محبوبترینها
قیمت دیگ بخار و تولیدکننده اصلی دیگ بخار
معروف‌ترین هدیه و سوغاتی یزد مشخص شد!
آشنایی با انواع دوربین مداربسته ضد آب
پرداخت اینترنتی قبوض ساختمان (پرداخت قبض گاز، برق و آب)
بهترین دوره آموزش سئو محتوا در سال 1403 با نام طوفان ۱۴۰۳ در فروردین ماه شروع می شود
یک صرافی ارز دیجیتال چه امکاناتی باید داشته باشد؟
تعمیرگاه مجاز تعمیر ماشین لباسشویی در شرق تهران
تعمیرگاه مجاز تعمیر ماشین لباسشویی در شرق تهران
جراحی و درمان ریشه دندان عفونی با خانم دکتر صفوراامامی
چه مواردی بر قیمت کابین دوش حمام تاثیر دارند؟
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1797058546
حجت‌الاسلام رضا غلامی: علمداران پیشرفت اسلامی نباید فلسفه‌ستیز باشند
واضح آرشیو وب فارسی:فارس: حجت‌الاسلام رضا غلامی:
علمداران پیشرفت اسلامی نباید فلسفه‌ستیز باشند
رئیس مرکز پژوهش‌های علوم انسانی اسلامی صدرا گفت: کسانی می‌توانند علمدار الگوی اسلامی‌ایرانی پیشرفت باشند که از متن اسلام تعریف صحیحی از رابطه دین و دنیا را استخراج کرده و تعریفی ارائه دهند که دنیاگریزی از آن استنباط نشود.
به گزارش خبرنگار آیین و اندیشه خبرگزاری فارس، حجت‌الاسلام رضا غلامی رئیس مرکز پژوهش‌های علوم انسانی اسلامی صدرا در بحث از الگوی اسلامی ـ ایرانی پیشرفت و شکل گیری یک جریان مسلط فکری می‌گوید: الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت با هر تعریفی، از بطن علوم انسانیِ اسلامی متولد می‌شود. تا زمانیکه نتوانیم علوم انسانی را با تعریف صحیحی که از تحول وجود دارد، متحول کنیم، صحبت کردن از الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت منطقی نیست. من قبلاً به صراحت عرض کرده‌ام که علوم انسانی فعلی، حکم دفترچه راهنمای غرب برای توسعه را دارد و ما با دفترچه راهنمای غربی نمی‌توانیم به پیشرفت مورد نظر اسلام دست پیدا کنیم. وی می‌افزاید: در مسیر رسیدن به الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت، این عقل فلسفی است که نقش اول را بر عهده دارد. چه در فهم لایه‌های عمیق دین، چه در استنباطات تازه و اخذ پاسخ برای سئوالات جدید از متون درجه یک اسلامی، و چه در نظام‌سازی و طراحی دستگاه فکری. امروز مهمترین وظیفه نخبگان ما زنده نگه داشتن اندیشه مترقیِ الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت است. امروز عده‌ای تریبون‌های متعددی، هم برای تحقیر فرهنگ اسلامی- ایرانی، و هم تجلیل از غربی شدن و تقبیح استقلال پیدا کرده‌اند و دوباره سخنان تاریخ مصرف گذشته خود را تکرار می‌کنند. مشروح این گفت‌وگو را که در شماره 10 تابستان 93 نشریه علوم انسانی اسلامی «صدرا» منتشر شده است، در ادامه می‌خوانیم:
* شما در صحبت‌هایتان درباره الگوی اسلامی ـ ایرانی پیشرفته فرموده بودید که صرف نظر از اینکه الگو اجرا بشود، خود دستیابی به الگو، یعنی طی کردن نیمی از راه، منظورتان چیست؟ مگر بدون اجرای الگو در کشور، اتفاق خاصی خواهد افتاد؟ - سؤال مهمی را مطرح کردید. بله؛ می‌خواهم عرض کنم تولید یک الگو با همه لوازم آن، به قدری مهم، سخت و پیچیده است که اگر بتوانیم این کار را انجام دهیم، نصف راه انقلاب را طی کرده‌ایم. میماند نصف دیگر راه که با اجرای صحیح و قاطع الگو طی می‌شود. البته دقت داشته باشید که اجرا همیشه با پایان کامل تولید الگو آغاز نمی‌شود، بلکه می‌تواند همزمان با تولید الگو شروع شود. از طرف دیگر، اجرای مناسب الگو، در گرو تولید واقع‌بینانه و قوی خود الگوست. به نظر من، در فرایند تولید الگو دائماً باید به قابلیت اجرای صحیح آن هم فکر کرد. الگوهای انتزاعی محض، الگوهای صحیحی به حساب نمی‌آیند. *تا امروز، بیش از 6 سال است که از الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت سخن به میان آمده است؛ به نظر شما ما امروز در مواجهه با این الگو در چه مرحله‌ای قرار داریم؟ -به اعتقاد بنده، ما هم‌اکنون همچنان در مقام درک الگو هستیم. در اینجا، درک الگو دو جنبه دارد: جنبه اول، درک پیشرفت اسلامی و تفاوت‌های اساسی آن با پیشرفت غربی و همچنین باور به امکان تحقق پیشرفت اسلامی است. ما هنوز موفق نشده‌ایم این موضوع را به شکل تفصیلی درک کنیم. چند مسأله وجود دارد: اولین مسأله ناکارآمدی نظری و عملی اندیشه غربی در موضوع پیشرفت است. دومین مسأله، قدرت اسلام در باز کردن مسیری متمایز و در عین حال کارآمد برای پیشرفت است. مسأله سوم، امکان خلاص شدن از سلطه غرب در موضوع پیشرفت و امکان عملیِ طی کردن یک مسیر متفاوت از غرب، در موضوع پیشرفت است. توجه داشته باشید که ما درباره این نوع مسائل درک اجمالی داریم، اما هنوز درک تفصیلی پیدا نکرده‌ایم. جنبه دوم، درک چیستی و چگونگی دستیابی به الگوست. در زمینه چیستی الگو چند دیدگاه وجود دارد: دیدگاه نخست، الگو را یک چیزی شبیه چشم‌انداز کلان می‌داند و تصور می‌کند ما اگر چشم انداز 20 ساله را به یک چشم‌انداز مثلاً 50 ساله تبدیل کردیم، الگوی پیشرفت را تهیه کرده‌ایم. دیدگاه دوم بر این باور است که الگو یعنی تعیین مقصد، مسیر و لوازم پیشرفت و این را می‌توان و باید شبیه نقشه جامع علمی کشور و امثالهم به صورت یک متن، تدوین کرد. دیدگاه سوم، الگو را یک جریان فکری مسلط می‌داند که هیچ شباهتی به اسناد ملی ندارد لکن همه چیز را به شکل طبیعی با خودش همراه می‌کند. به اعتقاد من، دیدگاه سوم بیش از دو دیدگاه دیگر به نظرات مقام معظم رهبری نزدیک است. توجه داشته باشید که با دستورالعمل صرف نمی‌توان مسیر پیشرفت یک کشور را عوض کرد. حتی می‌خواهم عرض کنم، دستورالعمل نویسی در این زمینه نوعی به شکست کشاندن محترمانه آن غرض اصلی است که پشت الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت قرار دارد. جریان مسلط فکری همان جریان خردورزی و عقلانیت فطری است *شکل‌گیری جریان مسلط فکری یعنی چه و چگونه می‌توان از چنین جریانی توقع ریل‌گذاری برای پیشرفت کشور را داشت؟ -منظور من از جریان فکری مسلط یعنی جریانی که می‌تواند همه چیز را در درون خود هضم یا همراه کند. به بیان دیگر، جریان مسلط فکری، اندیشه‌ای است که اگر بر کشور- به طور طبیعی و از طریق یک زورآزمایی عادلانه- سیطره پیدا کند، خود به خود هر طرح و نقشه راهی و هر قانون و ضابطه‌ای در کشور با این اندیشه انطباق خواهد یافت. توجه بفرمایید که جریان فکری مسلط، با ایدئولوژی‌های تحکّم آمیز و مبتنی بر مسدودسازی افکار و یکدست کردن اندیشه‌ها که طی چند سده اخیر شاهد تولد آنها در غرب بودیم، تفاوت ماهوی دارد. همانطور که اشاره کردم، جریان مسلط فکری، مولود یک جریان بزرگتر تحت عنوان جریان خردورزی و عقلانیت فطری است، چیزی که اساساً پیامبران الهی(ص) برای به وجود آوردن آن آمده‌اند. این اتفاق- یعنی شکل گیری جریان مسلط فکری- در غرب هم افتاده است؛ شما اگر در تاریخ توسعه غربی مطالعه کنید، به سند یا اسنادی تحت عنوان الگو یا الگوهای غربی توسعه دست پیدا نمی‌کنید. اینگونه هم نبوده است که مرکزی در رأس نظامات غربی برای این امر به وجود آورده باشند تا در عمل، همه چیز را با فکر رهبران غربی تنظیم کند. آن اتفاقی که افتاده است، شکل گیری جریانی است که همه چیز را خواسته یا نخواسته با اندیشه غربی همراه کرده است با این تفاوت که جریان فکری غرب- نظیر آنچه ما می‌گوییم- مبتنی بر خردورزی آزادانه نبوده و نیست بلکه می‌توان گفت غرب جدید، حرکت خود را بر محدود کردن خردورزی آن هم با روش‌های انحصاری، و همچنین از بین بردن تنوع فکری استوار کرده است. علوم انسانی غرب دفترچه راهنمای خود آنها است! *نظرتان را درباره نسبت تحول بنیادین در علوم انسانی و الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت بفرمایید؟ -الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت با هر تعریفی، از بطن علوم انسانیِ اسلامی متولد می‌شود. تا زمانیکه نتوانیم علوم انسانی را با تعریف صحیحی که از تحول وجود دارد، متحول کنیم، صحبت کردن از الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت منطقی نیست. من قبلاً به صراحت عرض کرده‌ام که علوم انسانی فعلی، حکم دفترچه راهنمای غرب برای توسعه را دارد و ما با دفترچه راهنمای غربی نمی‌توانیم به پیشرفت مورد نظر اسلام دست پیدا کنیم. نکته ظریفی در اینجا وجود دارد و آن اینکه، علوم انسانیِ سکولار، دفترچه راهنمایی است که در مغز انسان‌ها رسوخ می‌کند و با ذهنیت افراد یکی می‌شود؛ و لذا یک امر منفصل نیست تا بتوان فارغ از انسان‌هایی که ثمره علوم انسانی سکولار هستند آن را کنار گذاشت. بنابراین، ما باید به مثابه یک مقدمه ضروری برای الگو، اعظم توان خودمان را صرف شکل گیری علوم انسانیِ اسلامی بکنیم. هم در عرصه تربیت نیرو یعنی آموزش و هم در زمینه تولید علم یعنی پژوهش. البته توجه بفرمایید که ما در موضوع تحول بنیادین در علوم انسانی، بخشی از راه را رفته‌ایم. کسی تصور نکند که ما در نقطه صفر قرار داریم. به اعتقاد حقیر، با یک سرمایه گذاری هوشمندانه، طی یک زمانبندی 10 ساله می‌توان شرایط تازه‌ای را در علوم انسانی کشور به وجود آورد. ما تلقی پروژه‌ای یا دوپینگی از تحول بنیادین در علوم انسانی نداریم *این نسبتی که جنابعالی بین علوم انسانی و الگو برقرار کردید، چگونه با تعریفی که از الگو به مثابه یک جریان فکری مسلط ارائه دادید، قابل انطباق است؟ -اتفاقاً تعریف بنده از الگو، محصول فهم رابطه واقعی علوم انسانیِ اسلامی با الگوست. اگر علوم انسانیِ اسلامی شکل پیدا کند، خود به خود بخش اعظم آن، به دنبال روشن کردن تکلیف ما با پیشرفت است؛ پس می‌توان گفت، با تحول بنیادین در علوم انسانی، آن جریان فکری مسلط هم به وجود خواهد آمد. موضوعی که در شکل گیری علوم انسانی اسلامی باید به آن توجه داشت، فرایندی بودن و رقابتی بودن آن- آن هم رقابت عادلانه- است. ما تلقی پروژه‌ای یا دوپینگی از تحول بنیادین در علوم انسانی نداریم. علمداران پیشرفت اسلامی نباید فلسفه‌ستیز باشند *به نظر شما چه کسانی یا چه جریاناتی در درون نظام می‌توانند علمدار پیشرفت اسلامی باشند؟ -کسانی می‌توانند علمدار الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت باشند که بتوانند از متن اسلام تعریف صحیحی از رابطه دین و دنیا را استخراج کنند؛ تعریفی که از آن، دنیاگریزی به مفهوم حاشیه نشینی، بی تفاوتی و انفعال نسبت به مسائل دنیوی و زندگی اجتماعی که نوعی تن دادن به سکولاریسم است، استنباط نشود. در حقیقت، پیشرفت اسلامی یعنی اینکه راه حیات طیبه نه تنها از وسط دنیا عبور می‌کند بلکه بخشی از حیات طیبه به اقتضای نشئه دنیا و مضایقی که در این عالم هست، در همین دنیا قابل تحقق است و قرار نیست همه چیز به جهان آخرت حواله داده شود. چه بسا آیاتی مشابه «و لو أنّ اهل القراء آمنوا و اتقوا لفتحنا علیهم برکات من السماء و الارض» بر این حقیقت دلالت داشته باشند با این ملاحظه که منظور از ایمان، ایمان آگاهانه و تعهدزا، و منظور از تقوا، هم تقوای فردی و هم تقوای اجتماعی است. علاوه بر این، کسانی می‌توانند علمدار پیشرفت اسلامی باشند که فلسفه ستیز نباشند. بدون تردید با اخباری‌گری و جانبداری از مکتب تفکیک و امثالهم نمی‌توان ظرفیت‌های اندیشه اسلامی را برای رسیدن به الگوی پیشرفت شکوفا کرد. در گفتمان پیشرفت امام راحل، صنعت دستاورد مهم بشری است در مسیر رسیدن به الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت، این عقل فلسفی است که نقش اول را بر عهده دارد. چه در فهم لایه‌های عمیق دین، چه در استنباطات تازه و اخذ پاسخ برای سئوالات جدید از متون درجه یک اسلامی، و چه در نظام‌سازی و طراحی دستگاه فکری. همچنین، آنهایی که با فناوری و صنعت نیز مشکل دارند و ذات فناوری و صنعت را برای جاری و ساری کردن فرهنگ و اندیشه اسلامی نامناسب توصیف می‌کنند، نمی‌توانند علمدار پیشرفت باشند چرا که در گفتمان پیشرفت از منظر امام راحل(ره) و مقام معظم رهبری، اولاً فناوری و صنعت دستاورد بشری است؛ ثانیاً. ذات آنها- به جز موارد معدودی- آلوده نیست و ثالثاً. امکان قبضه کردن آن به نفع یک هدف مشخص نه به شکل صد در صد بلکه به طور نسبی، ممکن است. با این وصف، کنار گذاشتن فناوری و صنعت و صرفنظر کردن از مزیت‌های آن برای محقق کردن فرهنگ و اندیشه اسلامی واقع‌بینانه نیست. *این فرمایش شما تنوع فکری در این زمینه را نفی نمی‌کند؟ -خیر؛ به هیچ وجه. بنده نه تنها با تنوع فکری درباره الگو البته در ذیل چتر جهان‌بینی اسلامی مخالف نیستم بلکه آن را مفید و لازم هم می‌دانم. مسألهِ حقیر با دیدگاه‌هایی است که با گفتمان پیشرفت در تعارض آشکار و یا پنهان هستند و در نتیجه، حرکت دستیابی به الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت را با اغتشاش روبرو می‌کنند. *نظر شما درباره کسانی که هم اکنون ادعای دستیابی به الگو دارند، چیست؟ -الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت یعنی عصاره تعالیم اسلامی؛ حال باید دید چه کسی و با چه سابقه‌ای ادعا می‌کند که یک شبه نه تنها به عصاره تعالیم اسلامی دست پیدا کرده است بلکه توانسته آن را به یک الگو تبدیل کند! به نظر من اینگونه ادعاها در شرایطی که همه می‌دانیم از جهات علمی چقدر با نقطه مورد نظر فاصله داریم و کارهای انجام نشده و یا خوب انجام نشده کدامند، به جز ضایع کردن اصل الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت ثمره‌ای ندارد. البته ما درباره کلیت پیشرفت اسلامی نظیر ماهیت و مؤلفه‌های آن و یا اجزاء پیشرفت اسلامی نظریه‌هایی داریم و این نظریه‌ها بعضاً پیشرو هستند لکن حقیقتاً فهم اینکه کسی بگوید قادر است بدون طی کردن مقدمات ضروری، الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت را یک‌جا ارائه دهد، برای بنده ثقیل است. ضمن آنکه همانطور که اشاره کردم، اگر از الگو تلقی یک سند بکنیم، ساده اندیشی کرده‌ایم و شانس زیادی هم در تحقق عملی آن نداریم؛ الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت یک جریان فکری مسلط است که تدوین گری در آن، یک امر فرعی و پسینی است. به اجرای الگوی پیشرفت نباید صفر و صدی نگاه کرد *در مرحله اجرای الگو، به نظر جنابعالی چه نوع نگاهی به واقع بینی نزدیکتر است؟ -اولاً باید به موضوع اجرای الگو صفر و صدی نگاه نکرد. می‌توان با شاخص‌های روشن برای پیشرفت اسلامی نصاب تعیین کرد اما نمی‌توان با ترسیم سقف برای الگو، هر اجرایی را که از سقف موردنظر پایینتر باشد را مغایر با الگو تلقی کرد. به نظر من، فاصله کف و سقف الگو، امری است که به شرایط واقعی نظام اعم از شرایط درونزا و برونزا بستگی دارد و هیچگاه نمی‌توان انتظار داشت، خصوصاً در دوران غیبت معصوم(ع) و حتی با حضور معصوم (ع) اما در نشئه دنیوی، الگوی پیشرفت بر فرض آنکه ( در دوران غیبت معصوم (ع) صد در صد بر خواست اسلام مطابقت داشته باشد، به نحو کامل محقق شود. در شرایط ایمان‌های ناقص توقع الگوی اسلامی ـ ایرانی پیشرفت نداشته باشیم *اجرای الگو به طور طبیعی مستلزم وجود بسترهای مساعد در جامعه است، از نظر شما این بسترها کدامند و چگونه باید آنها را به وجود آورد؟ -وجود ایمان اسلامی، آن هم ایمان محققانه و تعهدزا بستر لازم برای تحقق الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت در هر عصر و سرزمینی است. در شرایطی که ایمان‌ها ناقص و یا ضعیف است نمی‌توان توقع داشت الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت محقق شود. با این وجود، همه آنچه برای تقویت ایمان باید صورت بگیرد بیرون از الگو تعریف نمی‌شود. عرض بنده این است که خود تقویت ایمان به مثابه بستر تحقق الگو، چیزی است که باید در متن الگو به آن پرداخت و آن را هیچ گاه از نظر دور نداشت. به نظر من، ایمان برای پیشرفت، به مثابه سوخت برای اتومبیل است. یک اتومبیل، هر قدر هم که قوی باشد، اگر سوخت نداشته باشد، یک میلی‌متر هم حرکت نخواهد کرد. حالا اتومبیل‌هایی طراحی شده که تولید سوخت مورد نیاز هم در خودش پیش‌بینی شده است. به نظر می‌رسد ما به چنین الگویی نیاز داریم که جدای آنکه بر اساس یک مطالبه ایمانی شکل گرفته، نیروی جلوبرنده آن نیز ایمان است لکن ایمان زایی و تقویت ایمان، خودش در الگو یک اصل تلقی می‌شود و الگو برای آن تدبیر دارد. *الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت نسبت خود را با جهان چگونه تعریف خواهد کرد؟ آیا پیاده سازی الگو در ایران به معنی تن دادن به زندگی جزیره‌ای نیست؟ -تحقق الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت حتماً در کنار فوائد بسیار، هزینه‌هایی نیز برای ما ایجاد می‌کند چراکه ما را در بعضی جاها از سیستم‌های جا افتاده بین‌المللی که با نُرم‌های غربی طراحی شده‌اند، جدا می‌کند. با این وجود، این هزینه‌ها دائمی نیست؛ به نظر من، می‌توان سیستم‌های بین‌المللی را تدریجاً با نُرم‌های متفاوت تحت‌تأثیر قرار داد یا سیستم‌های تازه‌ای را به‌وجود آورد که انحصار سیستم‌های غرب‌زده فعلی را بشکند. این موضوع در شرایط فعلی که غرب در سراشیبی غروب قرار دارد و روز به روز به فروپاشی نزدیکتر می‌شود، از واقعیت دور نیست. بهرحال، اولاً. تن دادن به سیستم‌های موجود سرنوشت قطعی و غیرقابل‌تغییر ما نیست و ثانیاً. انقلاب اسلامی از این قدرت برخوردار است که با ایجاد و رواج یک نظم مدنی تازه آن هم مبتنی بر فطرت، زمینهی طبیعی شکل‌گیری یک جهانی‌شدن جدید را مهیا کند. با این وصف، ما در بحث الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت، هیچگاه به زندگی جزیره‌ای تن نخواهیم داد. کلی گویی بی فایده است نیازمند جریان قوی و روشمند نقد هستیم *به عنوان آخرین سؤال، از نظر شما، امروز وظیفه نخبگان انقلابی در قبال الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت چیست؟ -به نظر من، امروز مهمترین وظیفه نخبگان ما زنده نگه داشتن اندیشه مترقیِ الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت است. امروز عده‌ای تریبون‌های متعددی، هم برای تحقیر فرهنگ اسلامی- ایرانی، و هم تجلیل از غربی شدن و تقبیح استقلال پیدا کرده‌اند و دوباره سخنان تاریخ مصرف گذشته خود را تکرار می‌کنند. در این شرایط، می‌بایستی خیلی محکم و البته به نحو مستدل از اندیشه الگو دفاع کرد و آن را در میان نخبگان و توده مردم جا انداخت. کار دیگری که باید انجام شود، نقد بنیان‌افکن مدل‌های توسعه غربی و کارآمدی آنها است. طی دهه اخیر، اتفاقاتی در غرب افتاده که فرصت نقد موثر را برای ما فراهم کرده است. دقت داشته باشید که کلی‌گویی و شعار در این زمینه ثمره‌ای ندارد. لازم است یک جریان قوی و روشمند نقد، آن هم در ابعاد گوناگون و عمیق موضوع، به را انداخته شود. کار بعدی، تهیه فهرست مسائل نظری و غیرنظری الگوی پیشرفت و سازماندهی علمی این مسائل است. دستیابی به مسأله خیلی مهم است و نباید دست کم گرفته شود. از ما انتظار می رود، با به راه انداختن یک یا چندین خط نظریه‌پردازی در چارچوب فکر اسلامی، به یک یک این مسائل جواب بدهیم. البته ما قائل به نقد و ارزیابی سختگیرانه نظریه‌ها نیز هستیم لذا در گام بعد، ایجاد کرسی‌هایی برای این منظور نیز ضروری است. انتهای پیام/ک
93/06/29 - 10:02
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فارس]
[مشاهده در: www.farsnews.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 33]
-
فرهنگ و هنر
پربازدیدترینها