محبوبترینها
قیمت دیگ بخار و تولیدکننده اصلی دیگ بخار
معروف‌ترین هدیه و سوغاتی یزد مشخص شد!
آشنایی با انواع دوربین مداربسته ضد آب
پرداخت اینترنتی قبوض ساختمان (پرداخت قبض گاز، برق و آب)
بهترین دوره آموزش سئو محتوا در سال 1403 با نام طوفان ۱۴۰۳ در فروردین ماه شروع می شود
یک صرافی ارز دیجیتال چه امکاناتی باید داشته باشد؟
تعمیرگاه مجاز تعمیر ماشین لباسشویی در شرق تهران
تعمیرگاه مجاز تعمیر ماشین لباسشویی در شرق تهران
جراحی و درمان ریشه دندان عفونی با خانم دکتر صفوراامامی
چه مواردی بر قیمت کابین دوش حمام تاثیر دارند؟
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1797922517
«محمدصديق منشاوي»؛ طلايه‌دار سبك خاندان منشاوي در تلاوت قرآن
واضح آرشیو وب فارسی:خبرگزاري قرآني ايران: «محمدصديق منشاوي»؛ طلايه‌دار سبك خاندان منشاوي در تلاوت قرآن
گروه فعاليت‌هاي قرآني: گزارش زير مي‌كوشد ابعاد و شاخصه‌هاي اصلي زندگاني و تلاوت‌هاي استاد «محمد صديق منشاوي» را همزمان با سالروز تولد اين استاد مورد بررسي و تحليل قرار دهد.
زماني كه زندگي قاريان مشهور جهان را مرور مي‌كنيم، نامي آشنا ديدگان را به خويشتن خيره مي‌سازد، نامي كه رسالت قاريان قرآن را در خاطره‌ها جاودانه ساخته است و اين نام، كسي نيست جز «محمد صديق منشاوي» از قاريان مشهور جهان اسلام.
«محمد صديق منشاوي» در 30 دي‌ماه سال 1298 هجري شمسي مطابق با 20 ژانويه سال 1920 ميلادي در شهر منشأ واقع در استان «سوهاج» در منطقه صعيد مصر در خانواده‌اي مذهبي پا به عرصه وجود گذارد، پدرش يكي از قاريان صوفي‌منش بود كه هرگز در مسير تلاوتش اجر و پاداشي طلب نكرد، از اين رو فرزندش محمد را نيز با چنين علايقي پرورش داد تا جايي كه تلاوت را تنها به جهت آن‌كه متعلق به اين كتاب مقدس است برگزيد.
استاد «صديق السيد منشاوي» را فردي در كمال خشوع و خضوع مي‌خوانند، او چنان تقوي‌پيشه بود كه هرگز در هيچ تلاوتي براي دريافت اجر و پاداش آن سخني نگفت و تنها در محلي كه از وي دعوت شده بود حاضر مي‌شد، آن‌گاه با وقاري سرشار از خشيت الهي باز مي‌گشت و اين شيوه‌اي بود كه در ميان فرزندانش نيز مشهود است، شهرت استاد «صديق السيد المنشاوي» به عنوان معلم، قاري و مجود قرآن مصر را در نورديده بود و از او تلاوت‌هاي كميابي در راديوهاي سوريه و لندن تا به امروز باقي است.
محمد صديق منشاوي از آنجا كه در شهر منشأ تولد يافت چون پدرش به المنشاوي ملقب شد و با تشويق و تعليم پدر به آموزش معارف قرآني و تعليم قرائت‌هاي مختلف پرداخت و در حالي كه بيش از چهار سال نداشت به جمع باسوادان روستا پيوست.
محمد صديق المنشاوي از همان ابتدا در محضر استاد «محمد النمكي» به حفظ كامل قرآن پرداخته و در سن هشت سالگي به افتخار عظيم حفظ كامل قرآن نائل شد، وي از سن 9 سالگي به بعد در شب‌هاي ماه مبارك رمضان به قرائت قرآن در محافل ديني و مذهبي مي‌پرداخت و اين امر تا سنين جواني استاد ادامه داشت.
عمويش «احمد السيد» براي تعليم قرائات و علوم قرآني او را به قاهره برد، محمد با خانواده عمويش در قاهره زندگي مي‌كرد تا اين كه در 12 سالگي علم قرائات را از استاد «محمد مسعود» فرا گرفت و توانمندي او تا آن حد بود كه محمد مسعود از او و استعداد بكرش شگفت‌زده شده بود و به همين خاطر او را در مجالس تلاوت همراه خود مي‌برد و بدين‌سان بعد از آن كه شهرتش، مصر و مخصوصاً استان «سوهاج» را درنورديد، در سن 15 سالگي از استاد و پدرش مستقل شد و اين‌چنين، اعتماد به نفسش فزون گشت.
در سال 1953 ميلادي مجله راديو و تلويزيون، در يكي از شماره‌هايش از استاد محمد صديق منشاو ي نوشت كه او اولين قاري‌اي بود كه راديو براي ضبط تلاوتش، تجهيزات فني خود را به مكان تلاوت او منتقل كرد.
شهرت و زيبايي تلاوت وي زبانزد مردم مصر بود و زماني كه مسئولان راديو، از آن آگاه شدند از وي دعوت كردند به راديو بيايد تا از او امتحاني گرفته شود و در صورت قبولي به عنوان قاري راديو به فعاليت بپردازد، ولي استاد منشاوي اين دعوت را نپذيرفت و گفت تمايلي به قرائت در راديو ندارم، چرا كه به شهرت آن احتياجي ندارم و هرگز نمي‌پذيرم كه از من امتحان بگيرند، اين طور شد كه براي مدير راديو چاره‌اي نماند جز آن‌كه تجهيزات راديو را به محل تلاوت اين استاد منتقل كند.
در يكي از شب‌هاي ماه مبارك رمضان، زماني كه اين استاد در روستايي از روستاهاي مصر، براي خانواده‌اي داغدار در حال تلاوت بود، گروهي از راديو براي ضبط تلاوت وي به آن محل رفتند و در همان زمان، گروهي ديگر براي ضبط تلاوت پدرش، «صديق منشاوي» به روستاي «العسيرات» در استان سوهاج در خانه «احمد ابورحاب» رفته بودند و اين براي اولين بار در تاريخ راديو بود كه راديو تجهيزات، كاركنان و مهندسان خود را براي ضبط تلاوت يكي از قاريان به جايي مي‌فرستاد.
اين اتفاق را مجله راديو و تلويزيون نيز در صفحات خود درج كرد و زماني كه مسئولان راديو اين دو تلاوت را از آن‌ها ضبط كردند، دوباره از محمد صديق منشاوي و پدرش خواستند كه براي تلاوت به راديو بيايند، ولي باز هم آن‌ها اين دعوت را نپذيرفتند.
اين موضع سبب ناراحتي بسيار شديد مسئولان راديو شد و نزديك بود كه اختلاف بزرگي روي دهد تا آن‌كه يكي از نزديكان استاد محمد صديق منشاوي، «عبدالفتاح باشا» كه ژنرالي بلند مرتبه بود، در اين مورد دخالت كرده و صراحتاً به استاد منشاوي گفت كه نپذيرفتن دعوت راديو پسنديده نيست و اين امتحان تنها از او گرفته نشده است و يادآوري كرد كه بعد از آن‌كه شيخ محمد دعوتشان را رد كرده است، راديو مهندسان و كارشناسان خود را براي ضبط تلاوتش به سويش فرستاده است و در برابر اين كار مسئولان راديو، نپذيرفتن دعوت آنان پسنديده نيست و در برابر اين رفتار خوب، متقابلاً چاره‌اي جز رفتار خوب نيست.
ورود به راديو
سرانجام بعد از اصرارهاي عبدالفتاح باشا، استاد محمد صديق منشاوي به راديو رفت و اولين تلاوتي كه محمد صديق منشاوي در راديو مصر انجام داد، تلاوت سوره انفال بود و پس از اين‌كه به عنوان يكي از قاريان راديو مصر شناخته شد، از طرف وزارت اوقاف مصر به سمت قاري مسجد «الزمالك» منصوب شد و در آنجا با قرائت سوره كهف قرائت را آغاز كرد و قاري آنجا بود تا زماني كه وفات يافت. (در مصر، هر يك از قراء قاري رسمي يكي از مساجد است و البته اين بدان معنا نيست كه در ديگر مساجد قرآن تلاوت نمي‌كنند.)
محمد صديق منشاوي همراه با استاد «كامل يوسف بهتيمي» از شاگردان مكتب قاري عظيم‌الشأن «محمد سلامه» بودند، منشاوي كل قرآن را به صورت تحقيق و ترتيل براي راديو مصر و برخي ديگر از راديوهاي اسلامي مانند سوريه و ليبي تلاوت كرده كه به عنوان گنجينه‌هاي ارزشمند محفوظ و برخي از آن‌ها در دسترس علاقه‌مندان قرار دارد.
محمد صديق منشاوي همچنين همراه با استاد «كامل يوسف البهتيمي» و استاد «فؤاد العروسي»، قرآن را به روايت «الدوري» به صورت ترتيل تلاوت كرده‌اند كه اين تلاوت در اختيار راديوي سودان است و بسياري هنوز اين ترتيل را نشنيده‌اند و براي يافتن آن تلاش مي‌كنند.
مرحوم منشاوي در تلاوت قرآن، لحن را به گونه‌اي به كار مي‌برد كه هيچ‌گاه بر آيات غالب نمي‌شود و آيات قرآن هميشه در تلاوتش حرف اول را مي‌زند، وي به گونه‌اي دستگاه‌ها و مقامات را اجرا مي‌كرد كه همه آن‌ها را در تلاوتشان به كار مي‌گيرند و مقامي را نمي‌توان نام برد كه مرحوم منشاوي از آن در ضمن تلاوت استفاده نكرده باشد.
محمد صديق منشاوي در اولين سفر خارجي خود كه به دعوت «احمد سوكارنو» در سال 1955 صورت گرفت، همراه با استاد «عبدالباسط محمد عبدالصمد» به اندونزي سفر كرد، در آنجا تجليل و تشويق و علاقه مردم اندونزي به قرآن وي را تحت تأثير قرار داده بود به طوري كه از گريه آنان در طول تلاوت قرآن، اين استاد نيز به گريه افتاده بود.
حجاج قديمي ايراني محمد صديق منشاوي را به ياد دارند كه در موسم حج در مسجد الحرام قرآن تلاوت مي‌كرد و اين البته افتخاري نيست كه نصيب هركس شود، اين استاد به هيچ كلاس موسيقي نرفت و از هيچ موسيقيداني نغمه‌ها را فرا نگرفت.
ذكر كرده‌اند كه در اواخر دهه 60 ميلادي، يكي از موسيقي‌دانان بزرگ به او گفت: اي استاد، تنها صداي تو است كه موسيقي را در قرآن، جاي مي‌دهد، استاد منشاوي نيز به او گفت: اي دوست من! به تحقيق، من موسيقي را از قرآن گرفتم، پس چگونه مي‌تواني به قرآن با موسيقي لحن بدهي.
استاد محمد صديق منشاوي بسيار خوش برخورد و با فقرا و مسكينان مهربان بود، هنگامي كه در راهي كه به سوي مجلس قرائت يا محفلي كه براي اين منظور تشكيل شده بود، قدم مي‌نهاد، نگاهش از شدت خشوع و حيا، به زمين دوخته شده بود.
بيماري و وفات استاد
محمد صديق منشاوي در سال 1966 ميلادي به بيماري تصلب شرايين دچار شد و پزشكان او را از تلاش بيش از حد و به خصوص فشار بر حنجره باز داشتند، در سال آخر عمرش تلاوت‌هاي فوق‌العاده سنگين و از نظر صوتي تلاوت‌هاي مرتفعي را پياده مي‌كرد و چون بيماري شدت يافت به بيمارستان دولتي انتقال يافت، «عبدالناصر» پادشاه مصر، چون از شدت بيماري اين استاد آگاه شد، دستور داد كه او را براي معالجه به لندن بفرستند كه مرگ او را در برگرفت. روحش شاد و يادش گرامي باد.
«محمد صديق منشاوي» از نگاه كارشناسان و قاريان ايراني
به جرأت مي‌توان گفت كه تلاوت‌هاي محمد صديق منشاوي مانند تلاوت‌هاي استاد عبدالباسط عامه‌پسند و فراگير است و شايد كمتر كسي باشد كه نام و صداي ملكوتي اين استاد را نشنيده باشد، اين استاد در بين قاريان ايراني نيز از محبوبيت چشمگيري برخوردار است.
«احمد ابوالقاسمي» كارشناس و قاري بين‌المللي قرآن كريم در گفت‌وگو با خبرگزاري قرآني ايران(ايكنا) درباره استاد محمد صديق منشاوي مي‌گويد: راز ماندگاري تلاوت‌هاي استاد«منشاوي» در ابتدا بحث حزن قرائت وي از نظر سبك كار و ديگري بحث حزن در صداي اين استاد است كه جمع شدن حزن در نوع تلاوت و سبك و حزن در شخصيت استاد از مواردي است كه باعث مي‌شود تلاوت‌هاي وي ماندگار شود.
وي مي‌افزايد: حزني كه در نوع آهنگ‌ها و صداي استاد وجود دارد همچنين قابل درك بودن آهنگ‌ها، همگاني و عمومي بودن آهنگ‌ها و احساس قرائت‌هاي استاد از دلايلي است كه باعث شده تا صداي استاد «منشاوي» در بين عوام پسنديده‌تر از ديگر قراء باشد.
ابوالقاسمي معتقد است كه در تلاوت‌هاي استاد «منشاوي» متانت و بلندي طبعي مشاهده مي‌شود كه به‌طور قطع در شخصيت اين استاد نيز وجود دارد، تعاريفي كه از ديگر قاريان مصري نيز شنيده مي‌شود بيانگر اين است كه وي از نظر شخصيتي در كشور مصر قابل ستايش بوده و بسياري از قاريان بزرگ مصري از استاد «منشاوي» به نيكي و بزرگي ياد مي‌كنند.
وي درباره مقايسه تلاوت‌هاي استاد منشاوي با استادي مانند مصطفي اسماعيل مي‌گويد: قياس قرائت استادان با يكديگر اصولي نيست؛ چرا كه اين قراء داراي شرايط همساني نيستند و تلاوت هر يك از اين قاريان از يك زاويه داراي اهميت است، به‌طور مثال تلاوت «مصطفي اسماعيل» از برخي زوايا قوي‌تر از استاد «منشاوي» است و يا از زواياي ديگر تلاوت استاد «منشاوي» قوي‌تر است و قياس بين اين افراد كه فرق كلي با هم دارند صحيح نيست و به‌طور كل استاد «منشاوي» در عصر و زمان خودش يكي از بهترين‌ها بود.
ابوالقاسمي درباره صداي منشاوي نيز اين‌گونه سخن مي‌گويد: توانمند بودن صداي استاد خيلي عجيب است و جزء صداهاي نادر به‌شمار مي‌آيد و اين توانمندي در اجرا و صدا يكي از ويژگي‌هاي صوتي اين استاد است.
سيد«علي سرابي» قاري قرآن و مدير عامل اتحاديه تشكل‌هاي قرآني كشور نيز در گفت‌وگو با ايكنا درباره استاد محمد صديق منشاوي چنين مي‌گويد: يك ويژگي منحصر به فرد مربوط به خود مرحوم «محمدصديق منشاوي» است، صداي اين استاد نيز بسيار لطيف و دلنشين است كه از جهاتي منحصر به فرد است و لطافت ويژه‌اي دارد و در نهايت ويژگي خاص مرحوم «منشاوي» صداي ملكوتي وي است.
وي مي‌افزايد: برداشت من از قاريان مصري به ويژه مرحوم «منشاوي» اين است كه قرائت قرآن در واقع در فرهنگ مصر و همچنين به ويژه در فرهنگ ما صرفاً يك كار هنري و تفنني براي اوقات فراغت نيست بلكه قرائت قرآن بستري براي انتقال معارف و مفاهيم عاليه قرآن كريم است.
سرابي معتقد است كه ترتيل استاد از نغمه‌هاي ساده و از پيچيدگي كمتري برخوردار است و از لحاظ لحني نسبت به ترتيل‌هاي ديگران غني‌تر است، ويژگي صدا، لطافت صدا و حزين بودن از نكات قابل توجهي است كه در ترتيل وي وجود دارد و ديگري موزون و يكدست بودن ترتيل از لحاظ سرعت و تكثير كلام يا همان ضرب آهنگ قرائت است كه مورد توجه همگان قرار گرفته است.
سرابي به يكدست بودن، زيبايي، دلنشيني، محكم بودن و برجستگي صوتي استاد اشاره مي‌كند و مي‌گويد: اين موارد باعث شده تا ترتيل استاد «منشاوي» از لحاظ صوتي و تنوع آهنگي بيشتر مورد توجه عامه قرار گيرد.
«رضا محمدپور» قاري بين‌المللي و نفر اول مسابقات رشته قرائت هندوستان نيز در گفت‌وگو با ايكنا درباره استاد منشاوي چنين مي‌گويد: يكي از رازهاي ماندگاري تلاوت‌هاي استاد «منشاوي» خلوص و پاكي است كه در تلاوت‌هاي اين استاد موج مي‌زند و ناشي از نزديكي روحيات و اخلاقيات وي با مفاهيم قرآني است.
وي مي‌افزايد: تا جايي كه از زندگي‌نامه اين استاد اطلاع دارم، استاد شخصيت بسيار مستقلي داشت و در عين تواضع به دنبال شهرت و مقام نبود و زماني كه از طرف راديو قرآن مصر از وي براي تلاوت در راديو دعوت شد استاد قبول نكرد و دست‌اندركاران راديو قرآن نيز به محل تلاوت‌هاي اين استاد رفته و تلاوت استاد را ضبط مي‌كنند كه اين مورد براي هيچ يك از قاريان مشهور آن زمان سابقه نداشت.
اين قاري بين‌المللي به تأثير تلاوت استاد بر غير مسلمانان اشاره مي‌كند و مي‌افزايد: استاد با تلاوت‌هاي بسيار شيوا و رساي خود نه تنها موجب اسلام آوردن بسياري از غير مسلمانان شد بلكه در ايجاد روحيه معنوي بين مسلمانان نيز بسيار تأثيرگذار بود.
اين قاري بين‌المللي معتقد است كه صوت استاد مردم را شيفته خود مي‌كرد بطوري كه در پرده‌هاي صوت ايشان آرامش، ثبات و يكرنگي خاصي وجود دارد و كوچك‌ترين اضطراب و تنشي در صوت ايشان مشاهده نمي‌شود و رديف‌هايي كه ايشان براي نغمات به‌كار مي‌برند منحصر به فرد بود.
رضا محمدپور يكي ديگر از ويژگي‌هاي تلاوت‌هاي استاد «منشاوي» را وجود حزن بسيار بالا در صوت و لحن وي عنوان مي‌كند و مي‌افزايد: در احاديث آمده است كه قرآن با حزن نازل شده و كسي كه قرآن تلاوت مي‌كند بهتر است آن را با حزن قرائت كند، تلاوت استاد منشاوي نيز به‌گونه‌اي است كه اگر آن را در آرامش گوش دهيد دل انسان را به تسخير خود در مي‌آورد و به نحوي صوت استاد معجزه الهي است.
وي درباره صداي استاد منشاوي نيز مي‌گويد: صوت و تلاوت استاد با وجود فني بودن سادگي خاصي دارد و همچنين وي با متانت و وقار خاصي قرآن را تلاوت مي‌كرد و از كارهاي اضافي در صوت و لحن پرهيز داشت و به‌همين دليل است كه تلاوت‌هاي استاد «منشاوي» را بيشتر عامه مردم هم مي‌پسندند.
تحليلي كوتاه درباره تلاوت‌هاي استاد «محمد صديق منشاوي»
آن‌چه كه درباره سبك و شيوه استاد محمد صديق منشاوي در تلاوت قرآن مي‌توان گفت اين است كه با اين‌كه شيوه تلاوت اين استاد منحصر به وي نبوده و به طور موروثي در خانواده قاري‌پرور آنان مورد استفاده قرار گرفته است، اما به سبب آن‌كه اين شيوه توسط وي به اوج شكوفايي و بلوغ لحني رسيده و به جهانيان معرفي شده است او را نماينده اين سبك به حساب مي‌آوريم، چرا كه به رغم آن‌كه پيش از او مرحوم پدرش و همزمان با وي برادر كوچك‌تر و برخي ديگر از اعضاي خانواده اين استاد از چنين سبكي بهره برده‌اند، اما بي‌ترديد اين قاري برجسته، هنر و ذوق افزون‌تري دربازپروري و رشد اين سبك از خود بروز داده و اين شيوه را در طول زندگي قرآني خود به نقطه كمال رسانيده است.
شاخصه‌هاي صوتي تلاوت استاد منشاوي
1. زيبايي و گيرايي طنين صداي اين استاد را مي‌توان مهم‌ترين عنصر صوت وي دانست كه توانسته است طرفداران فراواني را به خود جذب كند، اين استاد از صدايي شفاف، حزن‌آور، داراي بم و زير مناسب، تحريرپذير و بسيار منعطف برخوردار است كه داراي ارتفاعي در حدود 14 درجه صوتي است.
2. به طور كلي طنين صدا و شيوه به كارگيري لحن‌ها و نغمات توسط اين استاد به گونه‌اي است كه عبارت «فاقرءوه بالحزن» از حديثي مشهور را در ياد انسان تداعي مي‌كند و اين حزن ذاتي نمايان در طول تلاوت وي را شايد در هيچ تلاوت ديگري تا اين حد نتوان يافت.
شاخصه‌هاي لحني تلاوت استاد منشاوي
1. پيروي از خط سير لحني مشخص و كم‌نوسان در طول تلاوت و استفاده از تمامي مقام‌هاي اصلي عربي و نيز برخي مقام‌هاي فرعي نظير «حجاز كار» و «عراق» در تلاوت همچنين عدم استفاده از پرده‌هاي اوج يا جواب (جواب جواب اصطلاحي) در اجراي مقام‌هاي مختلف.
2. استفاده نادر از شيوه تركيب مقام‌ها در تلاوت كه از جمله آن مي‌توان به تركيب رست و سيكا اشاره كرد، همچنين صعودها و نزول‌ها به طور معمول در رديف‌هاي لحني مجزا ــ مانند شيوه استاد «عبدالباسط محمد عبدالصمد» ــ انجام مي‌شود اما در پاره‌اي موارد از اين امر عدول كرده است.
3. به طور معمول قفلات تلاوت او (تحريرها و ضرب‌آهنگ‌هاي تلاوت در پايان هر آيه) در رديف‌هايي كه پس از مقدمه تلاوت مورد استفاده قرار مي‌گيرد همراه با تحرير و در همان پرده توسط يا اوج و بدون بازگشت به درجه اصلي (استقرار) صوت است.
تلاوت‌هاي تحقيق استاد «محمد صديق منشاوي» را اينجا بشنويد!
گزارش از: سيد جاسم موسوي
منابع:
1) مصاحبه‌هاي خبرگزاري قرآني ايران(ايكنا) با كارشناسان و استادان قرآني ايران درباره «محمد صديق منشاوي» از تاريخ 26 دي‌ماه 86 لغايت 30 دي‌ماه 86
2) وب سايت قاريان قرآن كريم
3) وب‌سايت صداي قرآن
4) وب‌سايت استاد «محمد صديق منشاوي»
5) كتاب «پژوهشي در جلوه‌هاي موسيقايي هنر تلاوت» نوشته «غلامرضا شاه‌ميوه اصفهاني»
6) كتاب «نگاهي به زندگاني قاريان مشهور قرآن كريم» نوشته «مريم قاسم احمد»
سه شنبه 1 بهمن 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبرگزاري قرآني ايران]
[مشاهده در: www.iqna.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 3182]
-
گوناگون
پربازدیدترینها