محبوبترینها
قیمت دیگ بخار و تولیدکننده اصلی دیگ بخار
معروف‌ترین هدیه و سوغاتی یزد مشخص شد!
آشنایی با انواع دوربین مداربسته ضد آب
پرداخت اینترنتی قبوض ساختمان (پرداخت قبض گاز، برق و آب)
بهترین دوره آموزش سئو محتوا در سال 1403 با نام طوفان ۱۴۰۳ در فروردین ماه شروع می شود
یک صرافی ارز دیجیتال چه امکاناتی باید داشته باشد؟
تعمیرگاه مجاز تعمیر ماشین لباسشویی در شرق تهران
تعمیرگاه مجاز تعمیر ماشین لباسشویی در شرق تهران
جراحی و درمان ریشه دندان عفونی با خانم دکتر صفوراامامی
چه مواردی بر قیمت کابین دوش حمام تاثیر دارند؟
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1797792660
به نام خداوند جان‌آفرین...
واضح آرشیو وب فارسی:جام جم آنلاین:
مرشدی، هنری کهن و نیازمند توجه و آموزش به نام خداوند جان‌آفرین... مرشد زنگ را به صدا درمی‌آورد و نواختن ضرب را آغاز می‌کند. پهلوانان کم‌کم در گود شروع به چرخ زدن و ورزش کرده تا این‌که مرشد با صدای بلند می‌خواند: به نام خداوند جان‌آفرین... تصویری که اغلب ما از زورخانه‌ها داریم به تصاویری که گاهی اوقات در فیلم‌ها دیده‌ایم محدود می‌شود.
زورخانه ها که حالا تقریبا در ذهن نسل جدید جایی ندارند، در گذشته مثل باشگاه های ورزشی امروز مهم و پررفت و آمد بوده اند. در واقع باشگاه های ورزشی بوده اند در شکل و قالبی سنتی. مرشدها در زورخانه، هنرمندان بی چون و چرای صحنه هستند. می خوانند و می نوازند و به نوعی حرکات ورزشی و آمد و رفت پهلوان ها را هم کنترل می کنند تا احترام لازم را برای هر یک به جا بیاورند و آداب زورخانه را کامل و بدون نقص انجام دهند. قدیمی ترین بدنسازی دنیا در ایران 12 مرداد روز ورزش پهلوانی و زورخانه ای نام گرفته است. شاید این سوال برای بسیاری پیش بیاید که زورخانه ها از چه زمانی شکل گرفته و فعال شده اند؟ دانشنامه بروک هاوس آلمانی با استناد به تحقیقات دانشگاه ورزش آلمان، ورزش زورخانه ای را قدیمی ترین ورزش بد نسازی جهان معرفی می کند. این موضوع نشان دهنده عمر طولانی این نوع ورزش و به تبع آن حضور مرشدها و سازشان در کنار آن است. هر چند زورخانه ها از روزگار باستان در ایران وجود داشته اند، اما اسناد مربوط به آنها از دوران صفوی باقی مانده و از این دوره است که تاریخ مدونی دارد. یعنی ما نمی دانیم نخستین بار چه زمانی زورخانه ها شکل گرفته و در چه دوره ای موسیقی و شعر به زورخانه راه پیدا کرده است. گفتیم مرشدها ضرب می نواختند و به نوعی ورزش ها و امور مربوط به زورخانه را هم کنترل می کردند. این هنرمندان زورخانه ای در طول زمان دستخوش تغییر و تحولاتی شده اند. مرشدها تا اوایل دوره قاجار کهنه سوار نامیده شده و مسئولیتی متفاوت با امروز داشته اند. کهنه سوارها مسئولیت تعلیم ورزشکاران را داشته و نوازندگی ضرب به عهده فرد دیگری بوده است. آنها همیشه چوبی در دست داشته اند که به آن چوب تعلیم می گفتند. اکنون مرشد و ضرب گیر با هم یکی شده اند و به همین علت یک مرشد مسلط باید توانایی هماهنگی شعر، ریتم و هنر تلفیق شعر و موسیقی را داشته باشد. از سویی دیگر مسلط به ریتم و قواعد کلی آن بوده و توانایی دگرگونی آنی در اوزان حرکتی ورزش های متنوع و قدرت رهبری را داشته باشد. مرشد و توانایی های چندبعدی مهدی تمولی، مدرس هنر مرشدی در دانشگاه علمی ـ کاربردی درباره توانایی های یک مرشد می گوید: مرشدی فقط آواز خواندن و ساز زدن نیست. فرد باید توانایی چندبعدی داشته باشد تا بتواند ساز بزند و آواز بخواند. او باید با شعر و ادبیات آشنایی داشته باشد، دستگاه های موسیقی را بشناسد و بتواند هماهنگی میان موسیقی و حرکت ها ایجاد کند. او اظهار می کند: اغلب تصور می شود مرشدها از دیرباز تنها ضرب می نواخته اند، اما جالب است بدانید در گذشته تنبور هم در کنار ضرب در زورخانه ها نواخته می شده است. از دوره قاجار به بعد تنبور حذف می شود و ضرب می ماند، اما در هر صورت از دوره صفوی تاکنون ضرب و آواز در زورخانه همراه یکدیگر بوده اند. این مدرس مرشدی می افزاید: آوازی که در زورخانه ها خوانده می شود برگرفته از آواز اصیل ایرانی بوده و بیشتر حالت حماسی دارد. مرشد باید با دستگاه های موسیقی ایرانی هم آشنا بوده و بتواند در دستگاه های چهارگاه، همایون و... با ضرب زورخانه ای بخواند. ادبیات حماسی و اخلاقی همان طور که گفتیم بخش مهم دیگری از فعالیت های مرشد مربوط به شعرخوانی اوست. حق خوانی، رخصت طلبی، دعای ختم ورزش و... «ادبیات زورخانه ای» را تشکیل می دهند. در زورخانه اشعار حماسی و پهلوانی که در رأس آن شاهنامه فردوسی قرار دارد، خوانده می شود. وزن این اشعار برای حرکات ورزشی چهار ضرب بسیار مناسب است، همچنین اشعاری از شعرای بزرگ پارسی گوی که از نظر اخلاقی، عرفانی و فتوت بسیار پندآموز و ارزنده است هم در زورخانه ها حضور پررنگی دارد. منقبت ائمه اطهار بویژه حضرت علی (ع) هم بخش عمده ای از این موسیقی را تشکیل می دهد. به گفته تمولی، ریتم های حماسی و حماسی خواندن ها وجود داشته و همیشه در زورخانه ها بوده اند، اما از دوره صفویه که شیعه مذهب رسمی کشورمان می شود، خواندن های زورخانه ای رنگ و بوی ولایی هم می گیرند. نیاز به ایجاد رشته مرشدی ورزش زورخانه ای اکنون در دانشگاه علمی ـ کاربردی تدریس شده و سعی می شود به شکل علمی با آن رفتار شود. اما آیا دانشجویان با اخذ مدرک کاردانی ورزش های زورخانه ای می توانند توانایی های لازم برای یک مرشد را هم کسب کنند؟ وقتی این موضوع را با تمولی مطرح می کنم، می گوید: در گذشته ورزش های پهلوانی و هنر مرشدی به صورت سینه به سینه منتقل می شده، اما از سال 89 با راه اندازی این رشته دانشگاهی شکل علمی تر و آکادمیک تری به خود گرفت. او می افزاید: در این رشته دو واحد درس مرشدی هم تدریس می شود، اما با این دو واحد نمی توان فکر تربیت دانشجوی متخصص در این عرصه بود. امیدواریم مسئولان برای این موضوع هم تدابیری اندیشیده و شرایط برای تربیت آکادمیک مرشدها هم فراهم شود. این مدرس مرشدی درباره اهمیت این کار می گوید: ورزش زورخانه ای و پهلوانی متعلق به فرهنگ خودمان است و به عنوان اولین ورزش و یک آیین معنوی در جهان ثبت شده و باید مورد توجه بیشتری قرار گیرد. کشور کره ورزش تکواندو را ثبت کرده و حاضر نیست سنت ورزش خود را کنار بگذارد. ما هم در ایران باید به این ورزش و تربیت مرشد توجه بیشتری نشان دهیم. او در پایان سخنانش تاکید می کند: زمانی که رهبری بر اشاعه این ورزش تاکید کردند، اتفاقات خوبی افتاد، فدراسیون بین المللی ورزش پهلوانی راه افتاد و هم اکنون 60 کشور عضو آن هستند. این ورزش تنها به بعد جسمانی توجه ندارد، بلکه بعد روحانی وجود انسان را هم تحت تاثیر قرار داده و به تقویت و تربیت جوانمردی، اخلاق و مهربانی در وجود انسان می پردازد. از این رو باید به این ورزش ملی و مذهبی مان توجه بیشتری کنیم. در پایان هم بد نیست کمی بدنسازی سنتی کشورمان را با بدنسازی های امروز مقایسه کنیم. آنها گلریزان می کردند، پهلوان بودند و جز آرایش ظاهر فکر پیرایش درون هم بودند، دارو مصرف نکرده و دوپینگ نمی کردند، جوانمرد بودند و به دنیا با نگاه مهربان تری می نگریستند؛ نگاهی که با حرکت دست های مرشد روی ساز و خواندن اشعاری در وصف علی (ع) در روح انسان ها هم اثر می گذاشت. مرشدی از نگاه پژوهشگر سیمای فرهنگی ایران کتاب برجسته ای است که حدود دو دهه پیش به قلم عباس نامجو در نشر عیلام منتشر شده است. او در این کتاب نگاه دقیقی به توانایی های یک مرشد دارد. بخشی از نظرات او درباره مرشد را با هم مرور می کنیم. مرشد زورخانه، حامل مهم ترین نقش در ورزش باستانی است: یک مرشد خوب، باید نوازنده ای چیره دست، خواننده ای خوب و کاملا آشنا و مسلط به آداب و رسوم زورخانه باشد. یک نوازنده یا مرشد مسلط و توانا باید خصوصیت های زیر را داشته باشد: 1ـ هماهنگی شعر و ریتم و هنر تلفیق شعر و موسیقی 2ـ تسلط به ریتم و قواعد آن 3ـ دگرگونی آنی در اوزان حرکتی ورزش های متنوع و قدرت رهبری 4ـ استفاده از همه میدان و قابلیت های ضرب زورخانه. برای هر یک از اجزای ورزش زورخانه ای، قطعات موسیقی (سازی و آوازی) وجود دارد که مرشد آن را اجرا می کند. موزیکالیته این قطعات را (تندی و کندی ریتم و ملودی، تأکیدها، بتدریج تند یا کند شدن ها و...) مرشد براساس حس و حال موجود در فضای زورخانه و در بین ورزشکاران، تغییر می دهد. امروزه موسیقی زورخانه شامل آواز به همراهی ضرب زورخانه است و غالبا هر دو را مرشد اجرا می کند. ضرب یا طبل زورخانه، از نظر شکل شبیه تنبک بزرگ موسیقی سنتی با صدایی بم تر و قوی تر است. بدنه ضرب یا طبل زورخانه از گِلِ پخته و پوست آن هم مانند دیگر ضرب ها از پوست آهو و مانند آن تهیه می شود. اشعار در موسیقی زورخانه، بیشتر حماسی است، اما برحسب موضوع از اشعاری در فضایل و رثای اولیا و انبیای دین و همچنین اشعاری با موضوع های اخلاقی از دیوان شعرایی همچون مولوی، سعدی، حافظ و شعرای معاصر نیز در این موسیقی استفاده می شود. موسیقی زورخانه از نظر فرم، مانند دیگر انواع موسیقی قدیم ایرانی، در چارچوب موسیقی ردیف دستگاهی و موسیقی محلی ایران جای می گیرد. ملودی و ریتم در موسیقی زورخانه با توجه به محتوای شعر وزن شعر و حرکت ورزشکاران از میان گوشه های موسیقی ردیف یا موسیقی محلی ایران انتخاب و اجرا می شود. زینب مرتضایی فرد فرهنگ و هنر
شنبه 10 مرداد 1394 ساعت 02:15
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جام جم آنلاین]
[مشاهده در: www.jamejamonline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 120]
-
گوناگون
پربازدیدترینها