محبوبترینها
قیمت دیگ بخار و تولیدکننده اصلی دیگ بخار
معروف‌ترین هدیه و سوغاتی یزد مشخص شد!
آشنایی با انواع دوربین مداربسته ضد آب
پرداخت اینترنتی قبوض ساختمان (پرداخت قبض گاز، برق و آب)
بهترین دوره آموزش سئو محتوا در سال 1403 با نام طوفان ۱۴۰۳ در فروردین ماه شروع می شود
یک صرافی ارز دیجیتال چه امکاناتی باید داشته باشد؟
تعمیرگاه مجاز تعمیر ماشین لباسشویی در شرق تهران
تعمیرگاه مجاز تعمیر ماشین لباسشویی در شرق تهران
جراحی و درمان ریشه دندان عفونی با خانم دکتر صفوراامامی
چه مواردی بر قیمت کابین دوش حمام تاثیر دارند؟
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1797028384
مواد مخدر و رژيم پهلوي (1)
واضح آرشیو وب فارسی:راسخون:
مواد مخدر و رژيم پهلوي (1) نويسنده:علي اكبر عليمرداني اشاره دوران سلطنت پهلوي را بايد از پُراِدبارترين دورههاي تاريخ ايران دانست، چرا كه در اين دوره فساد نه تنها در بدنه ي جامعه رسوخ كرده،بلكه تمام اركان قدرت ازدربارتا پايين‌ترين رده‌هاي ديوانسالاري را دربر گرفته بود.نگاهي كوتاه به مجموعه اسنادي كه به وسيله مراكز امنيتي رژيم سابق تهيه شده‌اند به خوبي مؤيد اين نظر مي‌باشند.اگر بخواهيم ميزان فساد در ساختار سياسي و اجتماعي ايران را روي يك نمودار نشان دهيم هرچه كه به مركز قدرت نزديك‌تر مي‌شويم اين فساد بيشتر خودنمايي مي‌كند.خاندان پهلوي به جاي مبارزه با مفاسد اجتماعي خود در اشاعه و ترويج آن پيشرو بوده و هر عضو با اتكاء بر پايگاه سياسي‌شان از هيچ‌گونه مفسده‌اي روگردان نبوده‌اند. مصرف و قاچاق مواد مخدر يكي از زمينه‌هاي فساد آنان بود.سران رژيم پهلوي به اسم مبارزه با مواد مخدر و براي تبليغ در افكار عمومي و بين‌المللي دهها قاچاقچي خرده‌پا را اعدام و تعداد زيادي معتاد را محكوم به حبس مي‌نمود، ولي هم‌زمان بسياري از رجال سياسي و درباري به مصرف و قاچاق مواد افيوني مشغول بودند و تعدادي نيز با مافياي بين‌المللي مواد مخدر در اقصي‌نقاط جهان شريك بودند.دراين مقاله برآنيم با استناد به بايگاني ساواك اين مسئله را اثبات نماييم كه سران رژيم پهلوي از شاه گرفته تا درباريان، نخست‌وزير، وزير، رئيس مجلس و ساير رجال سياسي در مصرف يا قاچاق مواد مخدر دست داشته و در اين تجارت پر سود دخيل بودند. 1-شاهان حكومت پهلوي 1-1.رضاشاه: ظهور رضاخان در سال‌هاي بعد از جنگ جهاني اول به تغيير سلطنت و روي كار آمدن ديكتاتوري جديدي در ايران انجاميد كه يكي از مؤلفه‌هاي آن انجام اعمال فراقانوني و از بين بردن حداقل دست‌آوردهاي مشروطيت بود.رضاخان كه سطنت خود را بر مبناي پايه‌هاي جديدي چون ارتش و بوروكرات‌ها بنا كرده بود، در دوره‌ي 16 ساله‌ي سطنت مطلقه‌اش به مفاسد فراواني دچار گرديد كه يكي از اعمال غير قانوني‌اش تصرف املاك مرغوب در سراسر كشور بوده است.از جمله كارهاي رضاشاه كه كمتر به آن اشاره شده است استعمال مواد مخدر بوده است.مشهور است وي به مادهي افيوني ترياك اعتياد داشته و حتي يك نفر نيز مسئول تهيه كردن مقدمات روزانه‌ي آن بوده است. فرودست در اين مورد مي‌نويسد: رضاخان ترياك مي‌كشيد، ولي ظاهراً حالت تجويز و معالجه داشت.گويا شخصي به او گفته بود اگر هر روز اين مقدار معين ترياك بكشي از همه مرض‌ها مصون مي‌ماني، به شرطي كه منظور لذت بردن از ترياك نباشد!او نيز هميشه اين برنامه را با دقت انجام مي‌داد و متصدي اين كار نيز مشخص بود.(1) رضاشاه كه در اعمال زور عليه آزادي‌خواهان كارد را به استخوان رسانيده بود، در مقابله با مواد مخدر و رواج روزافزون آن كمترين واكنشي از خود نشان نمي‌داد، علت اين بي تفاوتي را بايد از يك سو به اعتياد خود وي و از سوي ديگر به ذهنيت سياسي‌اش نسبت داد، چرا كه وي تنها به موضوعات و مسائلي اهميت مي‌داد كه پايه‌هاي قدرتش را تهديد مي‌كرد.بر اساس اين ذهنيت فروش و استعمال مواد مخدر هرگز تهديدي براي سلطنت او نبود به همين جهت وي هرگز عليه اين معضل اساسي جبهه‌گيري آشكار نكرد. شايد گفته شود كه در دوره سطنت رضاشاه علي‌رغم كشت و توليد فراوان خشخاش، استعمال آن هنوز رواج عام پيدا نكرده و بار منفي‌اي بر آن مترتب نبوده است.در پاسخ به اين سئوال بايد اذعان داشت كه در همان زمان در طبقات بالاي جامعه استعمال مواد مخدر در حال گسترش بود و بسياري از متمولين به آن اعتياد پيدا كرده بودند و همين باعث رواج روزافزون آن در ميان طبقات سرخورده‌ي پايين مي‌شد كه براي گريز از مشكلات به آن پناه مي‌بردند. اين افراد با گرايش به مواد مخدر با فرافكني خود را با عناصر قدرت و شاه پيوند زده و يكي مي‌دانستند و همين باعث رواج روزافزون آن ودر سطح جامعه مي‌گرديد. 2-1.محمد رضاشاه همه شواهد و قرائن حكايت از اين دارند كه حساسيت خاصي براي مكتوم ماندن مسائل و وقايع حوزه شخصي محمدرضا صورت مي‌گرفت.اين مهم از يك سو به تمايلات دروني او باز مي‌گشت و از سوي ديگر به فسادي كه اركان حكومت او را در برگرفته بود.از اين رو تلاش مي‌شد مانع از ارتباط عناصر بدنام با اوشده، بر تمايلات افسار گسيخته‌ي او لگام بزنند.با وجود همه اين نظارت‌ها از آنجايي كه طبع شاه متمايل به انجام اين كارها بود و نزديكانش نيز حدي براي كارهايشان نمي‌شناختند، در بسياري از موارد اخباري به بيرون انتشار مي‌يافت كه باب ميل وي نبود.ماجراي دستگيري «حسن قريشي»در سوئيس به جرم حمل و نگهداري مواد مخدر يكي از اين نمونه‌ها مي‌باشد.حسن قريشي كه از نزديكان شاه بود دستگيري‌اش اين شبهه را در سطح بين‌المللي به وجود آورد كه شاه نيز در اين ماجرا دست دارد.در همين زمان كشيده شدن پاي «هوشنگ دولو»و مقاله لوموند درباره اشراف پهلوي به شدت وجهه‌ي شاه را كه قصد مسافرت به اروپا داشت مخدوش كرد.راجع به هر كدام از اين موضوعات در جاي خود به تفصيل خواهيم نوشت، اما نكته حائز اهميت در اين جا نزديكي شاه با اين افراد و سپس هراسي است كه در دربار بعد از اين ماجراها به وجود آمده بود.علم در اين مورد مي‌نويسد:... من شخصاً داوطلب رفع و رجوع اين مشكل شدم چون مي‌توانست براي شاه عزيزم و مردم ايران بدنامي به بار آورد.(2)
.jpg)
به همين منظور از سوي شاه گروهي كه علم وزيردربار مسئول هماهنگ‌كننده آن بود،مأمور رسيدگي ودر واقع حل معضل شدند.اين گروه عبارت بودند از:امير متقي معاون دربار، پرويز خوانساري سفير ايران در ژنو و تعدادي از وكلاي مشهور سوئيس.همانگونه كه از اسناد مربوط به اين ماجرا مستفاد مي‌شود تلاش دربار معطوف به بيرون كشيدن پاي شاه از اين ماجرا و حفظ آبروي دربار بوده است نه كشور و ملت.(3)اهتمام دربار براي بي‌خبري مردم و افكار عمومي از كارهاي شاه تا حدودي باعث مخفي ماندن بسياري از زواياي تاريك حيات او شده است، با وجود اين و علي‌رغم همه اين تلاش‌ها اسناد و مداركي انتشار يافته است كه در كنار شواهد و قرائن بيروني مي‌تواند چهره‌ي واقعي شاه را از لابلاي آنها ترسيم كند.در يكي از اين اسناد كه از زبان «پري غفاري»(4)روايت گرديده صراحتاً به اعتياد شاه اشاره شده است: بزم‌ها و ضيافت‌ها برقرار است و جام‌ها به سلامتي ما تهي مي‌شود...محمدرضا بعضي شب‌ها بساط ترياك پهن مي‌كند.من هم گاهي بستي مي‌زنم. غلامرضا نجاتي (5)نيز به اعتياد شاه اشاره‌ي مستقيمي دارد.وي مي‌نويسد: ...شايع است[كه]شاه هفته‌اي سه بار بعدازظهرها به منزل يكي از دوستان نزديك خود مي‌رود و ترياك مي‌كشد. اين دوست شاه به احتمال زياد هوشنگ دولو بوده است.در خاطرات علم نيز بارها به اين موضوع و به تمايل شاه به كشيدن مواد مخدر اشاره شده است: شنبه 1349/2/12 به بوشهر رفتيم.شاهنشاه براي چاي سردي كه تقديم شد عصباني شدند.عصر برگشتيم، هنوز عصباني هستند.من فكر مي‌كنم عصبانيت شاه به علت وصول گزارش بحرين باشد.شب يكي از همراهان كه پيرمرد ترياكي است خواست به شاه ترياك تقديم كند بكشد (امير هوشنگ دولو)براي عصبانيت خوب بود.من شديداً مخالفت كردم عرض كردم من خودم bohemian[بي بند و بار]هستم ولي شاه ايران كه قاچاقچي را اعدام مي‌كند، حق ندارد لب به ترياك بيالايد.با آنكه شاه عصباني‌تر شدند، ولي با كمال انصاف عرض مرا قبول فرمودند. (6)ملكه‌ي مادر و همسر شاه نظارت دقيقي بر رفتار او داشتند و نسبت به كساني مانند دولو كه سابقه‌ي بدي در استعمال مواد مخدر داشتند ابراز تنفر مي‌كردند و مي‌كوشيدند تا شاه را از او دور نگه دارند.(7)اين حساسيت شايد به خاطر ترس آنها از كشيده شدن هر چه بيشتر پاي شاه به مواد مخدر و جلوگيري از آبروريزي رژيم در محافل داخلي و خارجي بوده است.علت همراهي دولو در سفرهاي داخلي و خارجي شاه فراهم كردن بساط ترياك وي بوده است .اين موضوع را فردوست نيز مورد اشاره قرار داده است: ...هرسال [دولو]با شاه به سن موريس مي‌رود تا هم به پا اندازي‌هايش ادامه بدهد و هم بساط منقل و وافو رش را جور كند.(8) در اين جا ذكر اين نكته نيز بي ارتباط نخواهد بود كه به گفته‌ي بسياري هوشنگ دولو هر روز ظهر يك كاسه آش براي شاه به دربار مي‌فرستاده و به اين موضوع در بسياري از محافل براي بيان نزديكي‌اش به شاه اشاره مي‌كرده است: ... سناتور نمازي به آقاي محمود ايازي مدير هتل آمباسادور در يك صحبت خصوصي اظهار داشت امروز سر ميز ناهار آقاي دولو به طوري كه مدعوين توجه نمايند آقاي دولو چند با از پيش خدمت سئوال نمود آيا غذاي شاهنشاه را به دربار بردند يا خير.پيشخدمت هم جواب داد بله قربان طبق معمول سر ساعت مقرر غذا را بردند...(9) آيا به راستي مي‌توان پذيرفت كه شاه به آن اندازه به آش و يا آب گوشت منزل دولو علاقه داشته است كه هر روز مي‌بايست يك كاسه از آن را بر سر سفره‌اش داشته باشد؟ (10)آيا آشپزخانه دربار نمي‌توانست چنين آشي بپزد؟ آيا شاه كه توان هر كاري را داشت نمي‌توانست آشپز منزل دولو را به دربار برده ودستور طبخ آن را بخواهد؟ به هر حال چندان منطقي به نظر نمي‌رسدكه باور كنيم اين موضوع صرف فرستادن آش بوده است. شايد در لواي اين كار دولو براي شاه چيز ديگري نيز مي‌فرستاده است و همان سبب ناراحتي خانواده شاه مي‌شده است.(11) مطالبي نيز در دست مي‌باشد كه به دست داشتن شاه در قاچاق مواد مخدر اشاره دارند.اين نوشته‌ها را بيشتر مطبوعات خارجي بيان كرده‌اند.در مقاله‌اي كه در مجله اشپيگل در شماره مورخ دوشنبه (12)13 مارس چاپ شده است به بررسي كشت، مبارزه و نقش شاه در قاچاق مواد مخدر اشاره شده است در بخشي از اين مقاله آمده است: ايران از طرفي قاچاقچيان مواد مخدر را تعقيب مي‌كند و از طرف ديگر قانون منع خشخاش را لغو مي‌نمايد زيرا 12000 از كشتزارهاي خشخاش به خانواده سلطنتي تعلق دارد. متخصصين كشف مواد مخدره سازمان ملل متحد اعلام داشته‌اندكه ايران بر خلاف ساير ممالك مواد مخدره مكشوفه را نابود نمي‌نمايد و به اين ترتيب كه 18454 كيلوگرم مواد مكشوفه از 1970- 329 كيلوگرم معدوم 152 كيلو براي مصارف طبي به كار رفته و 17973 كيلوگرم باقي مانده است. با اين شكل ظن اينكه ديپلمات‌هاي ايران براي تأمين ارز شاهنشاه خود هروئين و ترياك قاچاق مي‌كنند تازگي ندارد... با در كنار هم قرار دادن اين اسناد و رابطه شاه با قاچاقچيان بين‌المللي مثل «فليكس»و «هوشنگ دولو»اين موضوع اهميت بيشتري پيدا مي‌كند و ظن آن تقويت مي‌شود. 2-اعضاي خانواده سطنتي 1-2.اشراف در يكي از روزهاي سال 1298 ه ش در حومه شهر تهران و در زير يك چادر چرمي، اشراف 2 دقيقه قبل از برادرش محمد رضا متولد شد.اگرچه اشرف به لحاظ عاطفي ، روابط گرمي با پدرش ـ رضاشاه ـ نداشت اما از جهت جسارت و خودرأيي تحت تأثير پدر بود و از او تقليد مي‌نمود. (13)فردوست در مورد وي مي‌نويسد: اشرف قاچاقچي بين‌المللي بود و به طور مسجل عضو مافياي آمريكاست.او به هر جا كه مي‌رفت در يكي از چمدانهايش هرويين حمل مي كرد و كسي هم جرأت نمي‌كرد آن را بازرسي كند. اين مسئله توسط بعضي از مأمورين به من گزارش شد و من نيز به محمدرضا اطلاع دادم كه اشرف چنين كاري مي‌كند.محمدرضا دستور داد كه به او بگوييد اين كاررا نكند.همين!چه كسي به اشرف بگويد، من؟ موقعي كه خود محمدرضا نمي‌توانست يا نمي‌خواست جلوي اشرف را بگيرد، من كه بودم و چگونه مي‌توانستم!(14)
.jpg)
برعكس روحيه‌ي سلطه‌گر اشرف، برادر همزادش چندان به پدر نرفته بود و همين امر در دراز مدت باعث نفوذ فوق‌العاده‌ي اشرف بر وي شده و توانست او را به زير سلطه‌ي خود درآورد.(15)وي حتي در مورد ازدواج‌هاي شاه نيز به طور كامل دخالت و نظارت داشت.(16)نقل است كه رضاشاه هنگام خروج از ايران و تبعيدش به جزيره‌ي موريس خطاب به اشرف گفته بود:«از اين به بعد در خانواده پهلوي تو تنها مرد هستي.»(17)به اين ترتيب اشرف به قدرتمندترين فرد مملكت تبديل شد و در بسياري از امور داخلي و خارجي به اعمال نفوذ پرداخت.ديدار با رهبران خارجي از جمله اقدامات او است.(18)اين زن كه فردوست او را فاسدترين زن جهان معرفي كرده است (19)به كمك جايگاه خانوادگي و نفوذش بر شاه به انجام اعمال غيرقانوني پرداخته و به تدريج به عضويت باندهاي بين‌المللي قاچاق هرويين در آمد:...به هر حال، مسئله قاچاق مواد مخدر و رابطه‌ي اشرف با مافيا به تدريج علني شد و چند بار به افتضاح كشيده شد و در مطبوعات خارجي انعكاس يافت.مهمترين اين افتضاحات حادثه‌اي بود كه در نيس فرانسه براي او رخ داد.يكي دو سال قبل از انقلاب، [شهريور 1356]صبح زود اشرف از قمارخانه با اتومبيل به ويلايش حركت مي‌كرد و در كنارش دوست صميمي او به نام فروغ [خواجه نوري]نشسته بود.ناگهان اتومبيلي جلويش را سد مي‌كند و فروغ را كه از ترس به اشرف چسبيده بود با يك رگبار خلاص مي‌كند. بعدها مشخص شد كه آنها از مافيا بوده‌اند.(20)اشرف از يك سو در داخل ايران به كمك قدرتش به ترك‌تازي در ترانزيت مواد مخدر از مرزهاي شرقي به غرب و از سوي ديگر با استفاده مصونيت ديپلماتيكي كه داشت به حمل و نقل مواد مخدر به خارج اشتغال مي‌ورزيد.ماجراي «فرودگاه كوانترن»يكي از اين موارد مي‌باشد.بر اساس مستندات موجود، در نوامبر 1961 در فرودگاه كوانترن چمدان‌هاي اشرف مورد تجسس مأمورين بازرسي فرودگاه قرار گرفته و مقدار زيادي هرويين در آنها كشف مي‌گردد، اما مأمورين فرودگاه وي را به خاطر مصونيت ديپلماتيك آزاد مي‌كنند.در هنگام انتشار خبر دستگيري قريشي و كشيده شدن پاي دولو به ماجرا، مجدداً اين خبر از سوي روزنامه‌هاي اروپايي مطرح و به طور مبسوط به آن پرداخته مي‌شود.(21)از آنجايي كه اشرف و حتي خانواده‌ي سلطنتي به قاچاق مواد مخدر اشتهار داشتند، لذا اين موضوع به سرعت در محافل بين‌المللي مطرح شد و حيثيت رژيم پهلوي را بيش از پيش مخدوش كرد. انتشار مقاله «لوموند» درباره اين ماجرا، مصادف بود با ماجراي قريشي و سفر محمدرضا شاه به اروپا، به همين جهت حساسيت زيادي در داخل و خارج كشور ايجاد كرد، به طوري كه فرح ديبا اين اقدام را توطئه‌اي عليه خانواده سلطنتي از سوي دشمنانشان عنوان كرد. وي به نقل از «علي مسعودي» خبرنگار مجله‌ي neue Post چاپ هامبورگ در اين مورد گفته است: عليا حضرت فرح شهبانوي ايران با صداي لرزان فرمودند:«دشمنان همسر من از هيچ پليدي احتراز نمي‌كنند...همسر من به هركاري دست مي‌زنند تا ريشه‌ي اين آفت از كشور ما كنده شود.شهبانو از فرط تأثر به شدت گريستند.«بچه‌هاي من نبايد از اين اتهام ناروا و زشت باخبر شوند...»(22) به دنبال انتشار اين مقاله رژيم به سرعت واكنش نشان داد و با كمك وكلاي (23)ورزيده‌اي به نامهاي lemaire و gueff از منظر حقوقي به پيگيري مسئله پرداخت.(24) به همين منظور طي مذاكرات و جلسات كه گاهي به صورت تهديد و گاهي نيز به صورت تطميع بوده است نهايتاً روزنامه لوموند را كه در آن زمان دچار مشكلات مالي بود مجبور به جوابيه در رد آن مقاله نمودند.در راستاي اين اقدامات عليه لوموند مقامات كشور سوئيس نيز به پاسخ در رد اين ادعا وادار گرديدند.(25)به اين ترتيب ماجرايي كه در صحت آن ترديد وجود نداشت و بر مبناي آن نيز در همان زمان كتابي منتشر شد، يك ادعاي دروغين و سوءتفاهم مطرح گرديد و حتي روزنامه‌ي لوموند مجبور به عذرخواهي رسمي و هم چنين جمع‌آوري كتاب «millebe»كه بر اساس همين خبرچاپ شده بود گرديد.(26)روزنامه لوموند مورخه‌ي 23 ماه مه در صفحه‌ي آخر ستون سوم خبر زير را منتشر كرد :«دولت سوئيس تكذيب كرده كه والا حضرت اشرف در جريان مواد مخدره دخالتي داشته است»(27)اين ماجرا علاوه بر اين كه از فساد رژيم پرده برداشت، به خوبي از قدرت آن براي اعمال نفوذ بر رسانه‌هاي اروپايي حكايت مي‌كند.اشرف در داخل كشور، بزرگترين قاچاقچي مواد مخدر بود و تا آخرين روزهاي حيات رژيم نيز به آن اشتغال داشت. وي به خاطر بي‌پروايي‌اش در اين كار حتي چندين بار نيز مورد عتاب شديد شاه قرار گرفت.در اين جا بخش مربوط به اشرف را با نقل سندي به تاريخ 1338/2/16به پايان مي‌رسانيم: يكي از بانوان نزديك به والا حضرت اشرف پهلوي اظهار داشته چندي قبل از مسافرت شاهنشاه به شيراز بين معظم‌له و والا حضرت در امر قاچاق مواد مخدر گفتگو و مجادله مي‌شود و اعليحضرت همايون شاهنشاه كه هميشه نسبت به والاحضرت اشرف پهلوي احترام خاص قائل بوده‌اند در مواد مخدره و شركت در مقاطعه كاري شركت آسفالت راه با عصبانيت تذكراتي مي‌دهند و حتي در پاسخ والاحضرت كه با تندي در حضور برادر تاجدار خود صحبت مي‌كرده فرموده‌اند در صورت تكرار دستور خواهند داد كه جلوگيري شود و روي اين اصل از روز مذكور تاكنون بين شاهنشاه و والاحضرت اشرف پهلوي كدورت ايجاد شده و در حال قهر مي‌باشند. گوينده افزوده علت عصبانيت شاهنشاه گزارشي بوده كه از طرف پليس بين‌المللي در مورد شركت والاحضرت در امر قاچاق مواد مخدره به تهران مخابره شده است. (28) 3-برادران شاه فرزندان رضاشاه از سه همسر وي بودند.براساس اسناد و مدارك موجود غالب آنها بدون استثنا در قاچاق مواد مخدر نقش داشته‌اند.برادران شاه علي‌رغم آگاهي صريح محمدرضا از اقدامات و فعاليت‌هايشان هرگز به طور جدي از سوي وي مورد مؤاخذه قرار نگرفتند.شاه همانگونه كه دست اشرف را در مسائل اقتصادي باز گذاشته بود نسبت به اين برادران نيز خصوصاً در مسائل غيرسياسي تساهل فراواني اعمال مي‌كرد و دست آنها را در انجام كارهاي غيرقانوني باز گذاشته بود.يكي از عرصه‌هايي كه اين شاهپورها در آن به شدت فعاليت مي‌كردند قاچاق مواد مخدر بود به طوري كه از اين طريق ثروت زيادي كسب كرده و شديداً به آن آلوده شده بودند. 1-3 غلامرضا غلامرضا تنها فرزند ملكه توران بود.اسناد موجود وي را يكي از قاچاقچيان بين‌المللي معرفي كرده‌اند كه در ترانزيت مواد مخدر از شرق به غرب ايران نقش عمده‌اي را ايفا مي‌كرده است. غلامرضا مانند ديگر اعضاي خاندان سلطنتي از نفوذش نهايت سوءاستفاده را برده و از اين طريق مخالفان خود را شديداً تنبيه يا تهديد مي‌كرد.بهترين نمونه براي نشان دادن روحيه‌ي قانون‌گريز غلامرضا، ماجراي برخوردش با يكي از مأمورين مبارزه با مواد مخدر در كرمانشاه است. غلامرضا با كمك مجموعه‌اي از افراد متنفد و سرشناس در تهران و ديگر استان‌هاي كشور مبادرت به ترانزيت مواد مخدر نموده و به همين منظور در برخي استان‌هاي مرزي مانند كرمانشاه دست به تشكيل باندهاي قاچاق مواد مخدر نموده و از قاچاقچيان حمايت مي‌كرد.در سال 1336 تعدادي از مأمورين درستكار كرمانشاه دست به مبارزه‌ي وسيع عليه قاچاقچيان زده و با شدت با آنها به مبارزه پرداختند و حتي تعدادي از آنها را نيز به قتل رساندند، اين سخت‌گيري بسياري از قاچاقچياني كه تاب محدود شدن منافعشان را نداشتند به واكنش واداشت.به اين ترتيب پاي غلامرضا كه او نيز منافعش به خطر افتاده بود به ماجرا كشيده شد. برخورد اين شاهزاده‌ي پهلوي با مأمورين مبارزه با مواد مخدر بسيار تأسف‌آور بود. در اينجا براي آگاهي بيشتر از برخورد غلامرضا با مأمورين صديق كرمانشاه و نيز نام كساني كه در اين ماجرا نقش داشته‌اند سندي ذكر مي‌شود:
.jpg)
اطلاع واصله حاكي است قاچاقچيان كرمانشاه و ناحيه غرب كه به وارد كردن اجناس قاچاق و خارج كردن گوسفند ـ ترياك و عرق قاچاق اشتغال دارند از طرف افراد متنفذ و سرشناس در تهران حمايت و پشتيباني مي‌شوند.از جمله رياست يكي از اين دستجات در تهران با دولتشاهي از ـ بستگان والاحضرت شاهپور غلامرضا پهلوي است و سناتور جمال امامي، سرهنگ دولتشاهي، علياحضرت ملكه عصمت ـ فرماندار و استاندار كرمانشاه نيز از دسته مذكور جانبداري مي‌نمايند.يكي از رؤساي سابق مرزباني كرمانشاه مي‌گفت در زمان تصدي وي با شديدترين وضع با قاچاقچيان مبارزه مي‌شد و حتي در برخورد با قاچاقچيان چند سرباز و قاچاقچي كشته شدند به طوري كه قاچاقچيان كمتر موفق به حمل و نقل قاچاق مي‌شدند ولي پس از چند روز والاحضرت شاهپور غلامرضا پهلوي به عنوان شكار به كرمانشاه تشريف‌فرما شده و بلافاصله مشاراليه را احضار و خطاب به وي مي‌گويند (سرهنگ آدم‌كشي بس است تو را براي كشتن مردم نفرستاده‌اند)و با اينكه در پاسخ والاحضرت به عرض مي‌رساند كه كشته‌شدگان از افراد قاچاقچي بوده و حتي چند سرباز را به كشتن داده‌اند معهذا والاحضرت مجدداً با تشدد اظهار مي‌دارند (احتياج به جواب نيست گفتم كه متوجه باشي).سرهنگ مذكور اضافه نموده پس از اين جريان قاچاقچيان با آزادي بيشتري به كار پرداخته‌اند و در اين ميان تنها سرلشگر عزيزي مايل به مبارزه با قاچاقچيان مي‌باشد.(29) از اين سند چند نكته مستفاد مي‌شود.نخست اينكه بسياري از افراد متنفذ و سرشناس از غلامرضا گرفته تا فرماندار كرمانشاه و...در قاچاق مواد مخدر نقش داشته‌اند.دوم اينكه غلامرضا مأمورين مبارزه با مواد مخدر را تهديد به عدم مداخله در اين موضوع مي‌كند.سوم اينكه در پايان سند گفته مي‌شود كه سرلشگر عزيزي مايل به مبارزه با قاچاق است، نه اينكه مبارزه مي‌كند و اين حاكي از اين واقعيت تلخ است كه سرلشگر مذكور تحت فشار بوده است.
.jpg)
2-3 حميدرضا وي كوچك‌ترين فرزند رضاشاه از ملكه عصمت بود.حميدرضا را بايد بعد از اشرف فاسدترين فرزند خاندان پهلوي دانست.او از يك سو در فسادهاي اخلاقي غرق بود و از سوي ديگر در فروش و هم چنين استعمال مواد مخدر به حد جنون‌آميزي افرط مي‌كرد.حميدرضا دوستان متعددي از همه‌ي اقشار داشت كه وجه تشابه همه آنها بي بند و باري و دست داشتن در مفاسد اجتماعي بوده است.كافيست نگاهي گذرا به زندگي اين شاهزاده مغموم بيندازيم كه به گفته يكي از دوستانش همواره از وضعش شاكي و گريه مي كرده است (30)، يا چگونه از هر وسيله‌اي براي كام جوييش استفاده مي‌كرده است.در حلقه‌ي نزديكان حميدرضا زني به نام «هما خامنه»وجود داشت كه ظاهراً همسر او بوده و از ايشان هم صاحب فرزنداني نيز بوده است، اما به نص صريح اسناد اين فرزندان غيرشرعي بوده و حميدرضا مسئوليت آنها را برعهده گرفته است.هما و حميدرضا هر دو به هرويين اعتياد داشته‌اند.در يكي از اسناد آمده است: همسر حميدرضا به نام هما مثل خود والاحضرت معتاد به هروئين است و در عين حال سابقه نامطلوبي از لحاظ عصمتي دارد، حتي با دارو دسته پري غفاري دم‌ساز است و خانه‌اي در تخت جمشيد دارد و اصولاً زن شرعي والاحضرت نبوده و دو بچه فعلي آنها به نام بهزاد و نازك به طورغيرشرعي به دنيا آمده‌اند وتنها وقتي خواسته‌اند به لندن بفرستند يك كلاه شرعي درست كرده اند و برايشان شناسنامه گرفتند ...(31 ) اين زن نه چندان خوشنام به شدت مورد علاقه‌ي حميدرضا بوده و به اين جهت ازتمام كارهاي نامشروعش چشم‌پوشي، به طوري كه حتي دربرابرخيانت‌هايش نيزسكوت مي‌كرده است.(32)اين زن در كنار فساد اخلاقي، به هرويين اعتياد شديدي داشت و به همراه حميدرضا مرتباً آن را استعمال مي‌كرد.مفاسد حميدرضا و هما محدود به اين دو فقره نمي‌شود، چرا كه در پرونده آنها ماجراي يك قتل هم وجود دارد.توضيح آنكه حميدرضا با يكي از چهره هاي مشهور به نام «فلور»ارتباط نامشروع داشته و از اين رهگذر او را حامله مي‌كند . فلور بدون جلب نظر حميدرضا و براي باج‌ستاني و يا شايد مهر مادري مبادرت به حفظ جنين مي‌كند، حميدرضا كه از اين ماجرا آگاه مي‌شود پس از اينكه موفق به جلب نظر فلور براي سقط جنين نمي‌شود، به همراه هما به منزل ايشان رفته و او را به قتل مي‌رسانند.(33)حميدرضا پس از اين ماجرا به خارج از كشور گريخت و پس از آنكه آب‌ها از آسياب افتاد مجدداً به ايران بازگشت، بدون اينكه هرگز به طور جدي در اين مورد بازخواست و مجازات شود.قانون‌گريزي حميدرضا محدود به اين موارد نمي‌شود.وي كه از فروشندگان عمده‌ي مواد مخدر بود بارها از موقعيت خانوادگي‌اش براي جابه‌جا كردن مواد مخدر استفاده مي‌كرده است.وي در مواردي خود به شرق ويا غرب كشور رفته و به وسيله خودرو شخصي‌اش مواد مخدر را به تهران مي‌آورده است، بدون اينكه مامورين بازرسي توان جستجوي خودرو او را داشته باشند.در سندي آمده است: در پاره‌اي از محافل راجع به دخالت والاحضرت شاهپور حميدرضا پهلوي در امر قاچاق مواد مخدر(هروئين و كوكائين)و حمل و نقل مواد مزبور به نقاط مختلف كشور هنگام مسافرت به شهرستان‌ها به عنوان شكار مطالبي به گوش رسيده و گفته مي‌شود يكي از افسران ارتش (سرهنگ)هم در اين مورد با ايشان همكاري نزديك دارد و از جمله در مسافرت اخير والاحضرت به ماكو به عنوان شكار مقداري هروئين و كوكائين وارده از كشور تركيه توسط مشاراليه به تهران حمل گرديده است.(34) حميدرضا به دليل اعتيادي كه داشت منزلش را به محلي براي معتادين تبديل كرده و همانگونه كه در بالا نيز گفته شد همواره كساني از نزديكان و دوستانش در آنجا در حال استعمال مواد مخدر بودند.اين شاهزاده به اين نيز بسنده نكرد و مرتباً براي كشيدن هروئين و ترياك به منازل كساني كه فروشنده و يا خود مصرف كننده‌ي آن بودند در رفت و آمد بوده است.همين مسئله بارها در اسناد ساواك منعكس شده و او را براي اينكه شأن خاندان سلطنتي را مخدوش مي‌كند مورد سرزنش قرار داده‌اند.(35)از جمله كساني كه وي به منزل آنها رفت و آمد داشته و در آنجا به مصرف مواد مخدر مي‌پرداخت مي‌توان به سردار اسعد بختياري و پسرانش گودرزخان ايلخاني و هرمزخان ايلخاني، حسن فرجاد، و هاشم روياني اشاره كرد.(36)حميدرضا همچنين در گرفتن رشوه براي آزاد كردن فروشندگان مواد مخدر و يا كساني كه دستگير شده بوده‌اند ابايي نداشته و بارها اقدام به اين كار كرده است.وي حتي در يك مورد بدون در نظر گرفتن بازتاب آن در سطح جامعه خود شخصاً به زندان رفته و فردي را كه با چند كيلو هروئين دستگير شده بود،آزاد كرد.(37) 1-2-3.هرويين حميدرضا فعاليت حميدرضا در قاچاق هرويين به جايي رسيد كه او بهترين نوع آن را توليد مي‌كرد و از اين بابت شهرتي بسزا يافت.در سندي گويا كه حاكي از قاچاق‌فروشي وي مي‌باشد چنين بيان شده است: يكي از قاچاقچيان مواد مخدر به طورخصوصي به وكيل خود اظهار داشته شاهپورحميدرضا پهلوي با همكاري نعمت‌الله كلان كارمند شهرباني كه سمت رياست دفتر مشاراليه را دارد و تقي علوي كيا برادر تيمسار علوي كيا قائم مقام سابق سازمان امنيت كه در خيابان تخت جمشيد دفتري دارند و به كمك ايادي ديگر باندي براي قاچاق مواد مخدر تشكيل داده و توسط چند نفر از كارمندان و سهامداران شركت‌هاي هوايي مواد مخدره مخصوصاً هروئين را از خارج از ايران وارد و در تهران و شهرستان‌ها پخش مي‌كنند و در اين كار حسن عرب نيز همكاري نزديك دارد و اغلب شب‌ها در فرودگاه مهرآباد در دفتر شركت‌هاي هواپيمايي بالاخص ايران اير مي‌نشيند.گوينده افزوده شاهپور حميدرضا براي پخش رقم بزرگ اين مواد شخصاً به عنوان شكار مواد مذكور را از تهران به شهرستان‌ها و از شهرستان‌ها به تهران حمل مي‌نمايد و چند نفر از افسران و درجه‌داران نيروي هوايي نيز با مشاراليه همكاري مي‌كنند و مواد اوليه (ترياك)را نيز از شهرستان‌هاي (تبريز، رضائيه، نيشابور، مشهد)براي مشاراليه به تهران حمل و تحت نظر وي پخش مي‌نمايند و در حال حاضر معروف‌ترين هروئين در تهران به نام هروئين حميدرضا مي‌باشد كه بين مصرف‌كنندگان و قاچاقچيان معروف مي‌باشد.(38) مفاسد خانواده‌ي پهلوي محدود به اين افراد نبوده است به طوري كه حتي فرزندان آنها نيز درگير مواد مخدر بوده‌اند.اين افراد بيشتر به مصرف آن اعتياد داشتند.به طور مثال مي‌توان به پسر حميدرضا اشاره كرد كه به مواد مخدر معتاد و به همين جهت نيز بارها تحت مراقبت پزشكي قرار گرفت.(39) مورد ديگر دستگيري «بهزاد پهلوي»در فرودگاه «هيث‌رو»انگلستان مي‌باشد.وي در فرودگاه مذكور با مقداري حشيش دستگير و 50 ليره نيز جريمه ولي با كمك سفير ايران در انگلستان آزاد مي‌شود.(40) 3-3.محمود رضا محمود رضا برادر ديگر شاه نيز مانند اكثر اعضاي اين خانواده در قاچاق مواد مخدر دست داشته است.او در مزرعه‌ي بزرگش به كشت خشخاش مبادرت مي‌ورزيد.اين شاهزاده پهلوي علاوه بر فروش مواد مخدر شديداً به آن اعتياد داشته و ظاهراً به همين خاطر نيز از شاهزادگي عزل شده است.(41)محمود رضا ظاهراً بخشي از اين ترياك‌ها را كه در مزرعه‌اش توليد مي‌كرده است به دولت و باقي مانده را در بازار آزاد مي‌فروخته است.(42) 4-شهناز پهلوي از ديگر اعضاي آلوده‌ي خانواده پهلوي «شاهدخت شهناز»همسر «خسرو جهانباني»اولين فرزند محمد رضا از فوزيه بود. به گفته علم هدف خسرو از اين ازدواج صرفاً ارثيه شهناز بوده است؛ به همين دليل نيز او را معتاد مي‌كند.علم در اين مورد مي‌نويسد:
.jpg)
...با والاحضرت شاهدخت شهناز كه مدتي ملاقات نكرده بودم، برحسب امر خودشان ملاقات كردم.مي‌خواستند بدانند چرا من دوري مي‌كنم.خيلي صريح عرض كردم، اعمال شما برخلاف منافع شاهنشاه است.من نه تنها دوري مي‌كنم، جلوي حركات شما را هم مي‌گيرم.فكر نكنيد چون دختر شاهنشاه هستيد من باكي دارم.شوهر شما هم پسره‌ي جعلق ...پدرسوخته‌ايست، شما را با دادن قرص (ال.اس.دي)و حشيش تحت تأثير و نفوذ خود گرفته.شما هم ديگر از بين رفته‌ايد.شاهنشاه تبرعاً شما را نگاهداري مي‌كنند. خيلي شاهزاده خانم متأثر شدند.(43) در سال 1337 در محافل تهران شايع شد شماره‌اي از مجله تايم كه به تهران ارسال شده بود تماماً از طرف سازمان اطلاعات و امنيت كشور سانسور و دو صفحه وسط آن بريده شده بود.مندرجات دو صفحه حذف شده توسط يك مخبر آمريكايي درباره قاچاق مواد مخدر و باند قاچاچيان هروئين و كوكائين در ايران بود و اشرف پهلوي، محمد رضا پهلوي و ملكه مادر به ترتيب از گردانندگان باند فروشندگان مواد مذكور در خاورميانه و ايران معرفي شده بودند. 5-رجال و متنفذين دربار در كنار شخصيت‌هاي سياسي و صاحب منصبان رسمي، در محافل خصوصي و شخصي شاه افرادي وجود داشتند كه داراي قدرت فراواني بودند.اين رجال و شخصيت‌هاي نزيك به شاه كه اندروني وي را تشكيل مي‌دادند، بعضاً قدرتي فراتر از همه مقامات رسمي كشور دارا بودند.اين افراد بزم‌ها و مجالس شاه را آراسته و جزو محارم خصوصي او به حساب مي‌آمدند. درباره اين افراد به درستي گفته شده است كه: «محفل دروني در حال حاضر شامل تعدادي از مقامات است كه رابطه‌ي آنها با شاه براساس اعتماد و اطمينان متقابل برقرار شده است. آنها بيشترين نفوذ را بر شاه داشته وبراي دسترسي به بخش‌هاي مهم اجتماع كانال‌هاي مهمي را ايجاد مي‌نمايند.»(44)در ميان اين جمع خصوصي شاهانه، يكي از مهمترين افراد امير هوشنگ دولو بوده است. 1-5. امير هوشنگ دولو دولو از يك خانواده‌ي قاجاري و از دوستان بسيار نزديك محمد رضاشاه به حساب مي‌آمد.وي از طريق همين دوستي ثروت بسيار زيادي به دست آورده و به پدر خاويار ايران معروف گرديده بود. (45) دولو به جهت ارتباط نزديكش با شاه از نفوذش استفاده كرد ه و به گفته‌ي فردوست بسياري از افرادي را كه به دنبال قدرت و يا كسب مقامي بودند به شاه معرفي مي‌كرد.(46)دولو به مواد مخدر اعتياد داشت و جزو معتادين رسمي به حساب مي‌آمد.به همين علت از سوي شاه سهميه‌ي روزانه‌ي مرتبي براي وي در نظر گرفته شده بود.(47)شايد يكي از دلايل نفرت فرح ديبا و ملكه‌ي مادر از ايشان به خاطر همين اعتياد و نيز كارهايي كه در صفحات قبل به آن اشاره شد بوده است. (48)دولو در كنار مصرف مواد مخدر از قاچاقچيان بين‌الملي و عضو مافياي بين‌الملي بوده است.در نامهاي از گمركات كل سوئيس به دادستاني اين كشور در سال 1960م در مورد وي آمده است: مأموران گمرك سوئيس به شخصي به نام هوشنگ دولو(تبعه ايران و مقيم پاريس)كه در قاچاق هروئين [دست دارد و]ظاهراً شيره‌كش خانه‌اي را در آپارتمان خود در پاريس داير كرده است.[مشكوك‌اند.]چون امكان دارد آقاي دولو از خطوط هوايي و فرودگاه‌هاي سوئيس براي قاچاق مواد مخدر استفاده كند تدابير لازم عليه نامبرده اتخاذ شود.(49) با اشتهار دولو به قاچاق مواد مخدر، يكي از مهمترين رسوايي‌هاي رژيم پهلوي در سطح بين‌المللي مربوط به ماجراي كشيده شدن پاي وي به قاچاق مواد مخدر در سوئيس بوده است.راجع به اصل موضوع در ذيل نام قريشي به تفصيل سخن خواهم گفت.در اين جا فقط به بخشي كه مربوط به دولو است مختصراً اشاره خواهيم كرد.(50)در يكي از سفرهاي شاه به اروپا در سال 1350 علي‌رغم مصونيت ديپلماتيك دولو كه از همراهان شاه بود، پليس سوئيس منزل وي را مورد بازرسي قرار داده و مقداري مواد مخدر از اتاق وي كشف مي كند.دولو به دليل بيماري قلبي مورد تجسس قرار نگرفته و به ايران بازگردانده مي‌شود.(51)در همين زمان حسن قريشي نيز در سوئيس با مقداري ترياك دستگير مي‌شود كه در هنگام بازجويي ترياك ها را متعلق به دولو مي‌داند.(52)كشيده شدن پاي دولو به اين ماجرا غيرمستقيم حملات مطبوعات را متوجه محمدرضا شاه كرده و رژيم پهلوي را مورد انتقاد قرار مي‌دهند كه در قاچاق مواد مخدر نقش دارند.(53)اين ماجرا چندين ماه دربار پهلوي را به خود مشغول و آنها را مجبور به خرج هزينه‌هاي هنگفتي براي پاك كردن اين رسوايي كرد. به همين منظور باب مكاتبه‌اي دو سويه ميان دربار و سفارت ايران در برلين گشوده و مبادرت به استخدام وكلاي خبره‌اي در كشور سوئيس كرد. اين وكلا كه معروف‌ترين آنها «ريموند نيكوله» و «ژان پل بوئوسو» بودند، با برقراري ارتباط با مقامات سياسي و قضايي كشور سوئيس سرانجام با وعده و وعيد قاضي پرونده آقاي «وبر»را راضي به صدور حكم به نفع دولو كردند. (54) دولو كه در اين زمان در ايران تحت درمان و مراقبت‌هاي پزشكي بود پس از اطمينان از نظر قاضي پرونده و به منظور حفظ آبروي خود و دربار راضي به بازگشت به سوئيس به منظور حضور در دادگاه گرديد.(55)اسدالله علم در خاطراتش به خوبي اين موضوع را مورد موشكافي قرار داده و انعكاس آن را در دربار بيان كرده است.وي مي‌نويسد: ... شام در كاخ ملكه مادر ـ شاه با برنامه ما مبني بر فرستادن دولو به سوئيس در پس فردا مخالفت كرد. تذكر دادم كه ترتيب آن كار داده شده و وكيلش كه يكي از مبرزترين وكلاي اروپاست در فرودگاه از او استقبال خواهد كرد و خيال دارد همانجا در فرودگاه طي يك كنفرانس مطبوعاتي حملاتش را به مقامات سوئيس آغاز كند. اگر دولو نرود، ما امكان پيروزي روابط عمومي‌مان را از دست مي‌دهيم. شاه همچنان نگران سلامتي دولو است كه ممكن است زير بار اين فشار از پا درآيد ولي من به او اطمينان دادم كه مردك حالش كاملاً مناسب است و از عهده سفر بر مي‌آيد. يكبار ديگر تأكيد كردم كه طبق قرار عمل كنيم. شاه گفت: تو تحت تأثير وكيل هستي كه هر حرف مزخرفي را بگويد مي‌پذيري. من هم با عصبانيت و بدون لحظه‌اي فكر گفتم: در اين صورت اعليحضرت هم زير طلسم امير هوشنگ دولو قرار دارند... (56) بازگشت دولو به سوئيس، از سوي مطبوعاتي كه به احتمال زياد از سوي وكلاي وي توجيه شده بودند؛ نشانه‌اي از پاكي و صداقت او معرفي شد و در اين مورد تبليغات وسيعي به راه انداختند. (57) اين پرونده نيز مانند پرونده اشرف كه در صفحات قبل به آن اشاره گرديد نهايتاً به سود دولو مختومه و وي نيز از اتهامات وارده تبرئه گرديد. (58) نكته جالب در اين ماجرا پاسخ‌هاي ضد و نقيض قريشي به بازپرس پرونده بود، به طوري كه وكلاي دولو در مذاكراتي كه با دربار داشتند اين موضوع را بارها مطرح و از دربار خواستند مانع از اظهار اين بيانات از سوي قريشي شوند؛ چرا كه بنا به عقيده آنها اين تناقض‌گويي مي‌توانست سبب پيچيدگي پرونده شود. شايد در پشت اين ترس، موضوع كشيده شدن پاي شاه در ميان بوده است. (59) پس از تبرئه شدن دولو، قاضي پرونده كه نهايت مساعدت را نسبت به وي و دربار ابراز كرده بود و به منظور قدر داني از سوي دربار براي مسافرت به ايران دعوت گرديد. (60) اين پرونده باعث شد وجهه رژيم مجدداً مورد تعدي واقع و روزنامه‌هاي اروپايي تندترين مطالب را عليه رژيم و در رأس آن شاه بيان كنند. در اينجا اين سئوال پيش مي‌آيد كه آيا محمدرضا شاه در مورد فعاليت‌هاي نزديك‌ترين دوستش تا به اين اندازه بي خبر بوده است؟ يا اين كه اطلاع داشته و در اين همراهي مسائلي بوده است كه اسناد به آن اشاره نكرده اند؟ دولو در داخل كشور نيز چندين بار رسوايي‌هايي به بار آورد و هر بار با اغماض ملوكانه مواجه گرديد. در يكي از اين موارد اتومبيل وي در مسير كرمان به تهران تصادف كرد و در آن مقدار زيادي ترياك و هروئين كشف گرديد. در اين مورد علم مي‌نويسد: موضوع بر سر اين است كه باز آقاي دولو از اصفهان به تهران ترياك حمل مي‌كند. با آن كه چون معتاد رسمي قلمداد شده، از طرف مقامات دولتي به او ترياك به طور رسمي مي‌دهند. باري ايشان سي كيلو ترياك از اصفهان به تهران مي‌آورد كه اتومبيل او برگشته (البته خودش نبوده) و زن راننده كشته مي‌شود.و به اين علت دادستان و بازپرس قم پرونده تشكيل مي‌دهند ( قتل غير عمد همسر راننده)و معلوم مي‌شود در اتومبيل سي كيلو ترياك هم بوده. اتومبيل مال كيست؟ مال آقاي دولو. شاهنشاه فرموند چون اجازه كشت ترياك در اصفهان گرفته بود اشكال ندارد كه اقدام كنيد گرفتار نشود. من بعد از شام فوري رئيس ژاندارمري را خواستم و او به من گفت كه علاوه بر ترياك، هروئين هم در اين اتومبيل بوده است. آن هم به مقدار زياد... ما كه براي يك گرم هروئين يك خانواده را به بدبختي مي‌نشانيم و صاحب آن را اعدام مي‌كنيم، به چه صورت مي‌توان جلوي اين قضيه را گرفت. (61) 2-5. حسن قريشي حسن قريشي يكي از تجار ايران مقيم سوئيس بود كه در اواخر سال 1350 به جرم نگهداري 35 گرم مادهي مخدر از نوع ترياك به وسيله پليس سوئيس دستگير مي‌شود. (62) قريشي را بايد از دوستان نزديك محمدرضا شاه دانست كه تقريباً وظايفي شبيه دولو را بر عهده داشت ـ البته با دامنه‌ي بسيار كمتر. يكي از اين وظايف مشترك ميان قريشي و دولو مهيا كردن بساط عشرت شاه بوده است. علم در نوشته‌هايش در اين مورد مي‌نويسد: [شاه] دستور داد به ايكس [حسن قريشي] يادآوري كنم كه هر بار زني تماس مي‌گيرد به دولو گزارش بدهد و نه مستقيماً خود او. معني اين پيام را درك نكردم و او در توضيح گفت:مي‌داني، آدم‌هاي ايكس براي جلب نظر من بيش از حد خوش‌خدمتي مي‌كنند و در مواقعي براي انجام خدمات غيراخلاقي‌شان با هم رقابت مي‌كنند كه امتياز بيشتري بگيرند. (63) اما در مورد نقش قريشي در حمل و نگهداري مواد مخدر بايد به اين حادثه اشاره كرد.وقتي شاه بنا بر عادت مألوف براي تفريح سالانه به سوئيس رفت پليس كشور سوئيس در بازرسي‌هاي خود از محل كار قريشي مقداري مواد مخدر از وي كشف مي‌كند. در بازپرسي‌هاي اوليه از قريشي، پاي افراد ديگري به ميان كشيده شد كه غالباً از رجال سرشناس كشور به حساب مي‌آمدند. يكي از افراد امير هوشنگ دولو بود كه در صفحات قبل به آن اشاره گرديد. قريشي در اعترافاتش عنوان كرده بود كه در يك ميهماني خصوصي ناهار كه افرادي مانند: دكتر ديبا، انصاري، ستوده و چند تن ديگر نيز حضور داشته‌اند اين ترياك را از آقاي دولو دريافت داشته است تا به آقاي خسرو قشقايي كه از مخالفين رژيم بوده است در آلمان تحويل دهد. واسطه اين امر خانم والون منشي قريشي بوده است. (64) قريشي اين ماجرا را توطئه‌اي از سوي «دكتر گوركن» از شركاي سابقش در شركت «سادينكو» براي تصفيه حساب و بدنام كردنش مي‌دانست. (65) راجع به آن شركت بايد گفت كه اين شركت را قريشي در سوئيس تأسيس كرده بود و مجوز فعاليت‌هايش تهيه مواد اوليه براي كارخانه‌هاي داروسازي بود. لازم به توضيح نيست كه بخش اصلي اين داروها از ترياك تأمين مي‌گرديده است. در سندي كه يك شخص ناشناس براي قريشي فرستاده، آمده است: از آقاي باجر در لوزان خواهش كردم تا اين مسئله را بررسي كند. وي قضيه را به قرار زير برايم شرح داد: باجر با دو شركت سيبا و گايگي مذاكره و گفت‌وگو كرده كه هر دوي آنها [در داروهايشان] از مقادير فراواني ترياك استفاده مي‌كنند و براي تهيه ترياك سازماني در اختيار دارند. سيبا ـ گايگي احتمالاً براي ايجاد سازماني براي تهيه ترياك ايران علاقه‌مند خواهند بود. بدين منظور، آقاي باجر در حال حاضر سرگرم گفت‌وگو با آن‌هاست. به محض اين كه وي امكانات محسوسي بيابد با ما تماس خواهد گرفت. از تو مي‌خواهم كه در تهران تمهيدات لازم را به عمل آوري تا اين قضيه به تو واگذار شود و كسي جايگزين تو نگردد. نبايد به خود اجازه بدهيم كه وجهه‌ي خودمان را مقابل سيبا ـ گايگي از دست بدهيم.(61) به اين ترتيبي و با توجه به مطالب گفته شده بعيد نيست كه قريشي از طريق دولو كه در ايران از قاچاقچيان سرشناس بوده است ترياك مورد استفاده براي شركت سايكو را تهيه مي‌كرده است. در ماجراي دستگيري قريشي، دربار براي جلوگيري از رسوايي‌اش براي هر سه متهم اصلي پرونده يعني دولو، قريشي و قشقايي وكيل گرفته و با خرج هزينه‌هاي هنگفت و دادن هداياي فراوان توانست كه غائله را بخواباند. (67) پي نوشت ها: 1 ـ فردوست، حسين، ظهور و سقوط سلطنت پهلوي، ج 1، تهران ،اطلاعات، 1370، ص72. 2 ـ علم، اسدالله، گفتگوهاي من با شاه، ج 1، تهران، طرح نو، 1371، صص 322 ـ 321. 3 ـ در اين مورد ر.ك. كوچكيان فرد، حسين، «رسوايي در سوئيس»، فصل نامه تاريخ معاصر ايران، س 1، شمـ4، زمستان 76، ص 145. در اين مقاله نويسنده تعداد زيادي از اسناد مربوط به اين ماجرا را آورده است. 4 ـ غفاري، پروين، تا سياهي و در دام شاه، تهران، ترجمه و نشر كتاب ،تهران 1376، ص58، در يكي از اسناد به دوستي پري غفاري و شاه اشاره شده است:«... غفاري درباره روابط جنسي شاهنشاه و نحوه‌ي ورود قاچاق الماس و مواد مخدر از طرف خانواده‌ي سلطنتي مطالبي بيان نموده‌اند كه مهرنيا بازپرس اجباراً از ادامه‌ي بازپرسي و حتي نوشتن شاهنشاه و اقارير متهمين در اوراق بازجويي خودداري مي‌كنند و به نامبردگان تذكر مي‌دهد از ذكر نام شاهنشاه و اعمالي كه به معظم‌له نسبت مي‌دهند جداً خودداري كنند...» سند مندرج در: كردي، علي، «اسناد از فساد سخن مي‌گويند» فصل‌نامه تاريخي-سياسي -فرهنگي، 15 خرداد شمـ24، س 5، زمستان 1375، ص 158. 5 ـ نجاتي، غلامرضا ،تاريخ سياسي بيست و پنج ساله ايران، تهران، مؤسسه خدمات فرهنگي رسا، 1371، ص 458. 6 ـ علم، اسدالله، يادداشت هاي علم، ويراستار عليخاني، ج 2، تهران، مازيار و معين، ج پنجم، 1383، ص 43. 7 ـ در يكي از اسناد ساواك آمده است «... قريشي گفت چيز ديگري هم كه ممكن است ملكه مادر را ناراحت كند اين است كه دولو دائم پاي ترياك نشسته و خلاصه اينكه ممكن است دستور داده باشند مدتي از دور از كشور باشند.» سند شمـ36، از مجموعه حاضر. در سند ديگري نيز به نفرت فرح پهلوي از دولو اشاره شده است: «قريشي گفت دولو دو شب قبل رفت به پاريس ز�
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: راسخون]
[مشاهده در: www.rasekhoon.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 4056]
-
گوناگون
پربازدیدترینها