محبوبترینها
قیمت دیگ بخار و تولیدکننده اصلی دیگ بخار
معروف‌ترین هدیه و سوغاتی یزد مشخص شد!
آشنایی با انواع دوربین مداربسته ضد آب
پرداخت اینترنتی قبوض ساختمان (پرداخت قبض گاز، برق و آب)
بهترین دوره آموزش سئو محتوا در سال 1403 با نام طوفان ۱۴۰۳ در فروردین ماه شروع می شود
یک صرافی ارز دیجیتال چه امکاناتی باید داشته باشد؟
تعمیرگاه مجاز تعمیر ماشین لباسشویی در شرق تهران
تعمیرگاه مجاز تعمیر ماشین لباسشویی در شرق تهران
جراحی و درمان ریشه دندان عفونی با خانم دکتر صفوراامامی
چه مواردی بر قیمت کابین دوش حمام تاثیر دارند؟
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1797636289
جاي خالي كتاب در تعطيلات تابستان
واضح آرشیو وب فارسی:اطلاعات: جاي خالي كتاب در تعطيلات تابستان
پويا مي‌گويد: بالاخره امتحاناتم تمام شد. سه ماه تعطيلي! چه كيفي داره! مي‌پرسم: چه برنامه‌هايي داري؟ مي‌گويد: برنامه به دوران درس خواندن در مدرسه مربوط است، نه تابستان!
من تازه امتحانات دوم ابتدايي را تمام كرده‌ام، صبح‌ها با خيال راحت مي‌خوابم، بعد كارتون نگاه مي‌كنم، و با بچه‌ها به فوتبال مي‌روم!
نسترن مي‌گويد: كدام تعطيلي! باز هم بايد كلاس‌هاي تقويتي و زبان بروم! كورش كه چهارم ابتدايي را تمام كرده است، مي‌گويد: تعطيلي تابستان را خيلي دوست دارم، ولي خانواده‌ام مرا در كلاس‌هاي زبان و كونگ‌فو، ثبت‌نام كرده‌اند.
مي‌پرسم: براي كتاب خواندن چه‌قدر وقت گذاشته‌اي؟
مي‌گويد: اگر فرصت كنم، خب كتاب هم مي‌خوانم. ولي كامپيوتر، هم بازي‌هاي جالبي دارد و هم اطلاعاتش بيشتر از يك كتاب است!
* * *
وقتي تعطيلات تابستان از راه مي‌رسد، والدين به سرعت مشغول برنامه‌ريزي براي فرزندان خود مي‌شوند. آموزش زبان، آموزش شنا، كلاس موسيقي، نقاشي، كامپيوتر و انواع كلاس‌هاي ديگر كه چه بر طبق علاقه و گرايش فرزندان و چه در جهت پر كردن بخش بيشتري از وقت آنان انجام مي‌شود، ولي با وجود همه كلاس‌هاي آموزشي، اگر اين 3 ماه تابستان بدون مطالعه بگذرد، آيا بيهوده نگذشته است؟
علاقه به مطالعه، امري ژنتيكي يا تربيتي؟
با اين كه مطالعه يكي از عوامل تاثيرگذار براي شكوفا شدن استعدادهاي بالقوه انسان است، امروزه بسياري از كودكان و نوجوانان به مطالعه‌هاي غيردرسي، رغبتي نشان نمي‌دهند.
بر اساس آمار، ميزان مطالعه غيردرسي دانش‌آموزان 53دقيقه در ماه يعني كمتر از 2 دقيقه در روز است، پس چه بايد كرد؟
به گفته دكتر الهام اسدي ـ روان‌شناس باليني، تحقيقات ثابت شده‌اي كه علاقه كودكان به مطالعه را يك امر ژنتيكي بداند، وجود ندارد، ولـــي شرايط آماده بودن ذهن افــراد براي كتاب‌خوانـــي، مي‌تواند مؤثر باشد.
مثلاً افرادي كه كمي درون‌گرا هستند، افرادي كه به لحاظ ژنتيكي صبر و حوصله بيشتري دارند، كساني كه آرام‌ترند و يا تمركز بالاتري دارند، طبيعتاً به مطالعه و دريافت اطلاعات از راه كتابخواني، گرايش بيشتري دارند.
ولي بخش عمده اين علاقه، متأثر از محيط زندگي و روش‌هاي تربيتي فرزندان در خانواده‌ها است.
به رسميت شناختن تفاوت‌هاي فردي
كتاب از دوران كودكي مي‌تواند به عنوان يك پرورش‌دهنده، نقش خود را در كنار پدر و مادر، نشان دهد.
كتاب‌هاي قصه، داستان، شعر و افسانه، در واقع تلاشي هنرمندانه در قالب كلامي ساده، مثبت و درخور فهم كودكان و نوجوانان است.
اما اين كه چرا علاقه به كتابخواني در بعضي از كودكان بيشتر و در بعضي كمتر است، دكتر اسدي پاسخ مي‌دهد: كتابخواني، عادتي مناسب و مؤثر در زندگي افراد است و اساس اين عادت نيز از دوران كودكي شكل مي‌گيرد.
ولي بسيار مهم است كه والدين منحصر به فرد بودن هر شخص و تفاوت‌هاي فردي فرزندان را به رسميت بشناسند و انتظار نداشته باشند كه همه به يك اندازه از مطالعه لذت ببرند و يا در يك حد كسب اطلاعات كنند.
البته لازم است كه والدين بكوشند الگوبرداري‌هاي فرزندان را به سمتي ببرند كه آنان حداقل از مطالعه روگردان نشوند اما با توجه به وجود تفاوت‌هاي افراد كه سبب تفاوت در نوع و ميزان مطالعه آنان مي‌شود، فكر نكنند كه فرزندانشان هم بايد مثل ديگران كتاب بخواند.
تأثير مطالعه بر جنين
اين روان‌شناس باليني در ادامه گفت و شنود با روزنامه اطلاعات مي‌گويد: تحقيقات نشان داده است كه مادران مي‌توانند حتي از دوران بارداري براي جنيني كه در شكم دارند، كتاب بخوانند.
مادراني كه در اين دوران براي جنين كتاب قصه و شعر مي‌خوانند و اين كار را با لحن روخواني و صداي بلند انجام مي‌دهند، صاحب فرزنداني خواهند شد كه به كتاب و مطالعه، علاقه‌مندتر هستند. بنابراين پيشنهاد مي‌شود كه مادران از دوران بارداري، هم براي فرزندانشان كتاب بخوانند و هم خودشان مطالعه كنند، چون كه افكار مادر مستقيماً به جنين منتقل مي‌شود.
الگوبرداري فرزندان از والدين
يكي از عوامل مهمي كه بر علاقه و ميزان مطالعه كودكان تأثير زيادي دارد، محيط خانواده است و پدران و مادران مي‌توانند الگوي مناسبي براي همانندسازي فرزندان باشند.
دكتر اسدي با اين باور كه بعد از تولد يعني از يك سالگي به بعد، بچه‌ها به شكل دقيق‌تر و جدي‌تري شروع به الگوبرداري‌ها از والدين مي‌كنند، مي‌افزايد: پدران و مادران مي‌توانند الگوهاي مناسبي بـراي فرزندانشان باشند و به عــنوان مثال بخشي از سـبد خريدهاي روزانه خود را به روزنامه يا كتاب اختصاص دهند و يا اين كه هر ماه مبلغي را براي خريد كتاب كنار بگذارند و همچنين در اغلب اوقات، فرزندان، والدين خود را در حال مطالعه ببينند.
پدران و مادران در آن حدي كه دوست دارند فرزندانشان، كتاب‌خوان باشند، بايد خودشان هم برنامه كتاب خواندن را در زندگي اجرا كنند تا فرزندان ببينند كه يكي از مهمترين راه‌هاي پركردن اوقات فراغت والدين، مطالعه است.
مجموع اين روش‌ها مي‌تواند نقش بسيار مؤثري در ايجاد رغبت فرزندان به كتابخواني داشته باشند.
وي ادامه مي‌دهد: از 3 سالگي كه كودك بزرگتر مي‌شود، لازم است والدين در موقع خريد وسايل و اسباب‌بازي‌هاي مختلف براي كودكان، حتماً كتاب‌هايي هم برايش بخرند، اين كتاب‌ها در سنين پايين مي‌تواند پارچه‌اي و پلاستيكي باشد كه انواع مختلف آن در بازار وجود دارد و در سنين بالاتر هم كه طبعاً مي‌توانند براي كودكان، كتاب‌هاي كاغذي و معمولي خريداري كنند.
لزوم تشويق فرزندان
دكتر اسدي با اين گوشزد كه يكي از فعاليت‌هاي خانواده‌ها، مي‌توانند دور هم نشستن و كتاب خواندن باشد، مي‌افزايد: آنان مي‌توانند با صــداي بلند براي همديگر كتاب بخوانند و يا شعرهايي را كه براي فرزندشان خوانده‌اند و حفظ كرده‌اند، او را تشويق به خواندنش كنند و از بچه‌ها بخواهند ضمن خواندن شعرها، عكس‌هاي كتاب را هم نشان دهند.
اين قبيل فعاليت‌ها احساس بســيار خـوبي در فرزندان به وجود مي‌آورد و عـامل موثري بـراي تشويق آنان بـه مـطالعه محسوب مي‌شود.
انتخاب كتاب توسط كودكان
اين روان‌شناس باليني با بيان اين كه كودكان هم مي‌توانند در انتخاب كتاب‌هاي شعر و قصه، نقش داشته باشند، ادامه مي‌دهد: انتخاب نوع كتاب از طرف والدين مي‌تواند بر اساس گروه‌بندي سني انجام شود كه غالباً اين گروه‌بندي‌ها تا حد زيادي متناسب با رشد فكري و ذهني كودكان است، ولي خود بچه‌ها هم از 4 سالگي مي‌توانند كتاب‌هايشان را انتخاب كنند.
البته اين كارشان طبعاً در ابتدا ناشيانه است، چــون معمولاً كتاب‌ها را بر اساس زيبايي جلد يا تصاوير داخل كتاب انتخاب مي‌كنند، ولي بهتر است والدين در فرآيند انتخاب كتاب، تا حدي كودكان را آزاد بگذارند، مثلاً در فروشگاه يا كتابفروشي، تعدادي از كتاب‌هايي را كه براي سن كودك‌شان مناسب‌تر است به او نشان دهند و بگويند حالا از بين اين‌ها، كتابي را كه دوست داري، انتخاب كن، و با دادن اين آزادي، انتخاب كتاب مورد علاقه‌اش را به او واگذار كنند.
تأثير قصه و داستان در تكوين شخصيت كودكان
دكتر اسدي با بيان اين كه قصه‌ها و داستان‌ها نقش بسيار مهمي در تكوين شخصيت كودكان دارند، مي‌افزايد: تا قبل از 6 سالگي نيمكره راست مغز كودكان، بسيار فعال‌تر از نيمكره چپ مغز آنان است.
نيمكره راست مغز، مخصوص تصويرسازي‌ها و خيال‌پردازي‌ها است و نشان مي‌دهد كه كودكان در اين سن در دنياي فانتزي خودشان سير مي‌كنند و خيلي با واقعيت‌هاي بيروني، سر و كار ندارند؛ با توجه به اين شرايط هرچه قدر والدين دنياي خيالي كودكان را تقويت كنند، فرزندان هم به آن سمت و سو گرايش مي‌يابند.
و حتي اغلب اوقات واقعيت‌هاي بيروني را هم با تصويرهاي ذهني‌شان، مطابقت مي‌دهند و به همين دليل قهرمان‌سازي و اين كه چه نوع قهرماناني را در ذهن كودكان تقويت و يا كدام شخصيت‌ها را كمرنگ كنيم، مي‌تواند در آينده فرزندان، تأثيرات زيادي بگذارد.
اما وقتي كودكان به سني مي‌رسند كه وارد محيط مدرسه مي‌شوند، لازم است والدين پايه‌ريزي‌هايي را در همين مرحله براي كودكان انجام دهند.
مثلاً كودكان را با محيط‌هاي اجتماعي و كتابخانه‌هاي عمومي آشنا كنند تا فرزندانشان بتوانند درباره قصه‌هايي كه خوانده‌اند، با كودكان ديگر صحبت كنند و يا نظرات‌شان را با بقيه بچه‌ها به اشتراك بگذارند و همين طور با مراكز و كانون‌هاي پرورش فكري آشنا شوند تا آن‌ها در انتخاب كتاب‌ها و موضوع‌هاي مورد علاقه به كودكان كمك كنند، به هر رو چنين پايه‌ريزي‌هايي بايد در همان مرحله كودكي انجام شود.
اما در سن نوجواني، والدين در درجه اول بايد شخصيت نوجوانان را بشناسند و سپس متناسب با شخصيت او و نيازهايش و همچنين در جهت مطالعه اطلاعات مورد نيازش، پيش بروند.
وي در ادامه سخنانش مي‌گويد: مثلاً اگر نوجواني به احساس قدرت نياز دارد و هميشه در تخيلاتش به پيروز شدن و برنده شدن فكر مي‌كند، والدين مي‌توانند او را به سمت چنين مطالعاتي سوق دهند، كه شايد بخشي فانتزي و تخيلي باشد.
مثل قصه‌هايي كه داراي قهرمانان قدرتمند و مثبت است و بخشي هم مي‌تواند مطالعه منابع تاريخي و شخصيت‌هاي قوي باشد، كه در تاريخ واقعيت داشتهاند.
جايگزيني تكنولوژي با كتاب و كتابخواني!
اين دكتراي روان‌شناسي با اشاره به پيشرفت تكنولوژي در عصر حاضر مي‌گويد: متاسفانه فناوري‌هاي جديد به شكل نگران‌كننده‌اي جايگزين مطالعه و كتابخواني مي‌شوند، دليل نگراني ما اين است كه تكنولوژي‌هاي جديد، مطالب حاضر و آماده‌اي را در اختيار ذهن‌ها قرار مي‌دهند و سبب مي‌شوند فرآيند تفكر و تجزيه و تحليل در مغز كودكان تا حد زيادي پايين بيايد، در حالي كه مطالعه عكس آن عمل مي‌كند، يعني كلماتي كه توسط كودك خوانده مي‌شود، او را كنجكاو مي‌كند و به فكر كردن وا مي‌دارد و همچنين سبب تقويت خلاقيت كودك مي‌شود.
به همين دليل مهمترين كاري كه براي كودكان و نوجوانان امروز مي‌توان در نظر گرفت، بالا بردن قدرت پذيرش سختي‌ها در آنان است.
وي مي‌افزايد: كودكان و نوجوانان امروز، به جاي اين كه ميزان راحت‌طلبي‌هايشان تعديل پيدا كند، بيشتر تقويت مي‌شود. البته راحت‌طلبي گزينه‌اي است كه از بدو تولد در ذهن انسان‌ها وجود دارد و آدمي ترجيح مي‌دهد با كمترين سختي‌ها، بيشترين نتايج را به دست آورد.
ولي اگر ذهن نوجوانان ما از كودكي به اين گزينه عادت كند كه در واقع با صرف هزينه و انرژي كمتر مي‌توانند نتيجه نهايي خوبي به دست بياورند، فكر مي‌كنند زندگي همين است و همه چيز خيلي زود و راحت به دست مي‌آيد، بنابراين از پشتكار، تلاش و زحمت كشيدن براي رسيدن به نتيجه‌هاي لذت‌بخش، دور مي‌مانند.
چاره چيست؟
دكتر اسدي با اين باور كه بسياري از خانواده‌هاي نسل جديد با توجه به شرايط زندگي، امكانات مالي و ميزان رسيدگي به فرزندان، سبب به وجود آوردن خصوصيت راحت‌طلبي در ذهن‌هاي آنان مي‌شوند، مي‌افزايد: طبعاً يك ذهن راحت‌طلب دوست ندارد به دنبال مطالعه برود، ولي اگر والدين اجازه دهند كودكان از همان ابتدا كارهاي شخصي‌شان را خودشان انجام دهند، اگر والدين فكر كردن و تصميم گرفتن را به كودك‌شان بياموزند كه به عنوان مثال كودك 5 ساله‌شان در برخورد با مشكلي، فرضاً در دعوا با دوست همسن و سالش، بتواند فكر كند، تصميم بگيرد و خودش در جست‌و‌جوي راه‌حل آن مشكل باشد و در چنين موقعيت‌هايي پدر و مادر براي كمك به كودك شتاب‌زده عمل نكنند و فرصت فكر كردن و تصميم گرفتن را از او نگيرند، با رعايت همين موارد جزيي و كوچك مي‌توانند به نتايج بزرگي برسند.
وي همچنين با اشاره به كودكاني كه دچار عارضه بيش‌فعالي هستند، مي‌گويد: كودكان بيش‌فعال انرژي بسيار بالايي دارند و ممكن است زمان‌هايي كه والدين از آنان مي‌خواهند مطالعه كنند، آمادگي كتاب خواندن را نداشته باشند و دليل اين رفتارشان را نبايد بي‌علاقگي آنان نسبت به مطالعه دانست.
همين‌طور كودكاني كه دچار اختلال يادگيري در خواندن و نوشتن هستند، مسلماً به دليل احساس ضعفي كه دارند، چندان رغبتي به مطالعه ندارند، در چنين كودكاني بسيار مهم است كه ابتدا توانمنديهايشان را بالا ببريم و بعد امتحان كنيم و وقتي از افزايش توانمنديهايشان مطمئن شديم، از آنان انتظار داشته باشيم كه به كتابخواني رغبت و علاقه نشان دهند و چنانچه فقط بر روي ايجاد انگيزه و علاقه به كتابخواني چنين فرزنداني كار كنيم، از تلاش‌هايمان نتيجه‌اي نخواهيم گرفت.
طاهره خليلي كسمايي
سه|ا|شنبه|ا|21|ا|خرداد|ا|1392
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: اطلاعات]
[مشاهده در: www.ettelaat.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 137]
-
گوناگون
پربازدیدترینها