واضح آرشیو وب فارسی:فارس: یادداشت مهمان/شاعری که نیمش بوسعیدی است و نیم دیگرش بوعلی سینایی
نظریههای مصطفی علیپور در حوزه زبان شعر میتواند رهگشای بسیاری از پژوهشگران در آینده باشد. به قول مرتضی امیری اسفندقه «علیپور نیمش بوسعیدی است و نیم دیگرش بوعلی سینایی»!
خبرگزاری فارس- گروه ادبیات انقلاب اسلامی: بیهیچ تردیدی، شعر معاصر ایران در دهههای اخیر از گونهای دیگر است و شاعران توانایی در این سه دهه رشد کردهاند که بررسی آثارشان جای ژرف نگری دارد. «سید حسن حسینی»، «قیصر امینپور» و «سلمان هراتی»، این سه یار قدیمی یک تثلیث مقدس و ارجمندی را در شعر انقلاب ایجاد کرده بودند که میتواند بررسی آثارشان موضوعات پژوهشی و عناوین پایان نامههای بسیاری از پژوهشگران و دانشجویان رشته زبان و ادبیات پارسی باشد. پس از این سه شاعر یادشده، میتوان به برخی دیگر از شاعران انقلاب یاد کرد که بررسی آثارشان نشان میدهد در برخی از حوزهها این شخصیتها بسیار خوب کار کردهاند. یکی از این شاعران، «مصطفی علیپور» است. شاعری که به دور از هرگونه جنجال و هیاهو و بدون بهره گیری از تریبونهای دولتی، در بین شاعران و منتقدان ادبی همروزگارخود، بسیار خوش درخشیده است. مصطفی علیپور را میتوان در سه حوزه تخصصی ادبیات بررسی کرد: الف) سرایش شعر: «از گلوی کوچک رود» ش را بسیاری از شاعران انقلاب و شاعران جوان خوب میشناسند. برگزیده شعرهای شاعر از سال ۶۵تا ۷۰ است که حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی آن را در سال ۱۳۷۲ منتشر کرد که پس از مدتی کوتاه از گذشت چاپش، این کتاب نایاب شد. بسیاری از نوسرودهها و رباعیات تاثیرگذار شاعر در این مجموعه گرد آمده است و اگر چه این کتاب، مجموعه نخست شاعر است و از نظر زبان شعر، اندکی زیر تاثیر اشعارسلمان هراتی و سهراب سپهری است اما این مجموعه در ذهن و زبان شاعران جوان خوش نشسته است و بسیاری از منتقدان ادبی از این مجموعه به عنوان مجموعهای تاثیرگذار یاد میکنند. «هفت بند مویه» شاعر از نوسرودههای دیگر علیپور است با بن مایه مذهبی و عاشورایی! این مجموعه از نظر «فرم» و «ساختار» بخصوص در بخش «زبان شعر» مجموعهای قدرتمنداست. علیپور در این مجموعه نشان داد به سبک شخصی نزدیک شده است و شاعریست بازبان و اندیشه شخصی. علیپور در نیمایی سرودههایش بسیار فرمگراست. او «حرفهای همسایه» را بسیار شنیده و در شعرهایش به کاربسته است. شاعر، تمام حرفها و نظریههای نیمای نام آور را به خوبی درک کرده و در شعرهایش بکار بسته است. «در چهار راه بهار نارنج»، «در پیراهن اردیبهشت» و در «باران انگورهای سوخته» شاعری است نیمایی و به تمام اصول شعر نیمای نام آور پای بند است. تعدادپنج مجموعه شعر این شاعر در حال حاضر منتشر شده است و نشان داده است «علیپور» در قالبهای نیمایی، سپید، مثنوی، غزل، دوبیتی و رباعی شاعر مردم است ودغدغه نان مردم را دارد که میگوید: دلتنگم و خسته، خسته و گم، مردم! لبریزم ازالتهاب گندم، مردم دیشب چه گذشت برشما بی«گُل و نان» دلواپستانم آی مردم، مردم! ب) نقدادبی: در حوزه نقد ادبی بخصوص نقد شعر نیز «علیپور» بسیار کوشا و تواناست. این شاعرمعلم، تاکنون شاگردان زیادی را پرورش داده است و بسیاری از شاعران جوان و توانای همروزگارما درکلاسهای نقد و آموزش شعر ایشان فراوان حضور داشتند و بهرهها بردهاند. در بخش نقد شعر مکتوب نیز، یادداشتهای شاعر بر اشعار شاعران معاصر، مدتی در مجله «شعر» به سردبیری «مصطفی محدثی خراسانی» به طور ثابت منتشر میشد و این نقدها و یادداشتهای دقیق، محل رجوع بسیاری از دانشجویان بوده و هست که بیتردید نشان از توان مصطفی علیپور در حوزه شناخت شعر معاصر و نقد شعر امروز دارد. ج) پژوهش ادبی مصطفی علیپور در حوزه «پژوهشهای ادبی» هم آثاری ماندگار خلق کرده است. بسیاری شاید بر این باور باشند که اگر علیپور در یک حوزه سرایش شعر بیشتر کار میکرد بیگمان بیشتر از امروز شناخته شدهتر بوده است اما بنده براین باورم که برخی از هنرمندان رشد چند وجهی دارند. مولانا هم در نظم هم در نثر مشهور بوده است. سعدی هم در نظم یکه تاز بوده است وهم در نثر؛ البته هدف قیاس نبوده و نیست اما شاعران معاصر همچون «حسن حسینی» در «همصدا باحلق اسماعیل» درخشید و «مشت در نمای درشت» را نوشت! و قیصر امینپور با «تنفس صبح» سربرآورد، و «آینههای ناگهان» را سرود و «گلها همه آفتابگردانند» را به جامعه ما هدیه کرد و سپس «دستورزبان عشق» را سرود و به «سنت و نوآوری در شعر معاصر» رسید! بیگمان علیپور هم «از هفت بند مویه» به «ساختار زبان شعر امروز» رسید و «صوفیان شهید» را نگاشت! اما کتاب «ساختار زبان شعر امروز» یک کتاب آکادامیک و کلاسیک است برای دانشجویان رشته زبان و ادب فارسی و نیز برای دانشجویان رشته زبانشناسی و شاعران و منتقدان امروز! تردیدی نیست که این کتاب نخستین نگاشته در حوزه زبان شعر پارسی است و بسیاری از منتقدان شعر امروز، بارها و بارها بدان رجوع کردهاند و اگربخواهیم به میزان اهمیت این کتاب ارجمند پی ببریم کافیست جستجویی بکنیم در میان انبوه پایان نامهها نوشته شده و مقالههای علمی پژوهشی تا ببینیم دانشجویان و حتی استادان رشته زبان و ادبیات فارسی در نوشتن مقالههای پژوهشی چقدر به این منبع مراجعه کردهاند که با بررسی اجمالی اینجانب به نظر میرسد کتاب مورد نظر محل رجوع بسیاری از پژوهشگران امروز بوده است و این نکته نشان میدهد «مصطفی علیپور» درحوزه پژوهش ادبی هم بسیار موفق بوده است و نظریههای ایشان در حوزه زبان شعر میتواند رهگشای بسیاری از پژوهشگران در آینده باشد. به قول مرتضی امیری اسفندقه «علیپور نیمش بوسعیدی است و نیم دیگرش بوعلی سینایی»! به هرروی، چون قصد ندارم آثار این شاعر، منتقد و پژوهشگر معاصر را به دقت واکاوی کنم و فراز و فرود آثارش را بکاوم به این یادداشت کوتاه بسنده میکنم و چشم دارم آثارش، چراغ راه شاعران و پژوهندگان جوان شود تا ادبیات ما بخصوش شعر معاصر ما برتارک جهان خوشتر ازهمیشه بدرخشد. یادداشت از منوچهر علیپور انتهای پیام/و
95/01/31 :: 10:42
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فارس]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 112]