تور لحظه آخری
امروز : جمعه ، 10 فروردین 1403    احادیث و روایات:  امام صادق (ع):بسم اللّه‏ الرحمن الرحيم، بزرگ‏ترين ـ فرمود ـ يا با عظمت‏ترين نام خداوند است.
سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون شرکت ها

تبلیغات

تبلیغات متنی

خرید ووچر پرفکت مانی

تریدینگ ویو

خرید اکانت اسپاتیفای

کاشت ابرو

لمینت دندان

وکیل اصفهان

لیست قیمت گوشی شیائومی

آیسان اسلامی

خرید تجهیزات صنعتی

دستگاه جوش لیزری اتوماتیک

دستگاه جوش لیزری اتوماتیک

اجاق گاز رومیزی

تور چین

صرافی ارکی چنج

صرافی rkchange

لوله پلی اتیلن

دانلود سریال سووشون

دانلود فیلم

ناب مووی

مرجع خرید تجهیزات آشپزخانه

خرید زانوبند زاپیامکس

رسانه حرف تو - مقایسه و اشتراک تجربه خرید

کلاس باریستایی تهران

تعمیر کاتالیزور

تعمیر گیربکس اتوماتیک

دیزل ژنراتور موتور سازان

سرور اختصاصی ایران

سایت ایمالز

تور دبی

سایبان ماشین

جملات زیبا

دزدگیر منزل

ماربل شیت

تشریفات روناک

آموزش آرایشگری رایگان

طراحی سایت تهران سایت

آموزشگاه زبان

اجاره سند در شیراز

ترازوی آزمایشگاهی

رنگ استخری

فروش اقساطی کوییک

راهبند تبریز

قطعات لیفتراک

خرید مبل تختخواب شو

وکیل تبریز

خرید اجاق گاز رومیزی

آموزش ارز دیجیتال در تهران

شاپیفای چیست

فروش اقساطی ایران خودرو

دانلود رمان

واردات از چین

قیمت نردبان تاشو

وکیل کرج

تعمیرات مک بوک

قیمت فنس

armanekasbokar

armanetejarat

صندوق تضمین

سیسمونی نوزاد

 






آمار وبسایت

 تعداد کل بازدیدها : 1793478633




هواشناسی

نرخ طلا سکه و  ارز

قیمت خودرو

فال حافظ

تعبیر خواب

فال انبیاء

متن قرآن



اضافه به علاقمنديها ارسال اين مطلب به دوستان آرشيو تمام مطالب
 refresh

عوامل بازدارنده فساد اداری از نگاه امیر المؤمنین علی علیه السلام - بخش دوم و پایانی تأمین نیاز های اقتصادی کارگزاران صالح


واضح آرشیو وب فارسی:فارس: عوامل بازدارنده فساد اداری از نگاه امیر المؤمنین علی علیه السلام - بخش دوم و پایانی
تأمین نیاز های اقتصادی کارگزاران صالح
با مراجعه به سیره و اقوال علی علیه السلام می‌توان گفت: ایشان برای اصلاح ساختار اداری حکومت و جلوگیری از فساد، حداقل پنج سطح از عوامل را مورد اهتمام قرار داده‌اند.

خبرگزاری فارس: تأمین نیاز های اقتصادی کارگزاران صالح



  3.عوامل فرهنگی و اجتماعی حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام در حکومت خویش کنار ساختارهایی که برای جلوگیری از فساد طرح ریزی نموده بودند، از عوامل فرهنگی و اجتماعی نیز غافل نبوده، برای ایجاد زمینه های فرهنگی و اجتماعی مبارزه با فساد در نظام اداری، راه کارهایی را ارائه داده اند: الف. تغییر نگرش کارگزاران نسبت به مسئولیت و وجدان کاری وجدان کاری و وظیفه شناسی، یکی از عوامل فرهنگی مؤثر برای مبارزه با فساد و انحراف اجتماعی به شمار می آید. می توان گفت: بین وجدان کاری و فساد، رابطه ای معکوس وجود دارد؛ به این معنا که با فقدان وجدان کاری، فساد و انحرافات افزایش خواهند یافت و وجود آن می تواند موجب کاهش فساد اداری در سازمان ها شود. بدین ترتیب، ضعف وجدان کاری از مهم ترین ریشه های فرهنگی و اجتماعی فساد اداری است (حسنی، 1391، ص 104ـ81). در قرآن کریم نیز از وجدان کاری به نفس لوّامه تعبیر شده است که در صورت انجام کار زشت، انسان را نکوهش می کند: و سوگند به (نفس لوّامه و) وجدان بیدار و ملامت گر (که رستاخیز حقّ است‏) (قیامه: 2). به نظر می رسد، یکی از راهبردهای اصلی امیرمؤمنان علیه السلام در مبارزه با فساد اداری و پیشگیری از آن، اصلاح نگرش مدیران و کارگزاران نسبت به مدیریت و حکومت بوده است. آن حضرت، در موارد مختلف این نکته را به کارگزاران خویش گوشزد نموده که نگرش خویش را نسبت به پست و مقامی که در اختیار دارند، تغییر دهند و آن را فرصتی برای به دست آوردن منافع شخصی خود ندانند، بلکه آن را امانتی الهی بشمارند که در اختیار آنها قرار گرفته است تا وظایف محوله را به درستی انجام دهند. امیرمؤمنان علیه السلام در نامه ای به اشعث بن قیس، به این مسئله مهم پرداخته، خطاب به او چنین می نویسد: کاری که در دست توست، طعمه (و فرصتی برای چپاول) نیست، بلکه امانتی است بر گردن تو (سیدرضی، نامه 5). در این نامه، حضرت تلاش می کند تا نگرش اشعث را به عنوان یک کارگزار حکومتی، به پست و مقامی که در اختیار اوست، تغییر دهد و او را به این حقیقت رهنمون سازد که قدرت و اختیاری که به او داده شده، تنها امانتی در دستان اوست تا بتواند وظایف محوله را به نحو احسن انجام دهد تا به اهداف مورد نظر دست یابد (خدمتی، 1384 ص 43ـ24). همچنین حضرت امیرمؤمنان علیه السلام، در نامه ا ی دیگری به قاضی منصوب از جانب خویش، در منطقة اهواز چنین می نویسد: ای رفاعه! بدان که این امارت و حکومت، امانتی است که هر کس به آن خیانت کند، لعنت خدا تا روز قیامت بر او باشد(مغربی، 1385، ج2، ص531). ب. کنترل و نظارت اجتماعی وظیفه مردم و جامعه در رابطه با کنترل و نظارت اجتماعی، بسیار حساس، شفاف و ارزشمند است. در فرهنگ علوی، بحث امر به معروف و نهی از منکر و نقد عملکرد حکّام و کارگزاران و انتقاد سالم، سازنده، مؤثر و نظارت و پیگیری امور از سوی مردم، به عنوان یک وظیفه شرعی و یک تکلیف الهی، همواره مورد تأکید قرار گرفته است. شاید بتوان گفت: مباحث مربوط به موضوع امر به معروف و نهی از منکر و نظارت بر امر کارگزاران حکومتی و نصیحت و خیرخواهی و زمامداران جامعه اسلامی، از ویژگی و عنایت خاصی برخوردار است. تا جایی که در بحث حقوق متقابل حاکم و مردم، به اصل نصیحت و طرفین بودن این اصل، همواره عنایت شده است. پیامبر اسلامˆ فرمودند: سه وظیفه است که قلب انسانِ مسلمان، هرگز در آن خیانت روا نخواهد داشت: اینکه کارها را برای خدا انجام بدهد، اینکه همواره خیرخواه زمامداران و جماعت مسلمانان باشد (مغربی، 1385، ص 378). امیرالمؤمنین علیه السلام، مردم را و حاکم را دارای حق معرفی می کند. آنگاه، حقوق هر یک را چنین بر می شمارد: بزرگ ترین چیزی که خداوند متعال واجب گردانیده است از حقوق، حق حاکم بر مردم و حق مردم بر حاکم است؛ واجبی که خداوند هریک را بر دیگری واجب گردانیده و از این طریق، نظمی را برای الفت و دوستی ایشان قرار داده است و مایع عزّت دین شان قرار داده است. پس مردم اصلاح نمی شوند، مگر بوسیله اصلاح حاکمان و حاکمان اصلاح نمی گردند، مگر به پایداری مردم ...(سیدرضی، خطبه 216). 4. عوامل سیاسی یکی دیگر از عوامل بسیار مهمی که می توان نسبت به ایجاد فساد در نظام اداری بازدارنده باشد، عامل سیاسی است که امام علی علیه السلام نیز بر آن تأکید داشت و سازوکارهایی را برای بهره گیری از این عامل طراحی نموده بودند: الف: قانون گرایی و عدم تبعیض در برخورد با فساد یکی از اصول اساسی در مبارزه با فساد اداری، برخورد یکسان و بدون تبعیض با مرتکبان آن است. رسول خداˆ در مقابل تلاش عده ای برای جلوگیری از قطع دست زنی از اشراف، که مرتکب سرقت شده بود، فرمودند: آنان که پیش از شما بودند، تنها به سبب چنین تبعیض هایی هلاک شدند؛ زیرا حدود را بر ناتوانان اجرا می کردند و قدرتمندان را رها می ساختند. بنی اسرائیل تنها به این سبب هلاک شدند که حدود را در خصوص فرودستان اجرا می کردند و بزرگان را معاف می ساختند. (حسنی، 1391 ص 104ـ81). احترام امام به قانون به حدی بود که خود را در برابر قانون صاحب اختیار نمی دانست. ایشان معتقد بود: هیچ کس فراتر از قانون نیست. هیچ کس نمی تواند و نباید مانع اجرای قانون الهی گردد. از این رو، حضرت می فرمودند: مبادا که رعایت حق و مراعات کسی شما را از برپایی حق باز دارد (تمیمی آمدی، 1410، ص 754). قانون گرایی و عدم تبعیض حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام به گونه ای بود که فشارهای اجتماعی و سیاسی نمی توانست مانع آن حضرت در اجرای قانون گردد. از امام باقر علیه السلام نقل شده است: امام علی علیه السلام مردی از بنی اسد را که حدی از حدود الهی بر او واجب شده بود، دستگیر کرد، اما قوم او جمع شدند تا وساطت کنند و از امام حسن خواستند آنان را همراهی کند. ایشان فرمود: نزد او بروید. آنان نزد حضرت رفتند و خواسته خود را مطرح ساختند. حضرت فرمود: هر خواسته ای که در قدرت من باشد، انجام خواهم داد. آنان از نزد حضرت خارج شدند، می پنداشتند که به هدف خود رسیده اند. امام حسن علیه السلام ـ نتیجه ملاقات را ـ پرسید و آنان گفتند: با موفقیت آمدیم، و جمله حضرت را بازگو کردند. امام حسن علیه السلام به آنان فرمودند: خودتان را برای تازیانه خوردن رفقیتان آماده کنید! پس آن حضرت او را بیرون آورد و حد را بر او جاری ساخت و سپس، به آنان گفت: به خدا سوگند این در قدرت من نبود (مغربی، 1385، ص443). ب. شفافیت گرایی شفافیت و شفافیت گرایی، از مقوله های مورد تأکید و توجه در آموزه های دینی است. دین مبین اسلام، که حکومت را امانتی در دست حاکمان و کارگزاران حکومت می داند، نظارت بر چگونگی استفاده و نگهداری از این امانت و ضرورت پاسخ گویی در قبال آن را از مسلمات مبانی سیاسی اسلام به شمار می آورد. به همین دلیل امام علی علیه السلام خطاب بهمالک اشتر، ضرورت پاسخ گویی در مقابل مردم را بدین صورت بیان می فرمایند: برای کسانی که به تو نیاز دارند، زمانی معین کن که در آن، فارغ از هر کاری به آنان بپردازی. برای دیدار با ایشان به مجلس عام بنشین؛ مجلسی که همگان در آن حاضر توانند شد و برای خدایی که آفریدگار توست، در برابرشان فروتنی نمای و بفرمای تا سپاهیان و یاران و نگهبانان و پاسبانان به یک سو شوند تا سخن گویشان بی هراس و بی لکنت زبان، سخن خویش بگوید که من از رسول اللهˆ بارها شنیدم که می گفت: پاک و آراسته نیست امتی که در آن امت، زیردست نتواند بدون لکنت زبان، حق خود را از قوی دست بستاند (سیدرضی، نامه53). 5. عوامل اقتصادی علاوه بر ابعادی که ممکن است زمینه ساز فساد در نظام اداری باشند، عامل اقتصادی می تواند یکی از مهم ترین این عوامل به شمار آید، تا از طریق اصلاح ضعف ها و منفذهای اقتصادی، زمینه نفوذ و سودجویی افراد فاسد گرفته شود. امام علی علیه السلام نیز بر این امر تأکید داشته و ساز و کارهایی را برای آن طرح ریزی نموده اند: الف. اصلاح نظام اداری و مالیاتی یکی از مهم ترین و مؤثرترین روش ها برای مبارزه با فساد اداری، اصلاح روش های ارائه کالاها و خدمات توسط دستگاه های اداری است. ارائه بسیاری از خدمات اداری و چگونگی تقسیم کار در درون اداره، به گونه ای باید باشد که ارباب رجوع به صورت زنجیروار مراحل مختلفی را طی نکند؛ چراکه در یک فرایند زنجیره ای، هر یک از مراکز تصمیم گیری و ارزیابی به طور بالقوه قادر است ارباب رجوع را برای دریافت رشوه تحت فشار قرار دهد. برای اصلاح ساختار اداری، می توان با خارج نمودن افراد از حالت انحصاری و کاهش ارتباط و برخورد مستقیم ارباب رجوع با کارمندان، به اصلاح فساد اداری کمک نمود (حبیبی، 1375، ص89). امیرالمؤمنین علیه السلام در مورد نظام مندی امر خراج و مالیات، به طرح مسائل اصلاحی و آداب و آیین های اخذ خراج می پردازند و سفارش به تقوا، رعایت حریم ملک، اعلام موضوع، اعلام اینکه برای اخذ حق خدا آمده ام، کفایت اقرار فرد در مورد وجود حق خدا یا عدم آن، نگرفتن بیشتر از حق الهی و... از مسائلی است که امام در سیره و گفتار خود تبیین نموده اند. در نظر امام خراج، و مالیات زمانی مؤثر است که وضع اقتصادی رو به بهبودی برود و برای رعایت حال مالیات دهنده صورت گرفته باشد و او از قبل سود خود مالیات دهد. از این رو، حضرت به مالک اشتر می فرماید: ... در مورد مالیات چنان عمل کن که موجب بهبود حال خراج گزاران گردد؛ زیرا با درستی خراج و سامان یافتن حال خراج گزاران، وضع دیگران نیز اصلاح شود و کار دیگران جز با بهبود آنان سامان نپذیرد؛ زیرا روزی مردم در گرو خراج و خراج گزاران است (سیدرضی، نامه 53). در اندیشه امام اصل، بر آبادانی است؛ یعنی تا زمانی که آبادانی و شرایط مناسب در امر کشاورزی صورت نگیرد، خراج گزار به سود نخواهد رسید تا خراج به او تعلق گیرد. بنابراین، امام به عامل خود دستور می دهد که اصل را بر آبادانی بگذار تا از قبل آن سودی حاصل آید، و خراجی ستانده شود. این نکته قابل توجه است که از منظر امام، اخذ مالیات از در آمد ناشی می شود. از این رو، امام به این امر اهتمام دارند که بر مبنای نظر کارشناسی مأمور و با احترام به نظر خراج گزار، این امر صورت پذیرد. حضرت در فرازی دیگر خطاب به مالک اشتر می فرمایند: ... باید نظر تو بیشتر در آبادانی زمین باشد تا گرفتن خراج، چون خراج بدون آبادانی به دست نیاید و آنکه بدون آبادانی خراج مطالبه نماید، کشور را خراب و مردم را هلاک کند و حکومتش چند روز بیش نپاید. بنابراین؛ اگر مردم از سنگینی مالیات یا آفت زدگی یا قطع سهمیه آب یا خشکسالی یا دگرگونی وضع زمین بر اثر غرقاب یا بی آبی، شکوه کردند، به آنان تا هر قدر که فکر می کنی موجب بهبود وضعشان خواهد شد تخفیف بده ... (همان). ب. تأمین نیاز های اقتصادی کارگزاران صالح امیرمؤمنان علی علیه السلام معتقد بود: برای پیش گیری از فساد اداری، باید کارگزاران دولت از حقوق کافی برای تأمین زندگی برخوردار باشند تا زمینه برای اصلاح آنان فراهم گردد و نیاز به اخذ اموال عمومی، و بهانه ای برای فساد و خیانت نداشته باشند. مسئلة تأمین زندگی و نیازهای اقتصادی کارگزاران را حضرت از وظایف سازمان حاکمیت می داند و این امر را به صورت جدّی به مدیران گوشزد می کند. ایشان در نامه ای خطاب به مالک اشتر می فرماید: آنگاه حقوق کافی به آنان بده؛ زیرا این کار آنها را در اصلاح خویشتن تقویت می کند و از خیانت در اموالی که زیر دست آنها است، بی نیاز می سازد و حجتی علیه آنهاست، اگر از دستورات تو سرپیچی کنند و یا در امانت تو خیانت کنند (همان). ج. پرهیز از دادن امتیازات ویژه (رانت ) امیر مؤمنان علیه السلام با عنایت به اینکه نزدیکان والی، بزرگ ترین خطر برای استفاده خاص از منافع عمومی و موقعیت های ویژه اقتصادی هستند، در بخشی از فرمان خود به مالک اشتر، این امر را بررسی نموده و مالک را از آن نهی کرده، می فرمایند: ... دگر آنکه هر زمامداری، یاران نزدیک و محرم اسراری دارد که در میان ایشان امتیاز خواهی و دراز دستی و بی انصافی در روابط اقتصادی پیدا می شود. اما تو ریشه ستم و فساد اینان را با بریدن اسباب آن برکن. مبادا به هیچ یک از نزدیکانت زمینی واگذاری، و مبادا کسی از سوی تو به این طمع افتد که مالک آب و زمینی گردد تا به همسایگان در آبیاری یا کار مشترک خسارت وارد آورد و بارش را بر دوش دیگران اندازد (همان). از این فراز چند نکته برداشت می شود: اول آنکه، به والیان هشدار می دهند که همواره به طور طبیعی در اطرافیان و نزدیکان حاکم روحیه سودجویی بروز نماید. علت بروز نیز غالباً مقاصد اقتصادی است که معمولاّ به صورت امتیازهای ویژه آشکار می شود. دوم اینکه، باید مواجهه کارگزار به گونه ای باشد که این امتیاز خواهی را در ریشه بخشکاند. سوم اینکه، در صورت بروز این پدیده، کارگزار به هیچ عنوان به فعلیت رسیدن آن را برنتابد و به گونه ای رفتار کند که سوء استفاده کننده از طمع خویش ناامید شود. چهارم اینکه اگر آنان خود امکاناتی را فراهم آوردند، رفتار والی به گونه ای باشد که آنان از امتیاز خویشاوندی یا نزدیکی که دارند، در جهت استفاده بیشتر از منابع عمومی و مشترکات با همسایگان بکار نگیرند و بار خویش را به دوش دیگران نیفکنند و به آنان خسارت وارد نیاورند (صدر، 1385 ص 124ـ108). د. ممنوعیت هدیه و رشوه در نظام علوی برای مبارزه با فساد اداری، علاوه بر ممنوعیت اخذ رشوه، گرفتن هدیه از مردم توسط کارگزاران دولت نیز ممنوع بود. حضرت امیرالمؤمنین می فرمایند: هر زمامداری که از برآوردن نیازهای مردم، خود را پنهان کند، خداوند در روز واپسین، میان او و نیازهایش فاصله خواهد انداخت، و اگر هدیه ای دریافت کند، خیانت کرده است و اگر رشوه بگیرد، مشرک است (همان). آنچه از احکام فقهی مسلم است اینکه رشوه دادن و گرفتن دارای حرمت وضعی و تکلیفی می باشد. ولی عنوان هدیه، نه تنها حرمت و نهی ای نشده است، بلکه سبب دوستی و محبت معرفی شده است. ولی براساس کلام و سیره امیرالمؤمین علیه السلام این نیت های افراد هستند که سازنده عنوان ها می باشند. بنابراین، چنانچه هدیه ای به نیت رشوه پرداخت شود، صرف تغییر نام و عنوان، نمی تواند مانع از حرمت آن گردد. این امر در مورد حاکمان و کارگزاران حکومت نیز، که به عنوان نمایندگان حکومت اسلامی محسوب می شوند، از حساسیت بیشتری برخوردار است. امیرالمؤمنین علیه السلام، در نهی از گرفتن رشوه، هرچند به عنوان هدیه، ماجرایی را این گونه نقل می فرمایند: شباهنگام کوبنده ای درب خانه ام را کوبید و در ظرفی سربسته حلوایی آورده بود که آن را ناخوش می داشتم، گویی با آب دهان مار یا برگردان معده او آمیخته بود. پس بدو گفتم: آیا این به خاطر پیوند خویشاوندی است یا زکات و یا صدقه؟ که این دو بر ما خاندان پیامبر حرام است. گفت: هیچ کدام، اما هدیه است. آنگاه گفتم: گریه کنندگان بر تو بگریند! آیا آمده ای تا از دین خدا مرا بفریبی؟ یا نظام فکری خود را از دست داده ای؟ یا جن زده شده ای؟ یا هذیان می گویی؟ به خدا سوگند، اگر هفت اقلیم زمین را با آنچه در آسمانها است به من بخشند تا پوست جوی را به گناه از موری گیرم، هرگز چنین نکنم (همان، خطبه 215). ه‍ . مبارزه با انحصارگرایی و انحصار طلبی ها معادل عربی انحصارطلبی، واژة استئثار است. استئثار، از ریشة أثر، در مقابل ایثار و به معنای مقدم داشتن خود یا وابستگان و هواداران خود بر دیگران در تأمین نیازها و خواست ها است (ابن منظور، 1414، ج4، ص 8). عوامل زیادی در انحصارطلبی انسان ها نقش دارند. همچون بی اعتنایی به حقوق مردم، بی رغبتی به مکارم اخلاقی، حرص، بخل و خسّت. اما مهم ترین عوامل و ریشه های انحصارطلبی، خودخواهی، بی ایمانی یا ضعف ایمان است. اگر ایمان، خودخواهی ذاتی انسان را مهار نکند، انسان به طور طبیعی انحصارطلب می شود و همه چیز را برای خود و وابستگان خود می خواهد. به فرمودة امام علی علیه السلام هر کس به فرمان روایی رسد، انحصارطلبی پیشه کند (همان، حکمت 160). یکی از بهترین روش های مبارزه با انحصار طلبی زیردستان، دوری کردن مسئولان رده بالا از انحصارطلبی است. از ابواسحاق سبیعی نقل شده است که علی علیه السلام در بیت المال چیزی باقی نمی گذاشت (و همه را میان مردم تقسیم می کرد)، مگر آنچه را که در آن روز نمی توانست تقسیم کند. همچنین می فرمود: ای دنیا! دیگری را بفریب؛ و هیچ چیزی از فیءرا به انحصار خود درنمی آورد و چیزی را به خویشاوندان و نزدیکانش اختصاص نمی داد (ابن عبدالبر، 1415، ج3 ص210). روش دیگر مبارزه با انحصارطلبی، توجه در گمارش افراد است. چنان که حضرت می فرماید: دربانان و اطرافیان خود را از نیکان برگزین و کسانی از آنها را که امتیازخواه و متجاوز و فاقد انصاف اند، از خود دور گردان و به احدی از کسان خود و اطرافیان ات قطیعه ای وامگذار و به آنان اجازه مده که ملکی را برای خویش گیرند (مغربی، 1385، ج1، ص367). نتیجه گیری از سیره و گفتار امیرالمؤمنان علیه السلام، این گونه استفاده می شود که حضرت برای جلوگیری از فساد در سازمان حکومت و نظام اداری، راه کارهای ذیل را ارائه داده اند: در عوامل روانی و رفتاری، راه کار تقویت ایمان و باورهای دینی؛ حق محوری و در عوامل سازمانی، راه کار گزینش کارگزاران صالح و توانا؛ برکناری کارگزاران فاسد؛ قاطعیت توأم با مدارا؛ انضباط اداری و ایجاد تشکیلاتی برای نظارت عملکرد کارگزاران و در عوامل فرهنگی و اجتماعی، راه کار تغییر نگرش کارگزاران نسبت به مسئولیت و وجدان کاری؛ کنترل و نظارت اجتماعی و در عوامل سیاسی، راه کار قانون گرایی و عدم تبعیض در برخورد با فاسد؛ شفافیت گرایی و در عوامل اقتصادی، راه کار اصلاح نظام اداری و مالیاتی؛ تأمین نیازهای اقتصادی کارگزاران صالح؛ پرهیز از دادن امتیازات ویژه و رانت؛ ممنوعیت هدیه و رشوه؛ مبارزه با انحصارگرایی و انحصارطلبی. می توان گفت: با رعایت اصول یاد شده در نگاه امیرالمؤمنین علیه السلام، عوامل بازدارندگی نسبت به بخش زیادی از فسادهای اداری و همچنین ریشه کن شدن آن در برخی شرایط فراهم خواهد شد. راه کارهای بازدارنده فساد اداری در پنج قسمت در جدول (1) آمده است: جدول شماره (1): راه کارها عوامل بازدارنده ردیف تقویت ایمان و باورهای دینی روانی و رفتاری 1 حق محوری گزینش کارگزاران صالح و توانا سازمانی 2 برکناری کارگزاران فاسد قاطعیت توأم با مدارا انضباط اداری و ایجاد تشکیلاتی برای نظارت عملکرد کارگزاران تغییر نگرش کارگزاران نسبت به مسئولیت و وجدان کاری اجتماعی و فرهنگی 3 کنترل و نظارت اجتماعی قانون گرایی و عدم تبعیض در برخورد با فاسد سیاسی 4 شفافیت گرایی اصلاح نظام اداری و مالیاتی اقتصادی 5 تأمین نیازهای اقتصادی کارگزاران صالح پرهیز از دادن امتیازات ویژه (رانت) ممنوعیت هدیه و رشوه مبارزه با انحصارگرایی و انحصارطلبی   منابع   سیدرضی، محمد بن حسین، 1414ق، نهج البلاغه، قم، مؤسسه نهج البلاغه. مجلسی، محمدباقر، 1403ق، بحار الأنوار، بیروت، احیاء التراث العربی. تمیمی، عبدالواحد بن محمد، 1410ق، غرر الحکم و درر الکلم، تحقیق سیدمهدی رجایی، قم، چ دوم، دار الکتاب الاسلامی. ابن ابی الحدید، عبدالحمید، 1404ق، شرح نهج البلاغه لإبن ابی الحدید، تحقیق ابراهیم، محمد ابوالفضل، قم، مکتبه آیة الله المرعشی النجفی. ابن منظور، محمدبن مکرم، 1414ق، لسان العرب، بیروت، دار الفکر. ابن عبدالبر، یوسف بن عبدالله، 1415ق، الاستیعاب فی معرفه الأصحاب، تحقیق علی محمد بجاوی، بیروت، دار الجبل. مغربی، نعمان بن محمد، 1385، دعائم الإسلام، چ دوم، قم، مؤسسه آل البیت‰. صفوت، احمد زکی، بی تا، جمهره رسائل العرب فی العصور العربیه الزاهره، بیروت، المکتبه العلمیه. حبیبی، نادر، 1375، فساد اداری، تهران، وثقی. محمدی ری شهری، محمد، 1379، اصلاحات علوی، کتاب نقد، ش 16، ص35-2. خدمتی، ابوطالب، 1384، سیره حضرت علی علیه السلام در مبارزه با فساد اداری، روش شناسی علوم انسانی، ش 45، ص43-24. مؤمنی، فرشاد و دانش جعفری، داوود، 1380، عملکرد جمهوری اسلامی از منظر فساد مالی، مجموعه مصاحبه های فساد مالی در حاکمیت، تهران، مؤسسه فرهنگی خانه خرد. تانزی، ویتو، 1378، مسئله فساد، فعالیت های دولتی و بازار آزاد، ترجمه بهمن آقایی، اطلاعات سیاسی و اقتصادی، ش 149و 150، ص 189-178. صدر، علیرضا، 1385، روش امام علی علیه السلام در برقراری عدالت اقتصادی، پژوهش های نهج البلاغه، شماره 17 و 18، ص 124-108. رئیسی، ابراهیم، 1380، نهادهای نظارتی و برخورد با فساد مالی در حاکمیت، مجموعه مصاحبه های فساد مالی در حاکمیت، تهران، مؤسسه فرهنگی خانه خرد. حسنی، علی و شمس، عبدالحمید، 1391، راه کارهای مبارزه با فساد اداری براساس ارزش های اسلامی، اسلام و پژوهش های مدیریتی، ش 5، ص104-81. هادوی تهرانی، مهدی، 1380، نظارت در نظام اقتصادی اسلام، مجموعه مصاحبه های فساد مالی در حاکمیت، تهران، مؤسسه فرهنگی خانه خرد.   علی رضاییان: استاد دانشگاه شهید بهشتی. حامد اسدالله‌زاده: کارشناس ارشد مدیریت تحول مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی ره.           اسلام و پژوهش های مدیریتی - سال چهارم، شماره اول، پیاپی 9، انتهای متن/

http://fna.ir/BF2WMT





94/11/22 - 06:00





این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: فارس]
[مشاهده در: www.farsnews.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 55]

bt

اضافه شدن مطلب/حذف مطلب







-


گوناگون

پربازدیدترینها
طراحی وب>


صفحه اول | تمام مطالب | RSS | ارتباط با ما
1390© تمامی حقوق این سایت متعلق به سایت واضح می باشد.
این سایت در ستاد ساماندهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ثبت شده است و پیرو قوانین جمهوری اسلامی ایران می باشد. لطفا در صورت برخورد با مطالب و صفحات خلاف قوانین در سایت آن را به ما اطلاع دهید
پایگاه خبری واضح کاری از شرکت طراحی سایت اینتن