تور لحظه آخری
امروز : پنجشنبه ، 6 اردیبهشت 1403    احادیث و روایات:  امام علی (ع):سخن چون دواست، اندکش سودمند و زیادش کشنده است.
سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون شرکت ها

تبلیغات

بلومبارد

تبلیغات متنی

تریدینگ ویو

خرید اکانت اسپاتیفای

کاشت ابرو

لمینت دندان

ونداد کولر

لیست قیمت گوشی شیائومی

صرافی ارکی چنج

صرافی rkchange

دانلود سریال سووشون

دانلود فیلم

ناب مووی

تعمیر کاتالیزور

تعمیر گیربکس اتوماتیک

دیزل ژنراتور موتور سازان

سرور اختصاصی ایران

سایت ایمالز

تور دبی

سایبان ماشین

جملات زیبا

دزدگیر منزل

ماربل شیت

تشریفات روناک

آموزش آرایشگری رایگان

طراحی سایت تهران سایت

آموزشگاه زبان

اجاره سند در شیراز

ترازوی آزمایشگاهی

رنگ استخری

فروش اقساطی کوییک

راهبند تبریز

ترازوی آزمایشگاهی

قطعات لیفتراک

وکیل تبریز

خرید اجاق گاز رومیزی

آموزش ارز دیجیتال در تهران

شاپیفای چیست

فروش اقساطی ایران خودرو

واردات از چین

قیمت نردبان تاشو

وکیل کرج

تعمیرات مک بوک

قیمت فنس

armanekasbokar

armanetejarat

صندوق تضمین

سیسمونی نوزاد

پراپ تریدینگ معتبر ایرانی

نهال گردو

صنعت نواز

پیچ و مهره

خرید اکانت اسپاتیفای

صنعت نواز

لوله پلی اتیلن

کرم ضد آفتاب لاکچری کوین SPF50

دانلود آهنگ

طراحی کاتالوگ فوری

واردات از چین

اجاره کولر

دفتر شکرگزاری

تسکین فوری درد بواسیر

دانلود کتاب صوتی

تعمیرات مک بوک

 






آمار وبسایت

 تعداد کل بازدیدها : 1797824294




هواشناسی

نرخ طلا سکه و  ارز

قیمت خودرو

فال حافظ

تعبیر خواب

فال انبیاء

متن قرآن



اضافه به علاقمنديها ارسال اين مطلب به دوستان آرشيو تمام مطالب
archive  refresh

نقالي؛ قصه گويي كهن ايراني


واضح آرشیو وب فارسی:باشگاه خبرنگاران جوان: نقالي؛ قصه گويي كهن ايراني
هنر نقالي با سابقه اي بيش از هزار سال شيوه روايت داستان هاي مذهبي،‌تاريخي و كهن محبوب مردم در همه دوره ها هنوز مردم را به خود جلب مي كند.


به گزارش خبرنگار بخش تئاتر باشگاه خبرنگاران هنر نقالي يكي از هنرهاي نمايشي قديمي و سنتي ايراني است كه ريشه در ايام گذشته دارد.

نقالي در لغت به معني كار و پيشه اي است كه فردي بنام نقالي كالا ويا چيزي را از جايي به جاي ديگر مي برد و نقل مي كند، اما در اصطلاح به پيشه و هنر كسي گويند كه داستان ها و واقعه هاي هيجان انگيز و جذابي را كه شنيده و يا خوانده است براي سرگرم كردن مردم نقل و بيان مي كند.

اين قصه گو را نقال مي نامند واژه هاي نقال و نقالي از زمان قاجار در زبان و ادبيات فارسي كاربردي شده زيرا در متن هاي تاريخي و يا لغت نامه هاي پيش از آن به اين شكل نيامده است.

نقالي يك جريان فرهنگي است كه از زمان هاي دور در جامعه ايران رواج داشته است.

نقالان داستان هايي از حماسه هاي قومي، ملي، ديني و واقعه هاي تاريخي شبه تاريخي و مذهبي را با كلامي سنجيده و آهنگين و بياني گرم و رسا در ميان جمع مردم و در فضاهاي عمومي يا محفل هاي خصوصي، نقل و روايت مي كنند.

نقالان در نقل داستان ها و بازنمايي واقعه ها و القاي رخدادهاي هيجان انگيز استعداد و هنر فرواني داشتند و در شيوه بيان طرز نمايش واقعه ها و تقليد حركات و رفتار صاحب ذوق و هنر بودند.

آن ها مي دانستند كه در هر مجلس نقل به اقتضاي شعور فرهنگي جماعت مجلس چگونه سخن بگويند و تقليد در آوردند آنها در نقل روايت ها به براهه پردازي و زبان آوري مي پرداختند و موضوع هاي داستان را با پند و اندرز و مثل و شوخي و لطيفه مي آميختند و در نشان دادن شخصيت هاي داستان بازي و تقليد در مي آوردند.

بخش بزرگي از ميراث فرهنگي- ادبي ايران كه امروز به صورت مكتوب، به ما رسيده داستان ها و افسانه هايي هستند كه از زبان و بيان اين نقالان شينده و نوشته شده است اين داستان ها مجموعه ادبيات نقالي را پديده آوردند.

در كل تاريخچه نقالي را مي توان به دوره پيش از اسلام و دوران اسلامي تقسيم كرد.

در دوره پيش از اسلام و در ايران باستان خنياگران دوره گردي بودندكه با ساز و آواز قصه خواني مي كردند در دوره اشكاني خنياگراني را كه داستان هاي حماسي و رزمي براي مردم قل مي گردندگوسان مي ناميدند.

دردوره ساساني نيز خنياگراني بودندكه حماسه ها و داستان هاي قومي وملي را با آواز و نغمه سازي براي مردم مي خواندند.

اين خنياگران قصه گو به سرزمين هايي ديگر هم مي رفتند و داستان هاي حماسي و پهلواني ايرانيان را براي مردم بيان و نقل ميكردند.

در دوران اسلامي راويان و دهقانان روايت كننده داستان هاي پهلواني و رزمي كهن ايراني بودندحتي فردوسي از بعضي از آنان كه راوي داستان هاي رستم و خانداند گرشاسب و داستان هاي قهرمان ديگر بودند ياد مي كند.

در اين زمان قصه خواناني نيز بودند كه نقل قصه را با نواي ساز همراه مي كردند حكايت قصه گويي مروزي در قرن سوم هجري كه پس از نقل هر قصه تنبورش را بر مي گرفت ونغمه هايي شاد بر سازش مينواخت نمونه اي از همراهي ساز و آواز با قصه خواني است
نقالي يا قصه خواني همچنان ادامه يافت تا به دوره صفوي رسيد در اين دوره موضوع داستان هاي نقالي در رابطه با داستان هاي شبه تاريخي ملي و شبه تاريخي مذهبي و اسطوره ها و حماسه ها و داستان هاي شاهنامه بود.

در اين دوره قصه گويي از جمله هنرهاي معركه گران بود در نخستين سده هاي آغاز دوره اسلامي قصه گويان دوره گرد هم در مساجد كه محل تجمع مسلمانان بود قصه هاي انبيا و پادشاهان قديم را براي مردم بيان مي كردند فضاها و معابر عمومي مانند ميدان ها سرگذرها چهارسوهاي بازار، سراها، كاروانسراها، صحن مسجدها، زيات گاه ها و تكيه ها، مكان هاي قصه گويي معركه گيران بود براي مثال سيد كمال الدين سدهي معروف به كاهر عليشاه از نقالان عهد شاه عباس اول عصر ها زير گذر بازار مسجد جامع عقيق اصفهان برزونامه مي خواند و اسدالله حجاز در صحن مسجد شاه مسجد امام كنوني به نقل داستان هاي مذهبي مي پرداخت نقالاني نيز در مشهد بودند كه در صحن امام رضا شاهنامه خواني مي كردند.

در عصر رونق قهوه خانه از اوايل قرن يازدهم تا نخستين دهه هاي قرن چهاردهم شمار بزرگي از نقالان به اين نهاد روي آوردند و آن را پايگاه نقالي و شاهنامه خواني كرند در اين دوره قهوه خانه نهاد فعالي در انتقال فرهنگ و ادب كهن ملي و مذهبي ايران به توده مردم بي سواد يا كم سواد به شمار مي رفت و در آموزش آداب زندگي گذشتگان اخلاق و منش پهلوانان و جوانمردان به افرادي كه به قهوه خانه مي رفتند نقش مهمي داشت.

نقالان را بر حسب نوع داستان هايي كه مي گفتند چيرگي وتسلطشان به نقالي به سه دسته تقسيم كردند.

نخست شاهنامه خوانان يا نقالاني كه فقط به نقل داستان هاي حماسي شاهنامه مي پرداختند دوم نقالاني كه در نقل داستان هاي تاريخي و افسانه اي مانند اسكندر نامه مهارت داشتند و سوم مذهبي خواناني كه داستان ها ي ديني مذهبي مانندحمزه نامه و حيدر نامه مي خواندند.

هر قصه گو در نقل قصه شيوه بيان خود را داشت چست و چالاك بودن در بيان درك مجلس نقل و دريافت ميزان ذوق و رغبت مردم آراستن نظم به نثر براي ملال انگيز نشدن نقل خواندن شعر با آهنگ و آواز شرح بيت هاي دشوار يادنامه سراينده شعر فاتحه خواندن و تكبير گفتن نكاتي بود كه نقال بايد آن را رعايت مي كرد.

نقالان با آهنگ دادن به كلام بالا و پايين بردن به موق دست و سر كش دادن مطلب گاه نجوا ك ردن و بي فاصله فرياد كشيدن لرزاندن و عوض كردن صدا كوفتن دست ها بر هم و پا زمين زدن و به خصوص نگه داشتن داستان در جاهاي حساس توجه مردم را جلب مي كردند.

امروزه با گسترش روابط تجاري و ورود تكنولوژي و تكنيك هاي مختلف براي ارايه يك اثر در نمايش هاي صحنه اي اعتبار نقالي رو به كمرنگ شدن مي رود تا پيش از اين نقالان ابراز ارتباط و انتقال روايات بودند اما اكنون شمار نقالان نيز بسيار كم شده است و متاسفانه بسياري از پيشكسوتان اين هنر ديگر در بين ما نيستند و شرايط لازم براي آموزش نسل هاي بعدي وجود نداشته است./م/

پنجشنبه|ا|3|ا|فروردين|ا|1391





این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: باشگاه خبرنگاران جوان]
[مشاهده در: www.yjc.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 23356]

bt

اضافه شدن مطلب/حذف مطلب




-


گوناگون

پربازدیدترینها
طراحی وب>


صفحه اول | تمام مطالب | RSS | ارتباط با ما
1390© تمامی حقوق این سایت متعلق به سایت واضح می باشد.
این سایت در ستاد ساماندهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ثبت شده است و پیرو قوانین جمهوری اسلامی ایران می باشد. لطفا در صورت برخورد با مطالب و صفحات خلاف قوانین در سایت آن را به ما اطلاع دهید
پایگاه خبری واضح کاری از شرکت طراحی سایت اینتن