واضح آرشیو وب فارسی:ايران دیپلماسی: افشاي جزئيات نشست مسكو در آستانه مذاكرات استانبول
با بررسي طرح مذاكره اي ايران كه ماه گذشته به گروه 1+5 ارائه كرده است مي توان دريافت زمينه هايي وجود دارد كه دو طرف مي توانند روي آن توافق كنند اما در عين حال شكافي در مواضع مشاهده مي شود كه به اندازه اي عميق است كه مي تواند به شكست مذاكرات پس از نشست اين هفته استانبول منتهي شود.
ديپلماسي ايراني: با بررسي طرح مذاكره اي ايران كه ماه گذشته به گروه 1+5 ارائه كرده است مي توان دريافت زمينه هايي وجود دارد كه دو طرف مي توانند روي آن توافق كنند اما در عين حال شكافي در مواضع مشاهده مي شود كه به اندازه اي عميق است كه مي تواند به شكست مذاكرات پس از نشست اين هفته استانبول منتهي شود.
يكي از زمينه هايي كه احتمال توافق در آن وجود دارد درخواست از تهران براي متوقف كردن عمليات غني سازي 20 درصدي و انتقال ذخاير موجود به خارج از كشور است. البته در متن بسته پيشنهادي ايران به اين موضوع به طور مستقيم اشاره نشده است اما شماري از منابع ايراني پيش از اين با زباني در اين خصوص سخن گفته اند كه حاكي از موجود بودن فضا براي توافق فوري در اين مورد است.
با اين حال دو طرف همچنان بسيار دور از هم قرار دارند و شماري از منابع ايراني، آمريكايي و اروپايي احتمال توافق در نشست استانبول را بسيار اندك توصيف مي كنند. شايد ايران مانند مقامات اسرائيلي و آمريكايي اميدوار باشد در صورت شكست مذاكرات جاري، گفت و گو ها در ساختار ديگري دنبال شود اما اين چشم انداز نيز چندان مورد اطمينان نيست.
ديويد ايگناتيوس، تحليلگر روزنامه وال استريت ژورنال در اين زمينه مي نويسد: من توانستم ار طريق منابع نزديك به مذاكرات نسخه 48 صفحه اي متن اظهارات مذاكره كنندگان ايراني در نشست ماه گذشته در مسكو را دريافت كنم. اين يك سند استدلالي از ديدگاه ايران است كه آن را با زباني تدافعي و ادعايي نقل مي كند. بيش از يك سوم اظهارات ايران در اين نشست به غني سازي و درخواست از طرف متقابل براي به رسميت شناختن آن در ايران اختصاص يافته است. تهران طبق معاهده ان پي تي خواستار اين حق است اما برخي كارشناسان اسرائيلي و آمريكايي با توجه به لحن معاهده ان پي تي در مورد اين ادعا ابراز ترديد مي كنند. به هر ترتيب ايران تاكيد دارد موافقت با حق غني سازي در ايران مبناي هر توافقي خواهد بود.
عنوان بخش ديگري از اظهارات مذاكره كنندگان ايراني در نشست مسكو، چارچوبي براي گفت و گوي جامع و هدفمند براي همكاري دراز مدت است. به عنوان نخستين گام ايران تاكيد دارد كه مخالفتش با توليد سلاح هسته اي بر مبناي فتواي آيت الله خامنه اي، رهبر جمهوري اسلامي است. در مقابل نيز آمريكا، انگليس، فرانسه، چين؛ روسيه و آلمان بايد حقوق ايران طبق معاهده ان پي تي به خصوص غني سازي را به رسميت بشناسند.
در مرحله اي ديگر نيز مذاكره كنندگان ايراني اقدامات شفاف ساز را پيشنهاد داده اند كه شامل همكاري با آژانس بين المللي انرژي اتمي در خصوص آنچه آن را احتمال ماهيت نظامي برنامه هاي هسته اي ايران مي خواند، است. در مقابل اين همكاري نيز به گفته مذاكره كنندگان ايراني، آمريكا و متحدانش بايد تحريم هاي يكجانبه عليه ايران كه خارج از چارچوب سازمان ملل تصويب شده را ، لغو كنند.
گام سوم پيشنهادي از سوي ايران نيز پرداختن به موضع مبهم همكاري با گروه 1+5 است. اين گروه خواستار همكاري ايران در خصوص متوقف كردن غني سازي 20 درصدي شده تا در مقابل سوخت مورد نياز براي راكتور هاي دارويي ايران را تامين كند. منابع ايراني مي گويند فضاي مانور براي مذاكره در اين خصوص وجود دارد و در مقابل ايران خواستار لغو تمامي تحريم هاي سازمان ملل است.
با توجه به اين اسناد ، واضح است كه چرا مذاكره كنندگان غربي تاكيد دارند كه با يك بن بست مواجه هستند. حتي در صورتي كه ابهام ها در خصوص غني سازي 20 درصدي و تامين سوخت از بين برود، باز هم ايران با تعطيلي سايت فوردو در نزديكي قم مخالف است. تهران تاكيد دارند با توجه به تهديد ها بايد تاسيسات پشتيبان خود را براي حمايت از فعاليت هاي غني سازي، حفظ كند. اين همان موضوعي است كه نگراني آمريكا و اسرائيل را برانگيخته كرده است.
اين در حالي است كه در جهت پيچيده تر كردن اوضاع، ايران پيشنهاد همكاري در خصوص مسائل منطقه اي مانند سوريه و بحرين در مقابل فعاليت هاي مبارزه با موارد مخدر را ارائه داده است. اين ايده اي است كه به طور كامل با ديدگاه هاي اسرائيل در مورد ايران در تضاد است. تل آويو با هر توافقي به جز توقف كامل عمليات غني سازي در ايران و انتقال ذخاير موجود به خارج از كشور مخالف است.
در صورتي كه مذاكرات هفته جاري به شكست بيانجامد، پرسش اين خواهد بود كه آيا مذاكرات در ساختاري ديگر آغاز خواهد شد يا خير. در سال هاي اخير، ايرانيان نشان داده اند كه براي توافق دو جانبه محرمانه با ايالات متحده آمادگي دارند و برخي منابع معتقدند هنوز هم اين احتمال وجود دارد. اما زمان كوتاه است و فشار هاي ناشي از سال انتخابات رياست جمهوري در آمريكا دستيابي به توافق واقعي را دشوار كرده است.
تهيه كننده: تحريريه ديپلماسي ايراني / 10
چهارشنبه|ا|14|ا|تير|ا|1391
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ايران دیپلماسی]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 112]