واضح آرشیو وب فارسی:جام جم آنلاین:
تمدن بزرگ در سرزمین بیآب آیا تاکنون به این مساله فکر کردهاید اگر آب به قدری کمیاب شود که بسختی نیازهای اولیه ما را تامین کند، زندگی ما به چه شکلی درخواهد آمد؟ در اینجا در مقام نصیحت دیگران برای کممصرف کردن نیستیم، بلکه میخواهیم یک بحران احتمالی را پیش چشم خود تصور کنیم، بحرانی که ممکن است حتی عامل اصلی آن، انسانها نباشند، بلکه فقط طبیعت به یکباره نظر لطف خود را از انسانها برگرداند. واقعا در چنین شرایطی ما چه خواهیم کرد؟
به نظر می رسد در صورت بروز چنین وضعی، زندگی انسان ها تابع قانون جنگل خواهد شد؛ تنازع بقا. انسان اگر هر چیزی را تحمل کند، دست کم برای زنده ماندن نیاز به تامین حوائج طبیعی خود دارد و آب مهم ترین نیاز طبیعی انسان است. انسان تندرست بدون غذا چند روزی می تواند به حیات خود ادامه دهد، ولی بدون آب بعید است چندان دوام آورد. پس جامعه بدون آب، جامعه ای است که نزاع بر سر زنده ماندن در آن بسیار پررنگ خواهد بود. اما آیا در تاریخ چنین جامعه ای سابقه دارد؟ دست کم در شبه جزیره عربستان، چه در دوران پیش از اسلام و چه زمان صدر اسلام، می توان تا حدی نمونه چنین جامعه بسیار خشکسالی را دید. شبه جزیره عربستان جامعه ای کم آب است که همین کم آبی بستر نزاع های خونین بسیاری را فراهم کرده بود و این نزاع ها تا حدی در زندگی اعراب پررنگ و مشهود بود که کشت و کشتار و نزاع و خونریزی جزو افتخارات اعراب به حساب می آمد. عنوان عرب جاهلی از همین رو بر چنین جامعه ای نهاده شد. حال تصور کنید فردی بخواهد در چنین بستری، تمدنی جدید بنا نهد، تمدنی که نه تنها زندگی انسانی تری را در آن جامعه حاکم کند، بلکه هر چه بر عمر تاریخ بشریت افزوده می شود، بر درخشش آن افزوده می شود. بنیان نهادن چنین تمدنی، سخت و دشوار است. چراکه مصلح اجتماعی ای که عزم بنیان نهادن چنین تمدنی را کرده است، باید کار را از بنیادی ترین مسائل و اصول آغاز کند. او برای آغاز کار، تقریبا هیچ مصالحی ندارد. او کار خود را از هیچ آغاز می کند، از مردمی در درجه صفر تمدن بشری. پیامبر اسلام(ص)، به عنوان پیام آور آخرین دین آسمانی، در سرزمینی قوانین انسانی این دین را پیاده کرد که اعضای آن بیشترین بیگانگی را با تمدن و قانونمندی داشتند. هنجارمند کردن چنین جامعه ای، از یک سو نیازمند شخصیتی بزرگ است که بتواند با جذبه شخصیتی خود، اسوه ای کامل برای تقلید اعضای جامعه برای عبور از جاهلیت و رسیدن به مرزهای انسانیت باشد و از سوی دیگر نیازمند نظام اعتقادی والا و آسمانی ای است که نه تنها برای جامعه بدوی جاهلی بلکه برای همه دوران ها الگویی کامل محسوب شود. متمدن کردن جامعه جاهلی ای که به واسطه خشکسالی در برابر هر گونه تمدنی مقاومت می کند، به قدر کفایت عظمت شخصیت اخلاقی و انسانی و آسمانی پیامبر اکرم(ص) را نشان می دهد، حتی اگر دشمنان نادان معاصر، از هر گونه بی انصافی در باب ایشان، مضایقه نکنند. حسین برید اندیشه
 
شنبه 10 مرداد 1394 ساعت 03:00
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جام جم آنلاین]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 66]