واضح آرشیو وب فارسی:جوان آنلاین: مافيا به آب زد
اگرچه بهرهوري پايين توليد، توزيع و مصرف آب در کشور خشکي چون ايران به عنوان دلايل نابساماني بخش آب در كشور عنوان ميشود، اما برخي از اساتيد دانشگاه دست دست كردن مسئولان براي ساماندهي هر چه سريعتر اقتصاد آب را هدفدار و برنامهريزي شده معرفي ميكنند...
نویسنده : هادی غلامحسینی
اگرچه بهرهوري پايين توليد، توزيع و مصرف آب در کشور خشکي چون ايران به عنوان دلايل نابساماني بخش آب در كشور عنوان ميشود، اما برخي از اساتيد دانشگاه دست دست كردن مسئولان براي ساماندهي هر چه سريعتر اقتصاد آب را هدفدار و برنامهريزي شده معرفي ميكنند و بر اين باورند مافياي آب با آلوده كردن برخي از مسئولان در پي آن است كه ايران را محتاج واردات گسترده آب كند، اين در حالي است كه صرفهجويي و كاهش مصرف آب بزرگترين پاتك به اين مافيا عنوان شده است.
صرفنظر از قرار گرفتن ايران در منطقهاي خشك، مصرف آب در ايران حدود دو تا سه برابر نرم جهاني ميباشد و در اين بين كشاورزي سنتي موجب شده برخي از كارشناسان بخش اعظمي از سهم 92درصدي بخش كشاورزي از كل مصرف آب را يك هدررفت فاجعهآميز معرفي كرده و خواستار مكانيزه كردن هرچه سريعتر اين بخش شوند، اما متأسفانه به موارد فوق بايد هدررفت 30 درصدي آب در شبكههاي توزيع را نيز اضافه كرد كه وجود هزاران هزار چاه غيرمجاز فعال در كنار همه موارد مطروحه، ايران را از حيث مصرف آب در صدر پرمصرفترين و بدمصرفترين كشورها قرار ميدهد.
آمار فاجعهآميز در هدررفت آب کشاورزي
در اين بين اگر بخواهيم از اوضاع نابسامان مصرف آب در بخش كشاورزي كه 92 درصد از آب كشور را ميبلعد، سخن بگوييم، بايد به آمار هدررفت 70درصدي آب در اين بخش اشاره داشت كه يك فاجعه به شمار ميرود. مطالعات نشان ميدهد 92درصد آب کشور، صرف کشاورزي ميشود، از کل 164 ميليون هکتار اراضي کشور، 18/8 ميليون هکتار مورد بهرهبرداري کشاورزي قرار گرفته است که 8 ميليون هکتار آن بهصورت آبي و 6/3 ميليون هکتار بهصورت ديم و بقيه بهصورت آيش آبي و ديم کشت ميشود و اين ميزان مساحت، مصرفکننده 92 درصد از آب ايران است.
ميزان هدررفت آب بخش کشاورزي در ايران 70درصد است، يعني از 86 ميليارد مترمکعب آب مختص اين بخش، حدوداً 60 ميليارد مترمکعب آن هدر ميرود و 80 درصد اتلاف منابع آبي کشاورزي به علت عدم استفاده از تکنولوژيهاي پيشرفته آبياري است. مسئله ديگر در مورد هدررفت آب بخش کشاورزي مربوط به بهرهوري آب است. در ايران مقدار بهرهوري آب کشاورزي بهطور متوسط 35 درصد بوده ولي در کشورهاي توسعهيافته اين مقدار 65 درصد است. شماي كلي ترسيم شده در استفاده نادرست از آب در بخش كشاورزي در حالي مطرح است كه مسئولان امر كار جدي براي كاهش مصرف آب در كشور و افزايش بهرهوري و صيانت از منابع آبي كشور نهتنها انجام ندادهاند بلكه بررسيها نشان ميدهد ميزان مصرف آب در كشور به شكل تصاعدي در حال رشد است.
سازمان بهرهوری آب تشکیل نشد
در اين ميان يکي از برنامههاي وزارت نيرو در آغاز به کار دولت يازدهم، ايجاد سازمان بهرهوري آب بود كه مشخص نيست چرا با گذشت 2/5 سال از دولت يازدهم اين موضوع عملياتي نشده است.
منظور از تأسيس سازمان بهرهوري آب، تشکيل سازماني خارج از بدنه وزارت نيرو نيست بلکه در داخل مجموعه وزارت نيرو سازماني براي ارتقاي بهرهوري آب تشکيل ميشود تا بتوان با تعيين پارامترهايي براي آب در بخشهاي تأمين، انتقال، تصفيه و توزيع، بهرهوري را در مصرف اين مايع حياتي ارتقا داد، هر کدام از اين مراحل نيازمند بررسيهايي است تا از تلفات آب کم کرده، بهره کار را بالا ببرد و هزينهها را کاهش دهد.
هشتمين ماه سال 94 حاکي از اين بود که وزارت نيرو در تشکيل اين سازمان، با مشکلات قانوني مواجه شده است. از آنجا که ايجاد يک سازمان و توسعه تشکيلات دولتي به موجب قانون براي وزارت نيرو امکانپذير نشد، در وزارت نيرو برنامه تشکيل سازمان بهرهوري آب به صورت تشکيل يک پژوهشکده تغيير ماهيت داد و مقرر شد در قالب مؤسسه تحقيقات آب، پژوهشکدهاي با عنوان «اقتصاد و بهرهوري آب» راهاندازي شود.
آب هم مافيا پيدا كرد
از سوی دیگر يك استاد دانشگاه با اشاره به مافياي آب در كشور اظهار داشت: در طول سه دهه گذشته به دليل سودجويي مافياي آب 97 درصد بودجه وزارت نيرو به آبهاي سطحي، سدسازي، شبكهسازي و... اختصاص يافت و تمام بحثهايي كه در مورد آب از سوي مسئولان دولتي و مديران بخش خصوصي مطرح ميشود در جهت انحراف افكار عمومي است.
محمدحسين پاپلييزدي که سخنراني اخیر او در دانشگاه فردوسي مشهد با موضوع مافياي آب مورد توجه شبکههای اجتماعی قرار گرفته میگوید: مسئولاني كه در رابطه با آب حرف ميزنند يا از حقايق پشت پرده واقعاً اطلاعي ندارند يا اينكه نميخواهند به اصل موضوع و اسرار مگوي آب و پشت پردههاي حقيقي آن اشاره داشته باشند.
وي میگوید: در طول سه دهه گذشته فقط ۳ درصد بودجه وزارت نيرو به حوزه آب زيرزميني اختصاص يافت و چنين بحراني از دل آن برآمد! چرا؟ براي اينکه در بخش آبهاي زيرزميني، شرکتهاي گردنکلفت مشاور نميتوانستند بروند طرحهاي ميلياردي بگيرند و سودهاي ميلياردي به دست آورند، در حقيقت ۹۷ درصد بودجه وزارت نيرو به بخش آبهاي سطحي و سدسازي، شبكهسازي تخصيص يافت چون که سود در اين بخش وجود داشت، بدين ترتيب اينكه ميبينيم دستها نشست ميكند و وضعيت آبهاي زيرزميني بحراني است، چون اصلاً كاري در اينباره انجام نشده است. اين استاد دانشگاه با اشاره به اينكه يك مافياي بسيار پيچيده حول محور اقتصاد آب در ايران تشكيل شده است، گفت: همه حرفها، صحبتها و گزارشهايي كه در مورد آب ارائه ميشود، يك خيمهشببازي است و اين مافيا را نميفهميم چون درونش نيستيم و ما بازيچه مافيا هستيم.
یزدی با اشاره به اينكه بايد دست به افشاگري در مورد مافياي آب بزنيم، میگوید: اقتصاد آب دچار سرطان شده است و اين سرطان، دزدي، قاچاق، مافيا و پول درآوردن شركتهاي عظيم، تشويق به افزايش مصرف سرمايهگذاري نكردن براي مصرف بهينه پشت اقتصاد آب است. من در مورد آب يك حرف ميزنم ولي فردا ميبينيم كه دو نفر در دو بخش مختلف با من دشمن ميشوند؛ يكي مقامهاي دولتي هستند و يكي هم مديران بزرگترين شركتهاي خصوصي، چرا؟ چون اين افراد از ازدياد مصرف آب صدها و هزاران ميليارد تومان سود بردهاند و ميبرند.
پشت واردات آب چه کسانی هستند؟
اين استاد دانشگاه با طرح اين پرسش كه چه كساني به دنبال واردات آب از تاجيكستان هستند؟ میگوید: 26 نماينده مجلس مشخص نيست، تاجر آب هستند يا نماينده! يك جريان به نام واردات آب كه در كشور راه ميافتد هر فردي براي انتفاع از اين جريان خود را در اين مسير قرار ميدهد. پاپلييزدي با اشاره به اينكه فرهنگ مردم ايران درست است و بايد فرهنگ مافيا و دزدان در تمامي بخشها ازجمله بخش آب درست شود، میگوید: آب سد دوستي كه به مشهد ميآيد متري 3 هزار و 800تومان هزينه در بر دارد، اين در حالي است كه دولت براي هر متر 3 هزار و 300 تومان سوبسيد پرداخت ميكند، در اين بين با وجوديكه كليد حل مشكل در كشور در كاهش مصرف آب است، مقامات حاضر نيستند در هر مترمكعب آب 38 ريال براي فرهنگسازي كاهش آب هزينه كنند. وي در ادامه در مورد قدرت مافياي آب در ايران میگوید: مديران مياني بخش آب همانند مديران عامل آبفا اگر بخواهند پاي خود را در كفش مافياي آب كنند، صبح نشده پست و مقام خود را از دست خواهند داد. وي خطاب به وزير نيرو گفت: آقاي وزير نيرو در آب ميلياردها تومان دزدي ميشود، چرا جلوي آن را نميگيرید؟ وي با بيان اينكه مافياي آب پولش را از مصرف به دست ميآورد نه از كاهش مصرف گفت: مشكل آب با واردات هم حل نميشود بلكه بايد مصرف كاهش يابد.
منبع : روزنامه جوان
تاریخ انتشار: ۲۳ بهمن ۱۳۹۴ - ۲۰:۰۵
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جوان آنلاین]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 40]