رشد جمعیت هرگز قابل تحمل نبود به این دلیل مسوولان و برنامه ریزان به درستی تصمیم گرفتند در نخستین برنامه توسعه اقتصادی و اجتماعی پس از انقلاب از 1368 تا 1372 خورشیدی تنظیم خانواده را وارد کتاب های درسی و جامعه کنند تا این رشد شتابان جمعیتی مهار شود. رییس انجمن جمعیت شناسی ایران درباره آموزش تنظیم خانواده در جامعه بیان داشت: برنامه تنظیم خانواده از 1346 خورشیدی در ایران اجرا می شد و تا میزانی زیر سازی های آن انجام شده بود، بنابراین زمینه اجرای کامل آن پس از انقلاب وجود داشت. در دهه 60 تا نخستین سال های دهه 70 با وجود اینکه مدرسه ها دوشیفته، سه شیفته و یک روز در میان شده بود، مردم خواهان تحصیل فرزندان خود در این مدرسه ها بودند اما فضای آموزشی نیز باید به درستی معیارهای آموزش را در سطح جامعه به دانش آموزان می آموخت و اینگونه برنامه کاهش نرخ باروری در ایران آغاز شد و پس از اجرای آن رشد جمعیت به سطح زیر سطح جانشینی یعنی از 6.5 به ناگاه به زیر دو دهم درصد و در دهه 90 از 1.8 به 1.9 رسید و اکنون به دو دهم درصد نزدیک شده است. البته باروری زیر سطح جانشینی 2.1 است و اگر باروری به سطح جانشینی یا بالاتر از آن برسد، باید برآورد کرد که با ورود به 1400 خورشیدی گرچه ممکن است باروری زیر سطح جانشینی به 2.5 نیز برسد اما با توجه به سبک زندگی های کنونی از این میزان بالاتر نخواهد رفت. محمد میرزایی با اشاره به میزان افزایش جمعیت رو به کهنسالی در ایران عنوان کرد: جمعیت شناسی ایران قواعد و مقررات خود را دارا است و پیامد کاهش زاد و ولد و باروری، سالخوردگی جمعیت محسوب می شود اما برخی افراد این سالخوردگی جمعیت را با سالخوردگی فردی اشتباه می گیرند. سالخوردگی هم دارای قانون است. در صورتی می توان جمعیت ایران را سالخورده دانست که 15 درصد جمعیت کشور به بالای شروع سن سالخوردگی یعنی 65 یا 70 سالگی برسند. البته 50 سال طول می کشد تا جمعیت ایران سالخورده شود. به عنوان نمونه جمعیت کشورمان در دهه 80 به سطح جانشینی رفت بنابراین در 1430 خورشیدی جمعیت ایران، سالخورده خواهد شد پس باید عنوان کرد که دوره زمانی طولانی وجود خواهد داشت تا جانشینی جمعیت صورت پذیرد و در این سال 15 درصد از جمعیت ایران به بالای 65 سال خواهند رسید. در واقع با توجه به این امر در 1430 خورشیدی بیش از 60 درصد جمعیت ایران 15و 64 ساله است یعنی در آن هنگامه جمعیت ایران در سن بالقوه فعال قرار دارند. وی در ادامه اظهار داشت: اکنون ژاپن سالخورده ترین جمعیت دنیا را دارا است و 60 درصد جمعیت این کشور 15 و 64 ساله برشمرده می شوند؛ یعنی از میزان جمعیت فعال این کشور کاسته نشده است. البته ژاپن نیز به دلیل آنکه دغدغه باروری زیر سطح جانشینی دارد مجبور شد تا وزارت باروری را تاسیس کند. باید بیان داشت که سالخوردگی جمعیت واقعیتی است. به یقین در سال های پایانی سده 21 جمعیت تمامی کشورهای دنیا سالخورده می شود. در دهه 60 گفته شد که جمعیت ایران جوان است. جمعیتی که بیش از 40 درصد آن زیر 15 سال باشند، به آن جوان می گویند. در 1365 خورشیدی 45 درصد جمعیت ایران زیر 14 سال؛ یعنی ایران دارای جوان ترین جمعیت دنیا بود. در این سال جمعیت بالقوه فعال ایران یعنی 15 و 64 ساله 50 درصد محسوب می شد. اما هنگامی که جمعیت ایران سالخورده شود به بیش از60 درصد می رسد یعنی جمعیت بالقوه فعال ایران در معرض سالخوردگی بیشتر از آن چیزی است که در باب جوانی جمعیت وجود دارد.استاد جمعیت شناسی دانشگاه تهران درباره سالخوردگی توانمند در ایران گفت: اگر بتوان جوانان را توانمند بار آورد، ایران از سالخوردگی توانمندی نیز برخوردار خواهد شد. 1999 میلادی را سال «سالمندی» گذاشته بودند که همایشی در ایران در این ارتباط با شعار زیبایی چون «سالم پیر شدن چیزی دیگریست» برگزار شد. یعنی اگر فردی خواستار این امر است که با سلامت به کهنسالی برسد، باید آموزشی درست به آنها داده شخص شود و از تغذیه مناسب برخوردار باشد و... و تمامی اینها درگرو برنامه ریزی صحیح خواهد بود. اکنون اروپا 80 سال است که دارای جمعیت سالخورده ای است. بنابراین ترس پنهانی که درباره سالخوردگی وجود دارد، درست نیست. در واقع اگر باروری زیر سطح جانشینی در ایران ادامه یابد تا 40 سال دیگر، رشد جمعیت ایران به صفر می رسد که البته در آن هنگامه نیز جمعیت کشورمان به 100 میلیون هم رسیده است. به این دلیل نباید اجازه داده شود تا رشد جمعیت به صفر برسد و تنها راه آن فراهم کردن شرایط ازدواج برای جوانان است. با توجه به اینکه میانگین سن ازدواج زنان به 24 و مردان به 28 رسیده باید عنوان کرد که دیگر میانگین سن ازدواج زنان به 18 سال نمی رسد. اما می شود با برنامه ریزی درست میانگین سن ازدواج را برای زنان از 24 به 22 رساند که این امر بر افزایش میزان باروری بسیار تاثیر می گذارد. رییس انجمن جمعیت شناسی ایران با بیان اینکه توسعه اقتصادی در رشد باروری در ایران موثر است، یادآور شد: با توجه به اینکه رشد منفی دهه 80 روی سن ازدواج تاثیر بسیاری داشته است به این دلیل اگر در این دهه شرایط نابسامان اقتصادی وجود نداشت، سن ازدواج بالا نمی رفت و باروری به زیر سطح جانشینی نمی رسید. البته سبک زندگی و شرایط پیچیده شهری نیز در این امر موثر است. در گذشته تاکید بر این بود که خانواده ها دو تا سه فرزند داشته باشند اما اکنون بیشتر خانواده ها دارای یک و دو فرزند هستند. به همین سبب باید با برنامه ریزی باروری سطح زیر جانشینی را که به طرف جانشینی حرکت کرده به بالای سطح جانشینی رساند و اگر این امر محقق شود دیگر ایران دارای مشکل جمعیتی جدی نخواهد بود.محمد میرزایی عنوان کرد: در راستای افزایش جمعیت باید باروری را به بالای سطح جانشینی رساند و اینگونه رشد جمعیت صفر و منفی نخواهد شد. اما قانونی در جمعیت شناسی وجود دارد به نام قانون «لجستیک» که قانون ریاضی محسوب می شود و در جمعیت شناسی هم به کار می رود. این قانون به معنای رفتن از یک تعادل به تعادل دیگر است که در دو دهه اخیر روندهای جمعیتی در دنیا نیز بر پایه همین قانون محسوب می شوند. پس از انقلاب صنعتی، ایران نیز از یک تعادل به تعادلی دیگر رفت. در هزاره های پیشین و عصرهای گذشته رشد جمعیت بسیار کند بوده است اما پس از انقلاب صنعتی که بهداشت و مرگ و میر توسعه پیدا کرد، رشد جمعیت به حالت انفجار رسید و مرگ و میر کاهش یافت و اینگونه میزان نرخ باروری نیز پایین آمد. اکنون ایران به تعادلی رسیده که هم مرگ و میر و نیز زاد و ولد پایین است. اما این زاد و ولد نباید از مرگ و میر پایین تر بیاید که رشد باروری منفی شود. گرچه اکنون جمعیت ایران در کمتر از یک سده هشت برابر شده است، این امر نشان می دهد که کشورمان با بحران کم جمعیتی رو به رو نیست.وی درباره سیاست های جمعیتی گفت: برنامه ریزی توسعه اقتصادی و اجتماعی به وسیله سازمان برنامه و بودجه به مدت پنج سال صورت می پذیرد زیرا افق زمانی که یک چشم انداز محسوب می شود، نشان می دهد از نظر کاربردی از پنج سال بیشتر را بسیار شفاف نمی توان دید بنابراین باید سیاست های جمعیتی هر پنج سال بازنگری و اولویت ها در آن مشخص شود. در دهه 60 تصمیم بر این بود که تنظیم خانواده اجرا شود تا میزان باروری پایین بیاید اما اکنون تصمیم بر این امر است که نرخ رشد باروری افزایش یابد که این موضوع تنها با دید کارشناسی و تخصصی صورت می پذیرد. استاد جمعیت شناسی دانشگاه تهران با اشاره به سیاست های کلی جمعیتی که از طرف رهبر معظم انقلاب ابلاغ شد، عنوان کرد: ایشان 14 بند در زمینه سیاست های کلی جمعیتی بیان کردند و سیاست های جمعیتی مقام معظم رهبری بسیار سنجیده است زیرا در آن پژوهش های فراوانی با کمک مجمع تشخیص مصلحت نظام، مرکز پژوهش های مجلس و همچنین کارشناسان امور جمعیتی صورت پذیرفته و در این 14 بند اولویت به سلامت مادر و کودک، اشتغال و... داده شده است. رییس انجمن جمعیت شناسی ایران در پایان به مناسبت روز ملی جمعیت شناسی افزود: تمامی دستگاه ها وظیفه مهمی را برای گفتمان سازی به منظور فرهنگ آوری برعهده دارند که این امر با برگزاری کلاس های آموزشی، پژوهش های بسیار و برنامه ریزی سنجیده تحقق می یابد. بر تمامی نهادها واجب است تا سیاست های جمعیتی رهبر معظم انقلاب را در دستور کار خود قرار دهند و برپایه آن حرکت کنند. *گروه اطلاع رسانیپژوهشم**9128**9131
29/02/1395
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[مشاهده در: www.irna.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 47]
-
اجتماع و خانواده
پربازدیدترینها