واضح آرشیو وب فارسی:جوان آنلاین: در زير بارشها، مديريت آب فراموش نشود
ميگويند سالي كه نكوست از بهارش پيداست و بارانهاي سال 94 هم حداقل تا امروز، سال پر آبي را براي ايرانيان به ارمغان آورده است
نویسنده : محمدرضا هاديلو
ميگويند سالي كه نكوست از بهارش پيداست و بارانهاي سال 94 هم حداقل تا امروز، سال پر آبي را براي ايرانيان به ارمغان آورده است. هرچند كمآبي و خشكساليهاي ايران آنقدر زياد است كه اين نزولات آسماني نميتواند دردي از دردهايش بكاهد اما بيانصافي است كه بگوييم هيچ تأثيري هم نداشته است.
از ابتداي امسال آسمان نشان داده كه حواسش به ما زمينيان هم هست و هر چند روز يكبار سفره لطيفش را براي بهرهمندي انسانها گسترانيده است. باران باريد و باريد و باريد. تا جايي كه درياچه خشك شده بختگان نيز آبگيري شد و افزايش ارتفاع آب درياچه بحران زده اروميه، دل آذريها را شاد كرده است. گزارشها حكايت از آن دارد كه برخي تالابها، آبگيرها و حتي درياچهها منتظر بازگشت روزهاي خوش گذشتهشان هستند. با اينكه هر باران ميتواند موجبات دلخوشي تمام موجودات زنده را فراهم كند، اما نبايد فراموش كنيم كه ايران كشوري گرم و خشك است و شرايط موجود دوام چنداني نخواهد داشت.
هر روز كه از عمر بهار ميگذرد، هوا بيشتر به گرمي ميگرايد و اخبار هواشناسي از افزيش دما براي روزهاي آينده خبر ميدهند. خبري كه كمآبي و گرد و غبارهاي تابستاني را به همراه خواهد داشت.
خبرهاي خوب اما زودگذر
خبرها حكايت از آبگيري درياچه خشك شده بختگان و افزايش ارتفاع آب درياچه بحران زده اروميه دارد. اخباري كه مردم بسياري از استانها را شاد كرده اما سؤال اين است كه در سرزميني مثل ايران با آب و هوايي گرم و خشك آيا پر آب شدن آبگيرها و تالابها و درياچهها آن هم براي يك دوره مقطعي ميتواند مشكل كمآبي عظيم اين سرزمين را رفع كند؟
كارشناسان معتقدند خشكسالي پديدهاي خزنده است كه نميتوان با چند باران آن را از ياد برد؟ هرچند اين پديده در حالت معمولياش تلفات انساني زيادي ندارد ولي هزينه اقتصادياش زياد است. كمآبي موجب ميشود آبي كه براي كشاورزي و دامپروري مورد استفاده قرار ميگيرد در دسترس نباشد، قناتها بيآب شود، زمينها خشك و باير شود و بيماريهاي مختلف به وجود آيد. وقتي سطح آبهاي رو و زير زمين كاهش مييابد حيات وحش و گونههاي زيستي نيز از بين ميروند. چنان كه در خشكسالي سال ۷۸ در سيستان و بلوچستان تمساح پوزه كوتاه در معرض انقراض قرار گرفت.
درست است كه ميشنويم بارشهاي اخير موجب سرريز شدن برخي سدها شده است اما در مجموع هنوز چيزي به نفع زمين تمام نشده زيرا ميزان متوسط بارش در ايران ۲۴۸ ميلي متر يا ۴۱۳ ميليارد متر مكعب است. اين ميزان يك سوم متوسط بارش در جهان است. به اين ترتيب در حالي كه يك درصد جمعيت جهان در ايران زندگي ميكنند، سهم ايران از منابع آب تجديدپذير فقط ۳۶ صدم درصد است. از ۴۱۳ متر مكعب بارش سالانه ۲۶۹ متر مكعب هم به اشكال مختلف از دست ميرود و بيش از ۹۳ درصد از آب باقيمانده صرف كشاورزي آن هم به شكل غيراصولي ميشود.
محصولات استراتژيك و آب خور
در ايران گندم و جو و چغندرقند به عنوان محصولات استراتژيك به شمار ميآيند كه براي رشد به آب زيادي نياز دارند. بنابراين بحران كمآبي ميتواند بر توليد اين محصولات اثر بگذارد. البته واقعيت اين است كه مديريت منابع آب هم در ايران خوب نيست و به ويژه در مناطق غربي نتوانستهايم از منابع آب رودخانهها درست استفاده كنيم. آمارها ميگويند كه در ايران ۵۹ درصد از اراضي نياز به آبياري دارند كه در دنيا اين رقم ۱۶ درصد است. همچنين در كشور ما توليدات غذايي از اراضي آبي ۸۹ درصد و از اراضي ديم ۱۱ درصد است. اين موضوع نشان ميدهد كه براي كنترل بحران، بايد براي استفاده بهينه از منابع آب در بخش كشاورزي برنامهريزي كنيم.
منبع : روزنامه جوان
تاریخ انتشار: ۲۹ فروردين ۱۳۹۴ - ۰۹:۰۲
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جوان آنلاین]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 14]