واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: به گزارش ايرنا، فرش سيستان كه تاريخي به درازي سرزمين كهن آفتاب و آيينه سيستان و بلوچستان دارد در رديف بهترين بافته هاي ايراني است و بر جبين اين فرش انگاره هاي خاص به نشانه فرهنگ قومي و سرگذشت پيشينيان نقش بسته است كه در زمره شاهكارهاي هنر فرش به شمار مي رود. كشف تكه هايي از پارچه هاي بافته شده توسط زنان در شهر سوخته با قدمت پنج هزار سال نشانگر فعاليت بانوان سيستاني از گذشته هاي بسيار دور در زمينه بافت پارچه و قالي و قاليچه است. از دير باز زنان و دختران زابلستان ذوق و هنر زيباي خود را به سر پنجه هاي هنرمندشان سپرده و آثاري خلق مي كردند كه بيانگر روح لطيف آنان در طبيعت خشن اين ديار بوده است و همواره بر بهترين مكان خانه و كاشانه خانواده هاي ايراني و غيرايراني جاي مي گرفت. زنان و دختران سيستاني كه همواره دوشادوش مردان در صحنه هاي كار و تلاش حضور دارند، پس از فراغت از كار روزانه در خانه و مزرعه به صورت تك نفري يا چند نفري پاي دار قالي نشسته و با در هم آميختن رنگهاي زيبا و ترسيم نقشهاي خيالي با تار و پود قالي اثري ظريف و ديدني خلق مي كردند. با پايان يافتن اين نقش بنديها كه منجر به توليد قالي و قاليچه اي زيبا مي شود اعضاي خانواده اعم از بافنده و بيننده در اجتماع كوچك خانوادگي همراه با نوشيدن استكاني چاي محو تماشاي اين اثر به يادماندني مي شوند و خستگي چندين روزه يا چند ماهه را از تن بدر مي كنند. برخي از بانوان سيستاني كه سالهاي زيادي از عمر خود را در كنار دار قالي سپري كرده اند با نقل خاطراتي زيبا از شبهاي بهاري و يا زمستان سرد كه در كنار خانواده به بافتن قالي و قاليچه مشغول بودند مي گويند كه در شبهاي زمستان تمام اعضاي خانواده در اتاقي كه دار قالي برپا بود جمع مي شدند و هنگامي كه مادر و دختر به بافتن قالي مشغول بودند پدر يا يكي ديگر از اعضاي خانواده به قصه گويي مشغول مي شد. قدسيه كلانتر اظهار داشت: بسياري از شبهاي زمستان چند خانواده از فاميل در يكي از خانه ها جمع مي شدند و پدر بزرگ يا مادر بزرگ به قصه گويي و بيان خاطرات زيبا مي پرداخت و دختران و زنان نيز با كمك يكديگر به بافتن قالي مشغول مي شدند و اين روال هر شب در يكي از خانه هايي كه دار قالي برپا بود، اجرا مي شد. يكي ديگر از بانوان قاليباف سيستاني كه گويا دل پر دردي از كم توجهي به اين هنر اصيل زنان بومي دارد ضمن بيان خاطراتي از حس كمك رساني بانوان به يكديگر در بافت قالي، مي گويد: قاليبافي تنها براي كمك به هزينه زندگي انجام نمي شد بلكه هم ترسيم هنر زنان سيستاني بود و هم حس كمك رساني بانوان به يكديگر محسوب مي شد. سكينه سرحدي افزود: اگر يكي از خانواده ها با مشكل مالي رو به رو مي شد بقيه زنان و دختران فاميل يا همسايه به سرعت در خانه وي جمع مي شدند و با كمك يكديگر هر چه سريعتر قالي را مي بافتند تا با فروش آن مشكل حل مي شد. وي با آه سردي كه از سوز دلش بر آمد گفت: افسوس كه اين هنر زيبا اكنون مورد بي مهري قرار گرفته و كمتر به آن توجه مي شود. او مي گويد: البته به دليل گراني مواد اوليه و همچنين مشغول شدن بسياري از بانوان در كارهاي اداري و خارج از منزل، بافت قالي از استقبال كمتري در ميان زنان و دختران برخوردار است. به گفته برخي مسوولان دست اندركار و فعالان اين عرصه، صنعت فرش سيستان كه شهرت ملي و بين المللي دارد و مي تواند نقش مهمي در اشتغالزايي و توسعه درآمد داشته باشد اما تاكنون بهره گيري لازم از اين ظرفيت به عمل نيامده است. نماينده مردم زابل، زهك و هيرمند در مجلس شوراي اسلامي در اين زمينه به ايرنا گفت: بنا به گفته مسوولان شركت سهامي فرش ايران متقاضيان زيادي براي خريد فرش سيستان به ويژه خارج از كشور در بازارهاي ملي و جهاني وجود دارد و اين فرش از چنان كيفيت خوبي برخوردار است كه مردم براي خريد آن مدتها در نوبت بسر مي برند. احمدعلي كيخا افزود: از سوي ديگر جمعيت قابل ملاحظه اي از قاليبافان در منطقه سيستان اعم از زنان و دختران روستايي وجود دارند كه در انتظار كسب درآمد بيشتر و داشتن شغل پايدار بسر مي برند. وي ادامه داد: افرادي در منطقه سيستان با مدارك عاليه در جستجوي شغل به صنعت فرش روي آورده اند و متقاضي اشتغال در صنعت فرش هستند. نماينده مردم سيستان در مجلس شوراي اسلامي بيان كرد: وقتي بازار مطلوب براي فرش سيستان و متقاضي اشتغال در اين صنعت وجود دارد چرا اين صنعت گسترش نمي يابد و از اين ظرفيت براي اشتغال و كسب درآمد مردم استفاده نمي شود. وي اظهار داشت: مسوولان اذعان دارند كه همه چيز براي توسعه صنعت فرش سيستان مهيا است اما متقاضي كار در واحدهاي توليدي فرش وجود ندارد و بافنده ها حاضر نمي شوند در اين واحدها مشغول كار شوند. كيخا گفت: جاي تعجب است كه چرا وقتي متقاضي كار در صنعت فرش وجود دارد و واحدهاي مرتبط نيز در اين زمينه فعال هستند، قاليبافان همچنان از فقدان حمايت كافي شكايت دارند. وي در عين حال افزود: احتمال مي رود بخش قابل توجهي از سود حاصل از توليد فرش سيستان به جيب واسطه ها مي رود و از آنجا كه دستمزد نيروي كار پايين است به همين سبب افراد مايل نيستند در واحدهاي توليدي مشغول كار شوند. نماينده زابل، زهك و هيرمند در مجلس شوراي اسلامي گفت: پيشتر از وزارت بازرگاني درخواست كرديم ظرف يك ماه طرح جامع توسعه صنعت فرش سيستان را تهيه كند كه در آن همه ظرفيتهاي صنعت فرش مورد بررسي قرار گيرد و گرهها و تنگناهاي توسعه اين بخش واكاوي و راهكارها در اين زمينه ارايه شود اما متاسفانه تحقق نيافت. وي گفت: بيش از سه هزار بافنده فرش در شمال سيستان و بلوچستان فعاليت دارند كه براي حمايت از آنان بايد صندوق حمايت از بافندگان راه اندازي شود. رييس سازمان بازرگاني سيستان و بلوچستان نيز در گفت و گو با خبرنگار ايرنا اهم فعاليتهاي انجام گرفته براي صنعتگران قالي باف منطقه سيستان در چند سال گذشته را برشمرد. ايرج حسنپور گفت: وزارت بازرگاني و به تبع آن سازمان بازرگاني سيستان و بلوچستان حمايتهاي فراواني از فرش دستبافت بويژه منطقه سيستان كرده است كه از آن جمله برگزاري 23 دوره آموزشي براي 805 قاليباف در شهرستانهاي زابل و زهك از ابتداي امسال تاكنون بوده است. وي افزود: همچنين 109 گواهي موقت بافندگي براي صنعتگران زابل و زهك در اين مدت صادر شده است. او ادامه داد: اين دوره هاي آموزشي به منظور افزايش كيفي و كمي توليد فرش دستباف، ارتقا سطح اطلاعات قاليبافان در بهداشت فردي و كارگاهي، حقوق اجتماعي و سليقه يابي مصرف كنندگان فرش دستباف، آشنايي با مواد اوليه مرغوب و شناخت معايب فرش و پيشگيري و اصلاح آن برگزار شده است. رييس سازمان بازرگاني سيستان و بلوچستان اظهار داشت: سه ميليارد ريال اعتبار استاني امسال به طرح آموزش و ايجاد اشتغال پايدار براي 300 نفر صنعتگر قاليباف در اين استان اختصاص يافته است. وي بيان كرد: از آنجا كه در استان مواد اوليه از جمله نخ و خامه توليد نمي شود و رنگرزي نيز وجود ندارد بافندگان براي تهيه مواد اوليه مرغوب دچار مشكل مي شوند، از اين رو براي دسترسي آسانتر بافندگان به مواد اوليه مرغوب فرش دستباف، در زابل پيگيريهاي لازم انجام گرفت و اكنون اين مكان در اختيار بافندگان قرار دارد. رييس سازمان بازرگاني سيستان و بلوچستان يكي از دلايل دوري بافندگان استان از اين حرفه را مشكل بودن تهيه مواد اوليه به سبب هزينه بر بودن آن عنوان كرد كه موجب پايين آمدن دستمزدها براي قشر بافنده شده است. وي بيان كرد: نبود بانك اطلاعاتي دقيق از طرحهاي اصيل سيستان و بلوچستان نيز از مهمترين مشكلات فرآروي فرش دستباف استان است. اين مهم نياز به تحقيقات گسترده اي دارد و اكنون بافت فرش با طرحهاي اصيل منطقه صورت نمي گيرد. حسنپور اظهار اميداواري كرد با برنامه ريزي و سياست گذاريهاي جديدي كه در زمينه فرش دستباف صورت مي پذيرد اين هنر در استان سيستان و بلوچستان جايگاه اصلي خود را بيابد و راهش را به بازارهاي جهاني باز كند.ك/4 7315/653
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[مشاهده در: www.irna.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 702]