واضح آرشیو وب فارسی:نیک صالحی: :لايحه حمايت از خانواده چندي است موضوع بحث کارشناسان ، مسوولان ، نمايندگان مجلس شوراي اسلامي ، خبرنگاران و نمايندگان رسانه هاي گروهي است و همزمان بر اثر انتشار نظرات مختلف درباره اين لايحه حساسيت هاي زيادي نيز ميان مردم ايجاد شده است. در اين لايحه مبحث مربوط به ماده 23 که در آن ازدواج مرد بدون کسب اجازه از همسر اول قيد شده ، به عنوان يک نکته اصلي مورد توجه قرار گرفته است. اين محور قابل توجه و عمده در اين لايحه طيف هاي مختلف نظرات را برانگيخت. عده اي را بر آن داشت که براساس مباحث افراطي فمينيستي اين ماده را محدودکننده حقوق زنان بدانند و در مقابل تدوين کنندگان لايحه در مقام دفاع ، آن را موجب تحکيم خانواده توصيف کنند. لايحه حمايت از خانواده علاوه بر اين مبحث در قالب ماده 23 ، موارد ديگري نيز دارد که شايد بر اثر هيجانات و حساسيت هاي بيش از حد ايجاد شده درباره اين ماده کمتر به ديگر موارد پرداخته شد. در اين گزارش قصد بررسي اين ماده شبهه برانگيز را نداريم. در ماده ديگري از اين لايحه بحث مهريه هاي سنگين و لزوم دريافت ماليات از اين مهريه ها ذکر شده است. مبحث مهريه يکي از مهمترين و چالشي ترين مباحث مربوط به ازدواج است که در بستر تحولات خود به سمت مساله اي اجتماعي با بار حقوقي قضايي حرکت کرده است و اکنون مهريه هاي سنگين و تبعات ناشي از آن شايد مهمترين مشکلي است که بسياري از خانواده ها ، بسياري از محاکم و اغلب کارشناسان و مسوولان ذي ربط در اين زمينه را به خود مشغول کرده و هرازگاهي ترفندي براي محدود کردن روند رو به گسترش مهريه هاي سنگين و کاهش مشکلات اجتماعي حقوقي و قضايي ناشي از آن انديشيده مي شود که آخرين آن در اين لايحه آمده است اما آيا مهريه را مي توان محدود کرد آن هم از طريق ماليات؟ نظرات متفاوت مسوولان قضايي مهين دخت داوودي ، معاون قضايي دادگستري استان تهران نظر مساعدي نسبت به اين موضوع ندارد. او مي گويد: مهريه جزيي از ديون محسوب مي شود و از اين نظر نمي توان بر آن ماليات بست. در واقع اين مقام قضايي به همان مساله عاميانه درباره مهريه که «کي داده و کي گرفته است» و از اين رو از جنبه حقوقي به اين مساله اشاره مي کند که «مهريه جزء ديون است» اما در مقابل يک مقام ديگر قضايي برخلاف اين نظريه معتقد است که ماليات بر مهريه هاي سنگين مي تواند اين مشکل را حل کند.فاطمه بداغي مي گويد: مهريه از 2 بحث رنج مي برد ؛ يک مورد پرداخت نشدني بودن مهريه است و ديگر هم سنگين بودن آن است که سنگين بودن مهريه مورد توجه قرار گرفته و براي آن ضمانت اجرايي گذاشتيم که مردم به طور طبيعي مهريه سنگين نگذارند. به اين صورت که براي ثبت مهريه هاي بالا بايد 10 درصد مهريه را ماليات بپردازند و بنابراين با کمک بحث اخذ ماليات از مهريه هاي غيرمتعارف که تصويب نهايي آن به دولت واگذار شده ، مشکل مهريه هاي سنگين حل مي شود. فاطمه آليا، نماينده مردم تهران در مجلس شوراي اسلامي نيز با اشاره به مشکلات مربوط به مهريه در جامعه مي گويد: مهريه در فرهنگ اسلامي يک هديه از سوي مرد به زن است و ميزان و نوع مهريه اگر طوري باشد که هديه گيرنده خوشحال شود ، اين مساله نشانه عشق و علاقه طرف مقابل است. وي معتقد است که مهريه اکنون از سوي برخي مردان و زنان وسيله و ابزاري براي سوءاستفاده شده است و آمارها نشان مي دهد که مردان به دليل ناتواني در پرداخت به زندان مي روند و در پي آن نيز زندگي ها از هم مي پاشند. او مي گويد: فرهنگ سازي در اين باره ضروري است تا زنان به دليل چشم و هم چشمي مهريه هاي بالا نگيرند اما آيا فرهنگ سازي در اين زمينه با مواد قانوني مانند آنچه در لايحه حمايت از خانواده آمده است ، تحقق يافتني است. آليا مي گويد: اين مساله خيلي کارساز نيست اما بعضي ها معتقدند که بايد تضميمي براي اين مساله ايجاد شود. وي مي گويد: بيمه کردن مهريه ها يکي از راهکارهاي پيشنهاد شده است ، به اين معنا که ماهيانه حق بيمه پرداخت شود. برخي مراجع معظم تقليد هم به خاطر چشم و هم چشمي در افزايش ميزان مهريه از يک سو و استفاده زنان از اين مساله براي تسليم کردن مرد در برابر خواسته ها از سوي ديگر ، اعلام کردند که بيش از يک سقف معين که برخي به 200 سکه اشاره کردند ، گرفتن مهريه شرعا داراي اشکال است. بر اين اساس تصور مي شود اين مساله اثرات زيادي دارد ، چون وقتي 2 نفر عقد مي کنند و با يک صيغه و با کلمات بسيار ساده به هم محرم مي شوند ، فضاي معنوي آنها را متوجه نظر مرجع تقليد مي کند ، اگر مرجع تقليدشان حدي را براي مهريه قرار داده ، بايد آن را مورد توجه قرار دهند. شناسايي مهريه هاي سنگين اما در اينجا نيز مساله اي که پيش مي آيد ، اين است که آيا براحتي مي توان ميزان مهريه هاي سنگين را مشخص کرد. جواد صادقي ، رئيس مجتمع قضايي خانواده 2 در اين باره مي گويد: براحتي نمي توان تعيين کرد که مثلا با فراتر رفتن از چه ميزان مهريه مي توان عنوان مهريه سنگين را به آن اطلاق کرد و سپس بر آن قانون وضع کرد که ماليات گرفت يا از طريق بيمه آن را حل کرد. به گفته وي ، آنچه در لايحه حمايت از خانواده مبني بر اخذ ماليات بر مهريه هاي سنگين آمده ، نواقصي دارد که يکي از آنها همان بحث دين بودن مهريه است. او مي گويد: مهريه تا وقتي که به زن پرداخت نشده ، قابليت ماليات گرفتن پيدا نمي کند. يک کارشناس حقوقي نيز مي گويد: در صورت اخذ ماليات از مهريه هاي سنگين باز هم برخي زنان که قصد سوءاستفاده از اين مساله را دارند ، کار خود را مي کنند. به اين صورت که ممکن است خانواده ها بگويند چون ماليات مهريه ها را نيز بايد بپردازند ، پس اگر تا به حال 100سکه مي گرفتند حال 150 سکه مي گيرند. مهيندخت مولاوردي ، کارشناس و پژوهشگر زنان نيز مي گويد: با دور شدن از زمانه ائمه اطهارع متاسفانه رويه علمي ، مهريه را خلاف آنچه که در اصل موردنظر شريعت بوده ، درآورده است. به اعتقاد مولاوردي در حال حاضر ، نگاه مادي به مهريه ، ازدواج را به نوعي داد و ستد و پرداخت مهر با خريداري زن و يا قيمت گذاري بر روي زن تبديل کرده است. وي خاطرنشان مي کند: کمرنگ شدن اخلاقيات در جوامع اسلامي و حاکميت فرهنگ جهانشمول مردسالاري و سايه افکندن شبح نامرئي آن بر تمامي روابط اجتماعي و فردي و درنتيجه رابطه نابرابر زن و شوهر در خانواده در استحاله فلسفه اوليه مهريه بي تاثير نبوده است. مجلس چه تصميمي مي گيرد اما آيا ماليات بر مهريه هاي سنگين با توجه به مشکلات حقوقي و شرعي که دارد ، مي تواند عملي شود ، آيا عملي شدن آن مشکل مهريه را حل مي کند و آيا نمايندگان مجلس هنگام بررسي و تصويب اين لايحه به دور از نگاه عاميانه و براساس نظرات کارشناسي به بحث مهريه و ماليات آن مي پردازند. اين تقاضايي است که رئيس مجتمع قضايي خانواده از نمايندگان مجلس دارد. او مي گويد: در اين مساله بايد شرايط عمومي جامعه البته لحاظ شود اما بايد به اين نکته نيز توجه شود که ماليات بر مهريه براساس آنچه اکنون در اين لايحه آمده است قابليت اجرايي ندارد ، مگر اين که اولا ميزان مهريه هاي سنگين مشخص شود ، ثانيا مشخص شود که هنگام دريافت مهريه ، ماليات بايد پرداخت شود اما نکته مهمتر اين است که اگر جامعه همچنان در عطش اخذ مهريه هاي سنگين بماند ، آيا مهريه سنگين ، با ماليات يا بي ماليات مي تواند مشکلي را حل کند ، هنگامي که مردان راضي به مهريه سنگين حتي با ماليات شوند اما در موقع پرداخت از آن شانه خالي کنند و بگويند مهريه را نمي توانيم بپردازيم ، آن وقت چگونه ماليات از مهريه پرداخت نشده ، اخذ مي شود. اينها سوالاتي است که نمايندگان و کارشناسان فرصت دارند به آن بينديشند و پاسخ بگويند و براساس آن لايحه حمايت از خانواده و مبحث ماليات بر مهريه را بررسي و تاييد يا رد کنند.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: نیک صالحی]
[مشاهده در: www.niksalehi.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 536]